| dr Monika Jędrzejczyk-Korycińska |
LX Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego „Natura zmian… z botaniką w przyszłość” odbywał się w Katowicach od 29 czerwca do 4 lipca 2025 roku.
Głównymi organizatorami wydarzenia byli: Polskie Towarzystwo Botaniczne, Uniwersytet Śląski w Katowicach i Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.
Współorganizatorami tego wydarzenia był Oddział Śląski Polskiego Towarzystwa Botanicznego – świętujący jubileusz 50-lecia swojego istnienia, Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wydział Nauk Farmaceutycznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Inicjatywa zgromadziła blisko 370 uczestników, w tym wybitnych naukowców, przedstawicieli administracji publicznej oraz instytucji odpowiedzialnych za realizację polityki ochrony środowiska w zakresie zarządzania ochroną przyrody. Wydarzenie stanowiło doskonałą platformę wymiany wiedzy oraz doświadczeń w kontekście współczesnych wyzwań botanicznych.
Do wygłoszenia referatów specjalnych zaproszono dwudziestu jeden prelegentów, w tym trzech z zagranicy (Czech, Ukrainy i Islandii) oraz osiemnastu z krajowych ośrodków naukowych z takich miast jak: Kraków, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Warszawa czy Wrocław. Ponadto w sesji plenarnej swoje wystąpienia mieli m.in. prof. dr hab. Ryszard Koziołek – rektor UŚ oraz przedstawiciele Lasów Państwowych i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Podczas uroczystego otwarcia 60. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego wręczono zaszczytne odznaczenia i medale dla zasłużonych botaników, wśród nich znaleźli się naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego. Godność Członka Honorowego PTB nadano prof. dr hab. Barbarze Tokarskiej-Guzik, a Medal im. Prof. Władysława Szafera – prof. dr hab. Ewie Kurczyńskiej. Laureatem Medalu im. Prof. Bolesława Hryniewieckiego został Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu, którego dyrektorem jest absolwentka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i członek Oddziału Śląskiego PTB.
Część naukową stanowiły sesje referatowe, posterowe i panele dyskusyjne (miały one charakter hybrydowy). Referaty i doniesienia przedstawiano w 6 sesjach interdyscyplinarnych:
- Sesja 1 – Biologia roślin, glonów, grzybów – podstawy ich zmienności i klasyfikacji;
- Sesja 2 – Fizjologiczne, strukturalne i genetyczne aspekty funkcjonowania roślin na poziomie komórki, tkanki, organu, osobnika;
- Sesja 3 – Odpowiedź roślin, glonów, grzybów na czynniki środowiskowe oraz mechanizmy i skutki ich wzajemnego oddziaływania;
- Sesja 4 – Spojrzenie wstecz podstawą rozwoju nowych dziedzin botaniki;
- Sesja 5 – Szata roślinna i jej przemiany;
- Sesja 6 – Obce i inwazyjne rośliny i grzyby: kierunki badań i działań praktycznych.
Wygłoszono w sumie 265 referatów i doniesień.
Uczestnicy Zjazdu pochodzili ze 115 różnych instytucji z kraju i z zagranicy.
Podczas Zjazdu odbyły się 3 panele dyskusyjne, poruszające ważne dla botaniki zagadnienia:
- „Meandry badań nad synantropizacją flory i roślinności: spojrzenie w przeszłość i perspektywy na przyszłość – kontynuacja”;
- „Ochrona przyrody – nasza odpowiedzialność, ratunek czy problem nie do zaakceptowania?”;
- „Botanika w zmieniającym się świecie: wiedza, nauka, społeczeństwo?”.
W ostatnich dwóch dniach Zjazdu (3–4 lipca) realizowano siedem sesji terenowych po Śląsku i terenach przyległych, które zgromadziły blisko 150 uczestników.
Były to sesje:
- 2 sesje dwudniowe: Ochrona szaty roślinnej Beskidu Śląskiego i Park Krajobrazowy Orlich Gniazd;
- 5 sesji jednodniowych: Ogrody Botaniczne Górnego Śląska, Srebrny Szlak, Szlak Węglowy, Dąbrowa Górnicza – zagłębiowski gigant z megalitami i pojezierzem w tle, Przyrodnicze paradoksy antropopresji z pogranicza Śląska i Małopolski.
Odbyły się również bezpłatne wycieczki: Nocny Spacer po Uroczysku „Buczyna” we współpracy z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Katowicach oraz Strefa Kultury w otoczeniu drzew.
Zjazd stanowił nie tylko miejsce prezentacji wyników badań i refleksji nad przyszłością botaniki, ale również umożliwił budowanie sieci współpracy między naukowcami oraz instytucjami odpowiedzialnymi za ochronę przyrody. Mamy nadzieję, że dzięki interdyscyplinarnemu podejściu oraz zaangażowaniu uczestników wydarzenie stało się inspiracją do dalszych badań i współpracy.
Uczestnicy Zjazdu | Materiały UŚ
