W piątek 10 listopada 2023 roku odbyła się uroczysta gala wręczenia nagród piętnastej edycji konkursu Innowator Śląska. Ideą przedsięwzięcia jest promowanie i nagradzanie najbardziej innowacyjnych podmiotów z województwa śląskiego. Celem jest wyróżnienie firm i instytucji badawczo-rozwojowych, podejmujących się nowatorskich zmian przez wprowadzanie najnowocześniejszych technologii, nowych produktów czy też usług, które osiągają dzięki temu sukcesy biznesowe lub naukowe.
Jedną z nagród przyznawanych w konkursie jest nagroda specjalna przewodniczącego zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W tym roku otrzymał ją Uniwersytet Śląski w Katowicach za urządzenie do pozycjonowania osoby leżącej na plecach. Nasza uczelnia została również wyróżniona za ten projekt w kategorii instytucja badawczo-rozwojowa.
Opis nagrodzonego rozwiązania
Urządzenie do pozycjonowania pozwala na unoszenie tułowia pacjenta na odpowiednią wysokość, aby ustalić pożądaną, przeważnie poziomą linię kręgosłupa szyjnego i pozostałej części kręgosłupa.
Jest to szczególnie istotne w przypadku osób z urazem kręgosłupa, po wypadku, w trakcie choroby. Szybkie i bezbolesne ułożenie do badania to podstawa dobrze wykonanego badania radiologicznego. Sterowanie jest intuicyjnie proste, a elementy konstrukcyjne bezpieczne i łatwe w utrzymaniu.
Rozwiązanie zostało objęte ochroną patentową. Autorami wynalazku są dr hab. Ryszard Tomaszewski, prof. UŚ z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ oraz dr hab. Agata Chmielarz, prof. ASP i mgr Joanna Pastusińska z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Konstrukcja
Urządzenie składa się z dwóch głównych elementów, których regulacja względem siebie umożliwia ustawienie tułowia w stosunku do głowy w ustalonym i pożądanym położeniu.
Wynalazek umiejscawia się na poziomej powierzchni przeznaczonej do wykonania badania lub ćwiczeń rehabilitacyjnych, przykładowo na stole do RTG. Na urządzeniu układa się osobę, kładąc jej głowę na zagłówku podpierającym głowę. Tułów układa się na bazie, pozwalającej na podnoszenie go do odpowiedniej pozycji. Za pomocą łącznika dostosowuje się odległość zagłówka podpierającego głowę i bazy pod tułów, tak aby dostosować ją do wzrostu osoby układanej na urządzeniu.
Podnoszenie tułowia odbywa się na zasadzie pompowania bazy pod tułów i podnoszenia jej górnej powierzchni, na której spoczywa dana osoba.
Konstrukcja uwzględnia specyfikę budowy anatomicznej dziecka, czyli stosunkowo dużego obwodu głowy w stosunku do tułowia i związanej z tym konieczności korekcji ułożenia kręgosłupa szyjnego dziecka w pozycji leżącej.
Urządzenie wykonane jest z łatwej w dezynfekcji pianki poliuretanowej termoelastycznej.
Zastosowanie
Najważniejszym obszarem zastosowania wynalazku jest medycyna – w tym działy wymagające ułożenia pacjenta do badania w zakresie kręgosłupa szyjnego, leczenia operacyjnego lub rehabilitacji. W radiologii i chirurgii kręgosłupa (ortopedia, neurochirurgia) poprawa warunków ułożenia badanego pozwala uzyskać bardziej miarodajne wyniki analiz w obrębie kręgosłupa szyjnego oraz w znaczący sposób ułatwia wykonanie zabiegu operacyjnego. W zakresie rehabilitacji – ułatwia dostęp do odcinka szyjnego kręgosłupa oraz poprawia uzyskany rezultat zabiegu.
Fot. Archiwum Górnośląski Akcelerator Przedsiębiorczości Rynkowej
