Pandemia nadal trwa, więc celem oddziaływań psychologów powinno być docieranie do osób szczególnie zagrożonych rozwojem zaburzeń nastroju i zaburzeń lękowych w powiązaniu z pandemią COVID-19. Pozwoli to zminimalizować nie tylko koszty psychologiczne, ale i społeczne.
Jak większość z nas w mniejszym lub większym stopniu zdążyła się już przekonać – pandemia COVID-19 wiąże się z długotrwałą ekspozycją na nowe i stosunkowo trwałe stresory, np. zagrożenie zdrowia, zagrożenie pogorszeniem sytuacji zawodowej, etc. Czy funkcjonowanie w warunkach stresu pandemicznego może zatem powodować rozwój syndromu wypalenia?
Wypalenie w klasycznej formie opisywane jest jako zjawisko doświadczane najczęściej w kontekście środowiska zawodowego, jednak syndrom wypalenia obserwuje się także w ramach funkcjonowania w innych rolach, np. w roli rodzicielskiej (Mikolajczak etal., 2019). Badania poświęcone funkcjonowaniu człowieka ogółem w warunkach stresu pokazały także, iż w perspektywie długoterminowej ważne jest nasze poczucie odnośnie zasobów i umiejętności radzenia sobie względem wymagań sytuacyjnych. Jeśli czujemy, iż nie są one wystarczające, może to powodować zjawisko wypalenia (Maslach i Leitner, 2016).
Problemowi stresu pandemicznego i wypalenia pandemią poświęcone zostały badania zrealizowane przez dr. Marcina Moronia, dr. Łukasza Jacha, dr Karinę Atłas i Justynę Nowakowską z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (tworzących zespół Uniwersyteckiego Centrum Kreatywnego Obywatelstwa) wraz z Muratem Yildiriem z University of Leicester, które opublikowano w listopadzie w czasopiśmie „Current Psychology”.
W badaniach raportowanych w artykule zaprezentowano polską wersję narzędzi pomiarowych służących do oceny stresu pandemicznego i wypalenia pandemicznego. Pokazano, iż rok po wybuchu pandemii nadal notowano wysokie poziomy stresu i wypalenia pandemicznego, zaś wskaźniki te pozytywnie korelowały z depresyjnością i lękowością. Psychologiczna odporność okazała się być predyktorem niższego stresu i pandemii. W badaniach zaproponowano tymczasowe punkty odcięcia, które mogą służyć do identyfikacji osób szczególnie zagrożonych konsekwencjami funkcjonowania w warunkach stresu pandemicznego. Ich zastosowanie może pomóc w docieraniu do osób, które z powodu swojego sposobu reagowania na stres psychologiczny w obliczu pandemii COVID-19 są zagrożone rozwojem zaburzeń nastroju i zaburzeń lękowych.
Aktualnie prowadzone są dalsze badania nad zagadnieniem wypalenia pandemicznego w kontekście relacji rodzinnych oraz innych typów wypalenia. Link do badań: badania.paad.us.edu.pl.
Więcej o artykule:
Moroń, M., Yildirim, M., Jach, Ł., Nowakowska, J., & Atlas, K. (2021). Exhausted due to the pandemic: Validation of Coronavirus Stress Measure and COVID-19 Burnout Scale in a Polish sample. Current Psychology, 1-10. https://doi.org/10.1007/s12144-021-02543-4.
Media o wypalenia pandemicznym
Tematyka wypalenia pandemicznego, na którego temat badania prowadza badacze z UCKO stała się tematem zainteresowania mediów. Poniżej prezentujemy niektóre artykuły prasowe cytujące nasze badania:
- https://pulsmedycyny.pl/wypalenie-pandemiczne-mlodych-polakow-pod-lupa-psychologow-badania-1138753
- https://wydarzenia.interia.pl/raporty/raport-koronawirus-chiny/polska/news-objawy-depresji-i-leki-mlodzi-polacy-odczuwaja-wypalenie-pan,nId,5774489
- https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2022-01-17/badania-mlodzi-polacy-odczuwaja-wypalenie-pandemiczne-co-dziesiaty-ma-objawy-depresyjne-i-lekowe/
- https://www.msn.com/pl-pl/zdrowie/nasze-zdrowie/badanie-co-dziesi%C4%85ty-m%C5%82ody-polak-mo%C5%BCe-odczuwa%C4%87-wypalenie-pandemiczne/ar-AASR7e7?li=BBr5RWL
- https://portal.abczdrowie.pl/wypalenie-pandemiczne-moze-dotyczyc-co-dziesiatego-polaka
- https://dorzeczy.pl/zdrowie/252067/badanie-mlodzi-polacy-odczuwaja-tzw-wypalenie-pandemiczne.html
- https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,173952,28008747,mlodzi-polacy-mierza-sie-z-wypaleniem-pandemicznym-moze-je.html