Badania
O badaniach
Centrum Badań Romskich działa na styku dziedziny nauk społecznych (pedagogika, psychologia, nauki socjologiczne, nauki o polityce i administracji) oraz nauk humanistycznych (filozofia, historia, nauki o kulturze i religii, językoznawstwo, literaturoznawstwo).
W naszych badaniach zajmujemy się udziałem Romów w edukacji oraz szczególną aktywnością społeczno-zawodową członków tej grupy etnicznej, a także uzasadniamy potrzebę konstruowania programów, projektów i polityk lokalnych wobec Romów. Dokonując ewaluacji polityk regionalnych, odnosimy się również do specyfiki społeczności romskich z krajów, w których prowadziliśmy badania, wskazując na elementy tożsamości, język, kulturę, edukację i współuczestnictwo, a właściwie jego poziom w kontekście wciąż niedokonanej, jak się wydaje, integracji ze społeczeństwami kulturowo dominujących większości.
Ponadto zajmujemy się kulturowymi i poznawczymi kontekstami postrzegania Innych/inności w ogóle, zwłaszcza pracą z osobami odmiennymi kulturowo oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także zagadnieniami wielo- i międzykulturowości, mniejszości narodowych i etnicznych, tożsamości, edukacji międzykulturowej, kultury mniejszości, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki społeczności romskich w Polsce i na świecie.
Ważnym obszarem badań będą również studia porównawcze dotyczące Romów w Europie i w Indiach.
Członkowie zespołu Centrum Badań Romskich publikują w czołowych czasopismach naukowych, odbywają zagraniczne staże naukowe, biorą aktywny udział w krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych, jak również w międzynarodowych projektach badawczych. Od wielu lat pełnią funkcje doradcze i eksperckie w jednostkach samorządu terytorialnego, na poziomie regionalnym czy w instytucjach państwowych, a także w organizacjach pozarządowych. Dzięki współpracy z Lincom Academic Publisher realizowane są w międzynarodowym konsorcjum prace naukowo-badawcze dotyczące sytuacji Romów w krajach Europy Środkowej, których efektem jest seria wydawnicza „Romani Series”. Nasz zespół w latach 1989–2019 wykonał wiele krajowych i zagranicznych badań oraz ekspertyz w obszarze pogranicza polsko-czeskiego, polsko-słowackiego, polsko-niemieckiego, polsko-ukraińskiego i polsko-białoruskiego, które zostały opublikowane m.in. w serii „Edukacja Międzykulturowa”, liczącej aktualnie 80 tomów.
Zainteresowania naukowe
Obszar wiodący dotyczy problematyki tożsamości i kultury Romów, ich udziału w edukacji i szczególnej aktywności społeczno-zawodowej członków tej grupy etnicznej.
Można wskazać trzy szczegółowe obszary tematyczne:
- opracowania teoretyczne dotyczące poczucia tożsamości, zachowań tożsamościowych, romskiej kultury;
- teoretyczne i metodologiczne propozycje opierające się na konkretnych projektach badawczych dotyczących edukacji Romów;
- problematyka przyjmowanych strategii kulturalizacyjnych (adaptacyjnych, integracji, współuczestnictwa) w ramach społeczeństw kulturowo dominującej większości.
Drugi obszar dotyczyłby głównie tego, czy eksponuje kulturowe i poznawcze konteksty postrzegania Innych/inności w ogóle, szczególnie pracę z osobami odmiennymi kulturowo, ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zagadnienia wielo- i międzykulturowości, mniejszości narodowych i etnicznych, tożsamości, edukacji międzykulturowej, kultury mniejszości, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki społeczności romskich w Polsce i na świecie.
W ramach badań zleconych ważnym obszarem będą studia dotyczące Romów w Europie i w Indiach, badania porównawcze. ICCR jest również zainteresowany badaniami dotyczącymi indyjskiej diaspory w Europie.