Dr Jerzy Peszke oraz mgr Anna Nowak z Instytutu FizykiUniwersytetu Śląskiego opracowali nowy sposób wytwarzania nanocząstek tlenku miedzi (I) o właściwościach m.in. grzybo- i bakteriobójczych. Otrzymany proszek, o określonej wielkości ziaren, zastosowany na różnych materiałach zapobiega rozwojowi mikroorganizmów chorobotwórczych. Rozwiązanie zostało objęte ochroną patentową a właścicielem wynalazku jest firma Pureko Sp z o.o. z Myszkowa.
W dobie konkurencji rynkowej i wielu już powszechnie komercyjnie stosowanych rozwiązań opartych na układach aktywnych biologicznie na bazie chloru, aktywnego tlenu czy związków organicznych lub nieorganicznych, stawia się pytanie o bezpieczeństwo ich wykorzystywania wobec organizmów nie będących patogenami. Ponadto związki te z czasem tracą swoje właściwości biobójcze. Z tego powodu naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego zadali sobie pytanie, czy możliwe jest opracowanie nowego typu materiału o długotrwałym, selektywnym działaniu na wybrane mikroorganizmy patogenne jednocześnie bezpieczne dla organizmu człowieka.
Po kilku miesiącach wytężonej pracy i szeregu badań oraz testów otrzymane zostały pierwsze nanostruktury tlenku miedzi (I) w postaci proszku o określonej wielkości ziaren. Materiał ten charakteryzuje się wysoką efektywnością biobójczą wobec zróżnicowanej grupy mikroorganizmów – grzybów, bakterii i glonów.
fot. prof. zw. dr hab. Ewa Talik
Dotychczasowe wyniki badań potwierdzają silne biobójcze działanie preparatów tworzonych na bazie związków miedzi. Nanocząstki otrzymane według opatentowanej metody efektywnie przedostają się przez ścianę komórkową drobnoustrojów, wpływając na funkcjonowanie kluczowych enzymów cyklu metabolicznego tych organizmów. Między innymi poprzez upośledzanie wymiany jonowej między środowiskiem a komórką, łącząc się trwale z białkami cyklu oddechowego oraz zaburzając przekazywanie informacji genetycznej. Podstawową zaletą tak otrzymywanych nanocząstek jest kilkukrotnie dłuższy czas działania wobec grzybów, bakterii czy glonów w porównaniu z preparatami opartymi na związkach chemicznych. Ponadto ich niski koszt produkcji w formie proszku oraz łatwość nanoszenia na różnego rodzaju powierzchnie pozwala na ich wszechstronne zastosowanie – mówi dr Jerzy Peszke z Zakładu Fizyki Ciała Stałego UŚ.
Otrzymane według opatentowanej metody nanocząstki tlenku miedzi mogą być wykorzystane na przykład do zabezpieczania ceramiki budowlanej, a także zewnętrznych i wewnętrznych powierzchni budynków przed rozwijaniem się czynników patogennych.
– Zastosowań jest wiele. Pracując nad wynalazkami, zawsze staramy się szukać takich rozwiązań, które potem będzie można skomercjalizować, co zresztą udało się osiągnąć w przypadku tej opatentowanej już metody – wyjaśnia mgr Anna Nowak, współautorka wynalazku.
Małgorzata Kłoskowicz | Sekcja Prasowa UŚ
fot. Sekcja Prasowa UŚ