Międzynarodowe konsorcjum badawcze, w skład którego wchodzi Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami (CCTS), kierowane przez dr. hab. Michała Krzykawskiego z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego, rozpocznie realizację projektu pt. „Networking Ecologically Smart Territories – NeST” w ramach programu Horyzont 2020 (MSCA – Research and Innovation Staff Exchange). CCTS otrzymało dofinansowanie w wysokości 119 600 EUR. W projekcie, którego realizacja potrwa trzy lata, weźmie udział dziesięcioro naukowców i doktorantów z Uniwersytetu Śląskiego. Koordynatorem projektu jest prof. Noel Fitzpatrick z Technological University Dublin.
W skład konsorcjum wchodzi jedenastu partnerów:
- cztery europejskie instytucje badawcze: Technological University Dublin (lider projektu), Institut de recherche et d’innovation Centre Pompidou, Université Paris Lumières, Uniwersytet Śląski w Katowicach (Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami),
- dwie pozaeuropejskie uczelnie partnerskie: Universidad de las Artes de Ecuador, University of California, Berkeley,
- a także pięciu partnerów nieakademickich: Dublin City Council, Département de la Seine-Saint-Denis, Fabryka Pełna Życia w Dąbrowie Górniczej, Phosphène Disnovation, Consejo de Gobierno de Galápagos.
Podstawy teoretyczne do wniosku projektowego w dużej mierze przygotował zmarły niedawno francuski filozof Bernard Stiegler. Zasadniczym celem projektu jest zbadanie następującej hipotezy: tym, co warunkuje możliwość rezyliencji społeczeństw ludzkich, a także stanowi klucz do wymyślenia na nowo współczesnej gospodarki przemysłowej, która w obecnym modelu technoekonomicznym prowadzi do masowej utraty umiejętności (proletaryzacji) całych grup społecznych, jest dywersyfikacja cyfrowa rozumiana jako noodywersyfikacja i technodywersyfikacja. Projekt przewiduje szeroko zakrojone i transdyscyplinarne prace badawcze, które pozwolą na połączenie konkretnych i wynikających ze specyfiki określonych terytoriów problemów lokalnych z międzynarodowymi obawami epoki antropocenu. Cele badawcze projektu zostaną zrealizowane poprzez międzynarodową i międzysektorową wymianę badaczy i pracowników zatrudnionych w zaangażowanych w projekt instytucjach akademickich i nieakademickich.
Projekt będzie realizowany w trzech obszarach:
- opracowanie nowych fundamentów pod informatykę teoretyczną z uwzględnieniem pojęć lokalności, negentropii, antyentropii oraz w odniesieniu do data economy i sztucznej inteligencji. Projekt będzie kontynuacją prac poświęconych krytyce technologii cyfrowych, podjętych w ramach Digital Studies Network, a także rozwinie pojęcia technoróżnorodności i kosmotechniki;
- prowadzenie eksperymentów zmierzających do wyłonienia się nowych terytorialnych form współodpowiedzialności i nowych form obywatelskiego uczestnictwa, a także promowanie lokalnych praktyk uczestnictwa w ramach badań współtwórczych;
- rozwijanie sieci terytorialnych laboratoriów badawczych, których rola polega na badaniu wymogów, jakim podlegają lokalne formy życia i nisze ekologiczne na danym terytorium. Celem będzie wypracowanie nowych sposobów rozumienia lokalnych wyjątkowości form życia i funkcjonalnej współpracy między terytoriami a badaczami w obliczu planetarnego zagrożenia, jakie niesie za sobą szeroko rozumiana zmiana klimatu.
Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami (CCTS) to nowa transdyscyplinarna jednostka badawcza powstała w 2019 roku z inicjatywy dr. hab. Michała Krzykawskiego, prof. UŚ (Instytut Literaturoznawstwa, Instytut Filozofii) i dr Anny Malinowskiej (Instytut Nauk o Kulturze). Celem CCTS jest prowadzenie badań związanych z wyzwaniami społecznymi, politycznymi, antropologicznymi, ekonomicznymi, środowiskowymi, kulturowymi, etycznymi, urbanistycznymi i epistemologicznymi, jakie niesie za sobą rozwój technologii. Badania CCTS prowadzone są w następujących obszarach: francuskiej tradycji filozoficznego namysłu nad techniką, filozofii nauki i ekonomii politycznej, a także filozofii kontynentalnej oraz studiów kulturowych i medioznawstwa, ze szczególnym uwzględnieniem nurtu posthumanistycznego i humanistyki cyfrowej.
