Prof. Wiesław Banyś
Wybitny uczony o niekwestionowanym autorytecie w środowisku i bogatym dorobku badawczym, koordynator krajowych i międzynarodowych projektów badawczych, ceniony nauczyciel akademicki, promotor młodej kadry naukowej, organizator badań naukowych, twórca szkoły badawczej opisu języka zorientowanego obiektowo stosowanego w modułach tłumaczenia automatycznego.
Absolwent filologii romańskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stopień naukowy doktora (1981) uzyskał w Uniwersytecie Śląskim, natomiast stopień doktora habilitowanego (1990) uzyskał w Uniwersytecie Warszawskim. W 2001 roku otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych; od 2007 r. zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego.
W 1974 roku podjął pracę naukowo-dydaktyczną w Uniwersytecie Śląskim, w którym pełnił m.in. funkcję rektora Uniwersytetu Śląskiego (2008–2016) i prorektora (2002–2008), dziekana Wydziału Filologicznego (1996–2002), dyrektora Instytutu Filologii Romańskiej (2002–2005), dyrektora Instytutu Języków Romańskich i Translatoryki i kierownika Zakładu Językoznawstwa Stosowanego i Translatoryki (2016–2019); od 1 października 2019 roku pełni funkcję przewodniczącego komisji do spraw badań naukowych.
W środowisku akademickim pełnił m.in. funkcję przewodniczącego Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (2008–2012), przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (2012–2016) oraz przewodniczącego Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich (2012–2016); wiceprzewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2018–2021) i przewodniczący Rady Programowej Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Paryżu (2019–2022).
Członek organizacji akademickich: zarządu European University Association (2015–2019), Rady Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, komisji do spraw etyki w nauce Polskiej Akademii Nauk i towarzystw naukowych: Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Sekcji Neofilologicznej Polskiej Akademii Nauk, Société Linguistique de Paris, Cognitive Science Society, Euroscience, European Philosophy of Science Association.
Bogaty dorobek naukowy z zakresu językoznawstwa ogólnego i romańskiego, w szczególności gramatyki semantycznej, logicznych podstaw językoznawstwa, językoznawstwa kognitywnego, kognitywnej leksykografii komputacyjnej oraz językoznawstwa stosowanego, w szczególności językoznawstwa komputerowego, tłumaczenia automatycznego, elektronicznych baz danych słownictwa specjalistycznego, automatycznego indeksowania i streszczania tekstów obejmuje monografie, podręczniki, rozprawy, artykuły, prace zbiorowe, recenzje w przewodach doktorskich i habilitacyjnych, wniosków w postępowaniach o nadanie tytułu profesora oraz wniosków grantowych.
Za działalność i osiągnięcia uhonorowany m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Złotym Krzyżem Zasługi (1998), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2008), Orderem Kawalera Palm Akademickich (Francja, 2006), Orderem Kawalera Legii Honorowej (Francja, 2014), Medalem Oficera Orderu Leopolda (Belgia, 2016), Złotą Odznaką „Za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego” (2005) oraz Medalem z okazji 50-lecia Uniwersytetu Śląskiego (2018).
Doktor honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (2014) oraz Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej (2018).
W 2019 roku został wyróżniony uniwersytecką Nagrodą „Pro Scientia et Arte” przyznaną w uznaniu wybitnych osiągnięć naukowych i dydaktycznych.