Na świecie rocznie produkuje się ponad 2000 ton pochodnych chinoliny. Związki te wykazują właściwości przeciwmalaryczne, przeciwpierwotniakowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, a nawet przeciwastmatyczne, co sprawia, że budzą bardzo duże zainteresowanie nie tylko w świecie naukowym. Wiąże się z nimi ogromne nadzieje związane z projektowaniem chemioterapeutyków dla leczenia chorób nowotworowych. Są ważnymi syntetycznymi prekursorami takich biologicznie aktywnych związków, jak prymachina czy chlorchinaldol. Mogą być produktem wyjściowym w syntezach barwników lub pigmentów, z których najważniejszą grupę stanowią barwniki cyjaninowe. Niektóre z nich stosowane były jako sensybilizatory emulsji fotograficznych. Są powszechnie wykorzystywane do produkcji środków zwalczających na przykład skutki infekcji zbóż mącznikiem prawdziwym (Blumeria graminis). Ciekawostką może być również fakt, że w kryminalistyce dzięki zastosowaniu związków chelatowych chinoliny z metalami wykrywane są ślady użytkowania metalowych przedmiotów przez podejrzanych.
Kilka powyższych przykładów pokazuje, jak szerokie może być zastosowanie pochodnych chinoliny i jakie nadzieje wiąże się z badaniami, których celem jest opracowywanie nowych związków z tej grupy oraz poszukiwanie szybkich, wydajnych i tanich sposobów ich otrzymywania. Jedno z takich rozwiązań dostarczyli chemicy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, doktorant mgr Jakub Wantulok oraz dr hab. inż. Jacek Nycz, prof. UŚ. Opracowali nowe hydroksydialdehydy pochodne 8-hydroksychinoliny, które mogą być prekursorami wielu ważnych związków chemicznych o szerokim przemysłowym i farmaceutycznym zastosowaniu. Wynalazek oraz sposób jego otrzymywania zostały objęty ochroną patentową.
fot. Fulvio Ciccolo | Unsplash