Uniwersytet Śląski w Katowicach

„Jak uczcić dzień bez opakowań foliowych?”

Torby foliowe – niezwykle praktyczny i ułatwiający życie wynalazek XX wieku. Większość z nas nie wyobraża sobie życia codziennego bez tych cienkich plastikowych torebek, używanych przez prawie każdego odwiedzanego przez Nas sklepu. Niezależnie od tego, czy kupujemy artykuły spożywcze, czy robimy zakupy w butiku z markową odzieżą, można niemal zagwarantować, że wyjdziemy ze sklepu z plastikową torbą (tzw. zrywką) lub foliowym opakowaniem, plastikowym kubeczkiem pudełeczkiem czy foremką. Często produkty, zarówno spożywcze jak i przemysłowe, pakowane są wielokrotnie i otacza je kilka warstw opakowań. Niestety, ale pewnym jest, że gdy wrócimy do domu, szybko je usuniemy jak dziecko otwierające prezenty świąteczne, odrzucając opakowanie niewiele my śląc. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, co dzieje się z tymi plastikowymi torbami? Czy kiedykolwiek przyszło ci do głowy, ile z nich zużywamy indywidualnie w ciągu roku?

Początki historii torebek jednorazowego użytku sięgają do roku 1912, w którym to właściciel sklepu spożywczego w Stanach Zjednoczonych – Walter H. Deubner, stwierdził, że należy stworzyć produkt, dzięki któremu jego klienci w prosty sposób będą mogli przenieść zakupione u niego towary do domu. Wymyślił on i stworzył torbę, wykonaną z grubego papieru, co okazało się strzałem w dziesiątkę, ponieważ niedługo potem produkt Deubnera zrobił zawrotną karierę na całym świecie.

Monopol papierowej torby na zakupy trwał mniej więcej do roku 1965, kiedy to szwedzki inżynier, Gustav Thulin Sten wymyślił i opatentował polietylenową wersję torby, która w krótkim czasie zdobyła większe uznanie od papierowej, ze względu na jej właściwości wytrzymałościowe i przede wszystkim użytkowe, gdyż zwinięta, mieściła się w dłoni, a nieużywaną można było chować w torebce lub kieszeni. W latach 70-tych torba foliowa zdobyła nową funkcję marketingową, gdyż zaczęto na jej powierzchni zamieszczać nadruk zawierający napis reklamowy czy logo sklepu, w którym zostały one nabyte.

Obecnie na świecie używa się około 500 miliardów plastikowych torebek. Pomyśl tylko, ile z tych toreb zostanie zaśmieconych na całej planecie. Ma to niezwykle szkodliwy wpływ na środowisko, dziką przyrodę, a nawet na ludzkie zdrowie. Zanieczyszczenie plastikiem to globalna katastrofa i niestety jest to katastrofa spowodowana przez człowieka.

Z powodu zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi szczególnie cierpi ekosystem morski. Docierają do Nas informacje o ogromnej skali szkód wyrządzonych przez plastikowe odpady. Statystyki mówią, że średnio 31 gatunków ssaków morskich połyka tworzywa sztuczne odprowadzane do oceanów, ponad 100 gatunków ptaków morskich połyka artefakty z tworzyw sztucznych, a ponad 250 gatunków ulega splątaniu w plastikowe odpady. W głębi oceanu znajdują się ogromne rafy zbudowane z wszelkiego rodzaju odpadów z tworzyw sztucznych, a plastikowe torby stanowią między nimi przerażająca większość. Problem jest tak ogromy, że te wielkie pływające wyspy sięgają setek mil, jak wielkie pomniki marnotrawstwa ludzkości i lekceważenia świata, na którym żyjemy.

W celu zminimalizowania ilości wprowadzanych codziennie na rynek na całym świecie foliówek, coraz więcej krajów decyduje się na ograniczenia prawne w ich dystrybucji. We Francji, Australii i RPA oraz na Alasce obowiązuje całkowity zakaz używania torebek foliowych. O krok dalej poszły władze Delhi, stolicy Indii, gdyż za złamanie zakazu używania toreb foliowych i opakowań z polietylenu, w postaci plastiku na okolicznościowych kartkach czy koszulkach na czasopisma, wprowadziły karę do 5 lat pozbawienia wolności i 100 tys. rupii grzywny. Plastiku można używać tam tylko do transportu biomedycznych odpadów. Do walki z torebkami foliowymi przyłączyły się także Chiny, gdzie do niedawna codziennie zużywano około 3 mld torebek, za rozdawanie foliówek poniżej 0.025 mm grubości sprzedawcy grozi konfiskata towaru i zysków oraz grzywna. Podobne ograniczenia wprowadziły już wcześniej Bhutan, Bangladesz i Rwanda. Część supermarketów w Wielkiej Brytanii oferuje klientom, którzy przychodzą z własnymi torbami, zwrot niewielkiej kwoty lub punkty lojalnościowe.

Dzisiaj obchodzimy Międzynarodowy Dzień Wolny od Torebek Foliowych, który został stworzony przez Bag Free World – ogólnoświatową inicjatywę mająca na celu pozbycie się jednorazowych toreb plastikowych na całym świecie. Celem przedsięwzięcia jest promowanie ochrony środowiska poprzez zachęcanie Nas wszystkich do trzymania się z daleka od używania plastikowych toreb i zamiast tego szukania bardziej przyjaznych dla środowiska alternatyw.

Międzynarodowy Dzień Wolnego od Torebek Plastikowych ma na celu zwiększenie świadomości na temat tych bardzo realnych i palących problemów związanych z tym najpopularniejszym z jednorazowych urządzeń do przechowywania. Przypomina się nam, że te torby, które odbieramy od sprzedawców, są używane przez niewiarygodnie krótki czas, zwykle poniżej 25 minut, a następnie są wyrzucane. Dla porównania wyprodukowanie jednej torebki foliowej zajmuje JEDNĄ sekundę, a po wykorzystaniu 10 miliardów torebek tworzy się 55 tysięcy ton odpadów. Dzień ten, daje nam możliwość przypomnienia sobie i innym, że każde nasze działanie i każda wyrzucona przez nas torba ma wpływ na życie Nas wszystkich i kolejnych pokoleń. Wyrzucając plastik znika on z naszego myślenia, ale niestety nie tak szybko znika z naszego świata. Faktem jest, że plastikowe torby pozostają na świecie od 100 do 500 lat, zanim w końcu całkowicie się rozpadną.

„Jak uczcić dzień bez opakowań foliowych?”

Otóż istnieje wiele dobrych sposobów na świętowanie dzisiejszego dnia, a najłatwiejszy wymaga prostego rozwiązania z Twojej strony. Nawet jeśli tylko na jeden dzień, wybierz papier zamiast plastiku, a jeszcze lepiej zabierz własne torby na zakupy. Innym sposobem na świętowanie Międzynarodowego Dnia bez Plastikowych Torebek jest wypracowanie nawyku zabierania zakupów ze sklepu w koszyku czy plecaku lub zrobienie własnej torby na zakupy, która w idealny sposób podkreśli Naszą indywidualność, a przede wszystkim zmniejszy zużycie plastiku. Można pójść także o krok dalej i podjąć się próby wyeliminowania całego lub większości tworzyw sztucznych, którymi się otaczasz w domu lub w pracy.
Pamiętajmy zatem, że jeżeli możemy to zrobić w tym jednym dniu, to możemy to robić przez resztę roku, prawda?

Read in english