co warto wiedzieć o mobbingu?
Czym jest mobbing?
Mobbing najkrócej można określić jako skoncentrowaną, powtarzającą się psychologiczną agresję.
Według kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Jego „znakami rozpoznawczymi” są:
- powtarzalność,
- trwałość,
- eskalacja,
- nierównowaga sił,
- szkody,
- celowość działań mobbera,
- problemy komunikacyjne.
Zachowania mobbingowe mogą mieć zróżnicowany charakter i najczęściej polegają na:
- Działaniach uniemożliwiających swobodne wypowiadanie się, np. przerywanie, zastraszanie, ośmieszanie, krytykowanie czy stosowanie upokarzających gestów i spojrzeń.
- Działaniach osłabiających więzi społeczne, np. ignorowanie, zakaz kontaktu z innymi pracownikami(-cami).
- Działaniach obniżających reputację pracownika(-cy), np. ośmieszanie, kwestionowanie decyzji, rozsiewanie plotek na temat pracownika(-cy), sugerowanie choroby psychicznej.
- Działaniach podważających pozycję zawodową, np. wyznaczanie za dużej ilości pracy lub za małej, nadmierne obciążanie obowiązkami, odbieranie prac zadanych wcześniej, zlecanie wykonania prac bezsensownych.
- Działaniach wywierających negatywne skutki na zdrowie fizyczne, np. kierowanie do prac zagrażających zdrowiu, grożenie przemocą fizyczną.
Mobbing a dyskryminacja
| MOBBING | DYSKRYMINACJA |
| jako mobbing diagnozowane jest działanie długotrwałe i uporczywe | może być zachowaniem jednorazowym |
| nie odnosi się do cechy prawnie chronionej, nie ma wyznaczonego konkretnego katalogu naruszeń kwalifikowanych jako mobbing | przepisy dotyczące dyskryminacji wskazują na posiadanie przez dyskryminowanego konkretnej cechy, która wpływa na jego nierówne traktowanie. Przy czym katalog tych cech wskazany w przepisie ma charakter jedynie przykładowy |
| osoba, która stawia zarzut musi udowodnić, że była mobbingowana | przeniesiony ciężar dowodu: to pracodawca udowadnia, że nie doszło do nierównego traktowania, że różnicując uprawnienia pracownicze stosował inne obiektywne kryteria |
| charakteryzuje celowość działań lub zachowań sprawców, intencjonalność | motywacja nie ma znaczenia |
| charakteryzuje go celowość działań lub zachowań sprawców(-czyń), intencjonalność | dyskryminacja natomiast może wystąpić jeszcze przed zatrudnieniem, gdzie przyszły(-a) pracownik(-ca) może być dyskryminowany(-a) podczas rozmowy rekrutacyjnej. Do pewnego stopnia regulacje prawne chronią kandydata(-kę) do pracy w procesie rekrutacji |