Tydzień nr 18: Tydzień Książki
Termin: 6–12 maja 2024
- Kuratorka: dr Anna Machwic (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
- Producenci: mgr Magdalena Palupska (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach), mgr Aleksandra Kwiatkowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Opis tygodnia
Osiemnastym spośród wszystkich 50 Tygodni w Mieście Nauki był Tydzień Książki. Wydarzenie odbywało się w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki, które potrwają przez cały 2024 rok.
Nie sposób wyobrazić sobie nauki – tej poważnej i tej codziennej – bez książek. Dziś czytamy coraz częściej przy użyciu ekranów, ale to papierowa książka pozostaje medium, które jest wyjątkowe i ma w sobie coś magicznego. Zastanówmy się dlaczego tak jest? Książki zawierają nie tylko słowa, które przekazują treść, mają także swoją fizyczną formę, wpływającą na to czy „dobrze nam się czyta”, czy z przyjemnością wracamy do ilustracji, które pobudzają wyobraźnię oraz czy rozumiemy i zapamiętujemy naukowe fakty. To właśnie na fizycznej reprezentacji książek, która powoduje, że chcemy ich dotykać, przewracać kartki, podziwiać okładki, a nawet delektować się zapachem świeżego druku, skupiliśmy się przede wszystkim w Tygodniu Książki.
Wielość książkowych form to bardzo szeroki katalog, począwszy od pełnych kolorowych ilustracji książek dla dzieci, poprzez komiksy i ziny, aż do eksperymentalnych książek artystycznych.
Nie tylko treść i zawarta w książce wiedza, ale także format, gramatura i odcień papieru, rodzaj oprawy, dobór kroju pisma, układ typograficzny i wiele, wiele innych elementów, którymi zajmujemy się na co dzień w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, sprawia, że kochamy książki nie tylko za to o czym mówią, ale i jak mówią.
Podczas Tygodnia Książki, 8 maja, przypadał Dzień Bibliotekarza, a któż ma do czynienia z książkami częściej niż Bibliotekarki i Bibliotekarze? W trakcie Tygodnia Książki zaprosiliśmy uczestników do bibliotek akademickich, które odkryły przed zwiedzającymi swoje naj… najmniejsze, największe, najstarsze i inne naj… woluminy.
Co odbyło się podczas Tygodnia Książki?
Wiele interesujących wystaw i pokazów, które odsłoniły nieco inne oblicze książek, a wśród nich między innymi:
- Wystawa Jednostka urojona – prezentacja książek autorstwa studentek i studentów Pracowni Grafiki Książki z ASP w Katowicach, podczas której pokazano projekty książek nietuzinkowych i nieoczywistych.
- Lubicie ziny, a może chcecie się dowiedzieć co to takiego? Gościliśmy Michała Chojeckiego, znawcę i twórcę oraz wydawcę zinów, założyciela Oficyny Peryferie. Pokazaliśmy perełki wydane przez Oficynę, której misją jest popularyzacja i promocja niszowych publikacji artystycznych.
- Wystawa międzynarodowego studenckiego przeglądu konkursowego AGRAFA 2024, na której znalazły się projekty książek oraz innych form edytorskich, zaprojektowane przez najmłodsze pokolenie projektantów.
- Nie zapomnieliśmy również o książkach dla dzieci i osób dorosłych ze specjalnymi potrzebami. Gregor Strutz, ekspert z zakresu projektowania włączającego, poprowadził warsztaty dla środowiska bibliotekarskiego.
- Specjaliści – fotograficy i teoretycy – zajmujący się książkami fotograficznymi opowiedzieli o nich podczas spotkania: „Książki bez słów”.
- Bogatą ofertę warsztatów i spotkań wokół książek przygotował Instytut Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.
- Specjalne oprowadzania przygotował Dział Zbiorów Specjalnych Biblioteki Śląskiej, który odsłonił prawdziwe skarby.
- Tydzień Książki był wyjątkową okazją do zapoznania się z perełkami zbiorów śląskich bibliotek akademickich.
Badania naukowe
W artykule „Książka, którą dobrze się czyta – oczami naukowców” Agnieszka Kliks-Pudlik opisuje badania prowadzone przez naukowców ze wszystkich uczelni wchodzących w skład Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki. W tekście przybliżone są prace prowadzone m.in. w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Sylwetka kuratorki
dr Anna Machwic – ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach. W 2010 roku uzyskała tytuł doktora w dziedzinie sztuki: sztuki plastyczne, w dyscyplinie artystycznej: sztuki piękne. Od 2003 roku uczy projektowania graficznego, a od 2013 roku jestem kierownikiem Pracowni Ilustracji w macierzystej uczelni. Książka dla dzieci jest jej pasją i obszarem zainteresowań naukowych. Występowała na ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach, m.in. Europejska Sztuka Ilustracji w Warszawie (2009), Think(in) Visual Communication w Warszawie (2014), Illustration Reaserch w Krakowie (2012), Laughter in Visual Communicationw Warszawie (2016). Prowadziła w kraju i zagranicą warsztaty i wykłady dotyczące ilustracji m.in. w North Wale School of Art and Design w Wrexham (Wielka Brytania) czy w Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii (Belgia). Jest autorką licznych artykułów i wystąpień dotyczących projektowania i ilustracji książkowej oraz jurorką konkursów związanych w ilustracją i książką dla dzieci (Członkini Kapituły Żółtej Ciżemki, Nagrody Biblioteki Kraków). Zajmuje się propagowaniem wartościowej książki dla dzieci, będąc kuratorem konkursu Książka dobrze zaprojektowana – zacznijmy od dzieci oraz towarzyszącej mu konferencji Książka dla dzieci – jak to się robi? Wydarzenia te, organizowane przez ASP w Katowicach od 2008 roku, są przeglądem aktualnych trendów w zakresie projektowania książek dla najmłodszych. W 2022 roku otrzymała Dyplom Stulecia PTWK w uznaniu szczególnych zasług dla rozwoju i znaczenia polskiej książki.
Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Badań Naukowych (REA). Unia Europejska ani REA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.