Uniwersytet Śląski w Katowicach nawiązał współpracę z firmą TORAF w ramach projektu TORAF Seed Mission.
Zespół badawczy pod kierunkiem dr Anny Wójcik z Zespołu Genetycznej Regulacji Plastyczności Rozwojowej Komórek Roślinnych (Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska UŚ) będzie prowadzić analizy mające na celu zbadanie, jak ekstremalne warunki przestrzeni okołokosmicznej wpływają na rozwój i regenerację roślin.
Badania obejmą zarówno roślinę modelową Arabidopsis thaliana, jak i pomidora miniaturowego. Nasiona tych gatunków zostaną wyniesione na pokładzie rakiety PERUN, stworzonej przez firmę SpaceForest, która osiąga pułap do 150 km, a następnie wraca na Ziemię. Dzięki temu możliwe będzie odzyskanie ładunku biologicznego i przekazanie go do dalszych analiz.
Misje TORAF Seed Mission to seria eksperymentów, w których nasiona roślin są wystawiane na działanie warunków panujących w stratosferze i mezosferze. Celem projektu jest zbadanie wpływu takich czynników, jak promieniowanie UV i kosmiczne, mikrograwitacja, niskie temperatury oraz wysokie prędkości, na materiał genetyczny, żywotność i zdolność kiełkowania roślin.
Planowane są cztery misje badawcze:
- TORAF Seed Mission 50 – ekspozycja na warunki stratosferyczno-mezosferyczne (50 km),
- TORAF Seed Mission 80 – lot w górną mezosferę / dolną termosferę (80 km),
- TORAF Seed Mission 100 – misja na granicę przestrzeni kosmicznej (100 km, linia Kármána),
- TORAF Seed Mission 150 – lot w przestrzeń kosmiczną (150 km, niska jonosfera).
Każda z misji pozwoli na dokładne porównanie nasion narażonych na ekstremalne warunki z materiałem kontrolnym, który pozostanie na Ziemi. Zespół dr Anny Wójcik przeanalizuje także transkryptom roślin wyrosłych z nasion po powrocie z misji, aby określić różnice w ekspresji genów związanych z adaptacją do stresu środowiskowego.
Dzięki współpracy z firmą Macrogen Europe przeprowadzone zostanie sekwencjonowanie RNA (RNA-Seq), które pozwoli zidentyfikować zmiany powstałe w wyniku ekspozycji na warunki kosmiczne.
Projekt to ważny etap w rozwoju krajowych badań kosmicznych i otwarcie nowych możliwości dla przyszłych eksperymentów biologicznych poza Ziemią. To również szansa na rozwój interdyscyplinarnych badań łączących biologię, biotechnologię, fizykę atmosfery i inżynierię kosmiczną.
Więcej informacji o misji można znaleźć na stronie TORAF.
Projekt realizowany we współpracy z TORAF Sp. z o.o. i SpaceForest Sp. z o.o., w ramach programu TORAF Seed Mission realizowanego we współpracy z SpaceForest Sp. z o.o.
Rakieta PERUN, stworzona przez firmę SpaceForest | Fot. M. Wieroński
Dr Anna Wójcik | archiwum prywatne
