OZE a zrównoważony rozwój
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju Polski. Zrównoważony rozwój oznacza rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnych pokoleń, nie ograniczając szans przyszłych. Obejmuje trzy obszary: środowisko, gospodarkę i społeczeństwo. OZE, takie jak energia wiatru, słońca, wody, geotermalna czy biomasa, pomagają jednocześnie chronić środowisko, tworzyć miejsca pracy i poprawiać jakość życia ludzi. Choć energia jądrowa nie jest odnawialna, jest również uwzględniana w polskiej polityce energetycznej jako źródło niskoemisyjne.
Energia odnawialna przynosi realne korzyści dla środowiska. Produkcja energii z wiatru czy słońca praktycznie nie emituje szkodliwych gazów, co pomaga w walce ze smogiem i kryzysem klimatycznym. W Polsce udział OZE w miksie energetycznym rośnie – w 2025 r. stanowił już 37,5%, co pozwoliło zmniejszyć emisję CO₂ o ponad milion ton w porównaniu z rokiem poprzednim. Ponadto technologie te zużywają bardzo mało wody, co jest istotne w obliczu globalnego kryzysu wodnego. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie źródła OZE są całkowicie bezproblemowe – np. nieodpowiednia uprawa roślin na biomasę może szkodzić glebie i przyrodzie.
Transformacja energetyczna napędza też gospodarkę. Sektor OZE tworzy wiele miejsc pracy w Polsce w 2022 r. w OZE pracowało ponad 212 tysięcy osób, a w fotowoltaice ponad 100 tysięcy. Rozwój morskiej energetyki wiatrowej może do 2030 r. stworzyć nawet 42 tysiące nowych stanowisk, co przewyższa prognozowane miejsca w restrukturyzowanym górnictwie węgla. Inwestycje w OZE zwiększają konkurencyjność firm, stabilizują koszty energii i wspierają strategię biznesową opartą na odpowiedzialności środowiskowej (ESG).
Rozwój OZE ma też wymiar społeczny. Poprawia zdrowie publiczne, zmniejszając ryzyko chorób płuc i serca, a także pomaga w walce z ubóstwem energetycznym. Programy wsparcia dla prosumentów, jak „Twoja moc. Nasze Miasto” w Katowicach, pozwalają rodzinom stać się niezależnymi producentami energii, zmniejszając ich rachunki. Społeczności energetyczne wzmacniają lokalne więzi – nadwyżki finansowe są często reinwestowane w potrzeby mieszkańców. W Polsce powstało już kilkadziesiąt spółdzielni i klastrów energii, które angażują obywateli w transformację.
Odnawialne źródła energii są fundamentem zrównoważonego rozwoju w Polsce. Przynoszą korzyści środowiskowe, ekonomiczne i społeczne. Wykorzystanie ich pełnego potencjału wymaga modernizacji sieci, stabilnych regulacji, innowacji technologicznych oraz aktywnego udziału społeczności.
