Prof. Krzysztof Zanussi
Wybitny twórca, reżyser, autor scenariuszy i producent filmowy, autor publikacji książkowych i felietonów, ceniony nauczyciel akademicki.
Absolwent studiów reżyserskich w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, które ukończył w 1967 roku; wcześniej studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim (1955-1959) i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim (1959-1962). W latach 50. i 60. działał w amatorskim ruchu filmowym realizując 11 filmów, spośród których 9 zostało nagrodzonych. W 1992 roku otrzymał tytuł naukowy profesora.
Twórca szkoły reżyserów Wydziału Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego, z którym związany jest od 1980 roku. Profesor zwyczajny w Zakładzie Reżyserii Telewizyjno-Filmowej, wykładowca przedmiotów dotyczących reżyserii filmowej i teatralnej oraz produkcji filmowej; promotor wielu prac magisterskich i doktoratów.
W latach 1971-1983 pełnił funkcję Wiceprezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich, w latach 1975-1977 Przewodniczącego Rady Polskiej Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych, a w latach 1990-1994 Prezydenta Europejskiej Federacji Realizatorów Audiowizualnych; były prezydent Stowarzyszenia EUROVISIONI. Od 1987 r. jest członkiem Komitetu Kinematografii; członek wielu organizacji krajowych i międzynarodowych, w tym Europejskiej Akademii Filmowej, Polskiej Akademii Filmowej, Polskiej Akademii Umiejętności, Papieskiej Akademii Sztuk Pięknych i Literatury, Polskiego PEN-Clubu oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Bogaty dorobek artystyczny obejmuje dzieła filmowe na trwałe zapisane w historii polskiego i europejskiego kina – filmy fabularne, dokumentalne i krótkometrażowe, a także inscenizacje teatralne i operowe, wyreżyserowane i prezentowane na scenach teatrów w Polsce i za granicą.
Od 1980 roku jest kierownikiem artystycznym zespołu i dyrektorem Studia Filmowego „TOR”. Uważany za jednego z najwybitniejszych reżyserów, którego filmy odznaczają się niezwykłą oryginalnością; autor kilkudziesięciu filmów, m.in. „Struktura kryształu” (debiut fabularny, 1969 r.), „Życie rodzinne”, „Za ścianą”, „Iluminacja”, „Bilans kwartalny”, „Barwy ochronne”, „Spirala”, „Rok spokojnego słońca”, „Cwał”, „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową”, „Persona non grata” i „Obce ciało”, które wyróżniono prestiżowymi nagrodami na międzynarodowych festiwalach filmowych, m.in. w Cannes, Wenecji, San Remo, Locarno, Valladolid, Tokio i Moskwie oraz na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Za zasługi dla kultury i wybitne osiągnięcia w pracy twórczej został uhonorowany orderami i odznaczeniami, m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1999 r.), Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005 r.), Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2006 r.), Orderem Księcia Jarosława Mądrego (Ukraina, 2009 r.), Orderem Sztuki i Literatury Republiki Francuskiej „Commandeur de l’Ordre des Arts et des Lettres” (2012 r.) oraz Nagrodą „David di Donatello Europea” Włoskiej Akademii Filmowej (1981 r.), Medalem im. Vittoria de Siki (Włochy, 1997 r.), Nagrodą im. Luki Brajnovicia (Hiszpania, 2007 r.) i Medalem „Per Artem ad Deum” Papieskiej Rady ds. Kultury (2010 r.).
Doktor honoris causa uniwersytetów polskich – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie, Uniwersytetu Opolskiego i Uniwersytetu Łódzkiego oraz uczelni zagranicznych.
W 2018 roku został wyróżniony Złotą Odznaką „Za zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego” oraz Nagrodą „Pro Scientia et Arte” w uznaniu wybitnych osiągnięć artystycznych i dydaktycznych.