W każdym z 50 Tygodni w Mieście Nauki publikujemy tekst o wybranych badaniach prowadzonych w danej tematyce przez naukowców z uczelni wchodzących w skład Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki. Teksty dają wgląd w różnorodność zagadnień poruszanych przez naukowców oraz pokazują, jaki potencjał badawczy drzemie w uczelniach tworzących konsorcjum.
| Agnieszka Kliks-Pudlik |
Sztuczna inteligencja jest tematem piątego spośród 50 Tygodni w Mieście Nauki. Oparte o nią rozwiązania nie tylko przyczyniają się do rozwoju gospodarki czy nowych technologii, ale i realnie wpływają na poprawę jakości życia ludzi np. pomagając w komunikacji osób Głuchych lub ulepszając diagnostykę chorób.
– Dzięki algorytmom sztuczna inteligencja potrafi analizować dane, rozpoznawać wzorce, podejmować decyzje i nawet komunikować się w sposób zbliżony do naszego. To fascynujące pole badawcze, które otwiera drzwi do niezliczonych możliwości – podkreśla dr hab. Jan Kozak, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, kurator Tygodnia Sztucznej Inteligencji.
W ramach Tygodnia Sztucznej Inteligencji uczestnicy dowiadują się, w jaki sposób rozwiązania oparte na SI znajdują zastosowanie w różnych dziedzinach | Materiały EMAG
Pionierskie algorytmy
Działania na rzecz rozwoju sztucznych inteligencji prowadzą naukowcy z Katedry Uczenia Maszynowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, którą kieruje dr hab. Jan Kozak, prof. UE. Specjaliści zajmują się m.in. opracowywaniem nowych algorytmów oraz ich realnym zastosowaniem.
Jednym z ich osiągnięć jest nowatorskie połączenie uczenia maszynowego z algorytmami inteligencji stadnej, w szczególności w zakresie klasyfikacji i optymalizacji. Dzięki temu możliwe jest zbudowanie klasyfikatora, czyli algorytmu wspomagającego podejmowanie decyzji przez człowieka, w sposób bardziej „abstrakcyjny” i bliższy optymalnemu. Algorytmy zyskały uznanie w środowisku naukowym i miały wpływ na kolejne badania w tej dziedzinie.
Ponadto pracownicy Katedry Uczenia Maszynowego przeprowadzili pionierskie badania w zakresie uczenia maszynowego, skupiając się na wykrywaniu potencjalnych problemów związanych z uzależnieniem od hazardu.
– Ta inicjatywa o znaczącym wpływie na społeczeństwo wykorzystywała sztuczną inteligencję do opracowywania narzędzi identyfikujących i wspierających osoby z problemami hazardowymi, pokazując tym samym praktyczne zastosowanie badań akademickich w rzeczywistym świecie – wskazuje dr hab. Jan Kozak, prof. UE.
Pracownicy Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach współpracują również z otoczeniem społeczno-gospodarczym w ramach projektów związanych m.in. z zastosowaniem SI w zarządzaniu i ekonomii, anonimizacji danych (proces mający uniemożliwić powiązanie danych z konkretnymi użytkownikami) oraz z poprawą komunikacji osób Głuchych.
Analiza ogromnych ilości danych
Badania nad rozwojem metod sztucznej inteligencji prowadzą również naukowcy z Politechniki Śląskiej, skupieni wokół jednego z sześciu z tzw. priorytetowych obszarów badawczych o nazwie: sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych. Tworzy go grupa prawie 200 naukowców i zespołów z niemal wszystkich wydziałów tej uczelni.
– Nasze badania dotyczą nie tylko rozwoju samych metod, ale także (a może przede wszystkim) poszukiwań nowych zastosowań sztucznej inteligencji w dziedzinach takich jak medycyna, cyberbezpieczeństwo, budownictwo, architektura, chemia i różnorodne przemysłowe procesy technologiczne – podkreśla dr hab. inż. Paweł Kasprowski, prof. PŚ, koordynator tego obszaru badawczego.
Przykładowe zastosowania SI znaleźć można m.in. w sekwencjonowaniu białek, analizie zdjęć kosmosu, przewidywaniu uszkodzeń urządzeń czy wykrywaniu anomalii w sieciach komputerowych (jako ważny element zwiększania cyberbezpieczeństwa).
– Dzięki metodom sztucznej inteligencji obserwujemy także duży postęp w medycynie i rozumieniu sposobu działania ludzkiego ciała. Maszyny nie zastąpią raczej lekarzy, jednak mogą stać się dla nich nieodzownym narzędziem wspomagającym ich w pracy – opowiada naukowiec.
Więcej o badaniach prowadzonych przez naukowców z Politechniki Śląskiej w temacie SI można przeczytać w monografii Artificial intelligence and data processing. The monograph presenting the achievements of the Silesian University of Technology research staff.
Pełny program Tygodnia Sztucznej Inteligencji na stronie wydarzenia.