Uniwersytet Śląski w Katowicach

• 9.00–10.30 – wykład otwierający Chrońmy ciemne niebo! (aula im. Kazimierza Lepszego w rektoracie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ul. Bankowa 12 w Katowicach)

Patrzymy coraz dalej i chcemy sięgać coraz głębiej w kosmos. Tymczasem z roku na rok z Ziemi możemy dostrzec coraz mniej gwiazd… Nie jest to jednak zjawisko naturalne, lecz spowodowane działalnością człowieka. Mowa o light pollution, czyli zanieczyszczeniu sztucznym światłem, które negatywnie wpływa nie tylko na obserwacje astronomiczne, ale także na zdrowie człowieka, faunę i florę oraz ekonomię, bezpieczeństwo czy kulturę i estetykę. W Polsce nie ma już ciemnego nieba, które byłoby wolne od zanieczyszczenia światłem. Jeśli nie zadbamy o swoje własne podwórko (i to dosłownie), to już za kilka lat w większości naszego kraju nie będzie możliwości obserwowania gołym okiem Drogi Mlecznej – galaktyki, w której żyjemy. Warto więc dowiedzieć się, jak skutecznie chronić ciemne niebo i podejmować rozsądne decyzje, oświetlając swoje otoczenie. Dla uważnych przewidujemy niespodziankę – zaproszenie dla dwóch osób w Beskidy na weekendowe obserwacje chronionego, ciemnego nieba w Sopotni Wielkiej, posiadającej tytuł IDSC!

Wykład poprowadzi Piotr Nawalkowski – prezes Stowarzyszenia POLARIS – OPP i koordynator główny Programu Ciemne Niebo Polska oraz współzałożyciel Light Pollution Think Tank. Od 30 lat zajmuje się popularyzowaniem astronomii i aktywizacją społeczności lokalnych. Zawodowy działacz NGO, komunikolog, fundraiser, autor pierwszego w Polsce obszaru czynnej ochrony ciemnego nieba CN-001 Sopotnia Wielka – miejscowości, która w listopadzie 2023 roku otrzymała jako pierwsza w naszym kraju i 10. w Europie tytuł International Dark Sky Community z organizacji DS (IDA) w USA.

Na wydarzenie wymagane są zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Wykład skierowany do osób od 10. roku życia.

• 10.00–15.00 – pokazy otwarte w plenerze Teleskopowy pokaz Słońca wśród planet (deptak przed rektoratem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ul. Bankowa 12 w Katowicach)

Pokaz odbędzie się na deptaku przed budynkiem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wykorzystany zostanie teleskop z filtrem ha-alfa, w pobliżu którego pojawi się co najmniej jeden, kilkumetrowy model pneumatyczny wybranych planet Układu Słonecznego – Jowisza, Ziemi bądź Merkurego, które są częścią wystawy Stowarzyszenia POLARIS – OPP: „Misja po Układzie Słonecznym”. Jeśli warunki pogodowe nie będą sprzyjające, modele zostaną rozłożone (w miarę możliwości) na terenie auli im. Kazimierza Lepszego UŚ lub w pobliżu (np. hol główny budynku). Zainteresowane osoby otrzymają wzory do samodzielnego sporządzenia raportu z obserwacji aktywności słonecznej (plamy, półcienie, protuberancje, pochodnie fotosferyczne etc.).

Wydarzenie poprowadzą koordynatorzy Stowarzyszenia POLARIS – OPP wraz z pasjonatami koła astronomicznego LOŻA z LO im. M. Kopernika w Żywcu.

Pokazy skierowane są do uczestników od 6. roku życia. Brak limitów miejsc.

• 11.00–12.00 oraz 12.30–13.30 – warsztat Mój pierwszy teleskop i ciemne niebo (aula im. Kazimierza Lepszego w rektoracie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ul. Bankowa 12 w Katowicach)

Celem warsztatu jest nauka podstawowych umiejętności z obsługi amatorskiego teleskopu astronomicznego o średnicy lustra 130mm na statywie Dobson i z wykorzystaniem jednego z najbardziej popularnych programów do symulacji gwieździstego nieba. Przygotowanych zostanie 15 sztuk małych teleskopów. Zaaranżowane zostaną symboliczne stanowiska do samodzielnych obserwacji nieba. W trakcie warsztatów uczestnicy zobaczą różnicę w widoku nocnego nieba z centrum Katowic, a z Sopotni Wielkiej w Beskidach. Dowiedzą się też, co zrobić, gdy… sąsiad świeci nam przydomową lampą prosto w balkon, kiedy prowadzimy obserwacje astronomiczne naszym teleskopem. Dla uważnych przewidujemy niespodziankę – zaproszenie dla dwóch osób w Beskidy na weekendowe obserwacje chronionego, ciemnego nieba w Sopotni Wielkiej, posiadającej tytuł IDSC!

Warsztat poprowadzi Piotr Nawalkowski wraz z koordynatorami Stowarzyszenia POLARIS – OPP i pasjonatami obserwacji nocnego nieba, a także uczestnikami „Meetingów z teleskopami”, prowadzonymi od 2020 roku w formule hybrydowej.

Na wydarzenie trzeba się zapisać za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Warsztat skierowany do osób od 10. roku życia (pod opieką dorosłych). Limit ok. 45 osób.

• 17.30–19.00 – Panel dyskusyjny Paradoks Fermiego, czyli gdzie są ci kosmici? Spotkanie z twórcami science fiction (Miejscownik. Tygiel Kulturalny, ul. Warszawska 28, Katowice)

„Gdzie oni wszyscy są?” – pytał o obce cywilizacje słynny fizyk Enrico Fermi. W miarę, jak poszerzaliśmy naszą wiedzę o kosmosie okazywało się, że jest on równie ogromny co… pusty. Czy Ziemia jest jedyną wyspą życia w martwym morzu wszechświata? A może kosmici już są wśród nas? Zapraszamy na dyskusję, w której naukowcy i pisarze sci-fi podzielą się swoimi opiniami o pozaziemskich cywilizacjach.

Wydarzenie poprowadzą: Michał Kłodawski, dr hab. Leszek P. Błaszkiewicz, prof. UWM, Anna Końtoch i Michał Cholewa.

Partnerem panelu jest Śląski Klub Fantastyki.

• 17.00–18.30 – Warsztaty Astronauci poszukiwani! Selekcja psychologiczna do misji kosmicznych (Kato Science Corner)

Marzysz o zostaniu astronautą lub astronautką? Ale czy wiesz, czy czułbyś, czułabyś się dobrze w tej roli? Odporność na zmęczenie, ponadprzeciętne możliwości skupienia uwagi, ale też optymizm i życzliwość dla innych to cechy charakteryzujące astronautów. Eksploratorzy kosmosu przechodzą bardzo restrykcyjną selekcję, sprawdzają swoje cechy psychiczne i intelektualne. Zapraszamy, żebyś również i Ty mógł, mogła sprawdzić swoje siły w zadaniach, które stoją przed astronautami. Może następnym krokiem w Twojej karierze będzie aplikacja do przyszłej misji załogowej organizowanej przez Europejską Agencję Kosmiczną?

Warsztat poprowadzi dr Agnieszka Skorupa z Instytutu Psychologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego oraz Agnieszka Szczotka, studentka psychologii.

Dr Agnieszka Skorupa jest psycholożką, badaczką, wykładowczynią. Specjalizuje się w analizie zachowania człowieka w sytuacjach ekstremalnych, szczególnie w adaptacji do warunków polarnych. Współpracuje z Polską Stacją Polarną Hornsund im. Stanisława Siedleckiego na Spitsbergenie oraz Polską Stacją Antarktyczną im. Henryka Arctowskiego. Od 2020 roku wraz z marsjańsko-księżycowym habitatem kosmicznym LunAres zajmuje się badaniami analogowych misji kosmicznych. Pomysłodawczyni i koordynatorka projektu badawczego AstroMentalHealth, którego realizacja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej jest planowana podczas misji z udziałem polskiego astronauty. Poza działaniami ekstremalnymi zajmuje się również psychologiczną analizą filmów. Popularyzatorka nauki, autorka zajęć psychoedukacyjnych dla młodzieży, prelegentka festiwali nauki, moderatorka dyskusji filmowych w kinach.

Agnieszka Szczotka jest studentką psychologii, zainteresowana kosmosem i przyszłością jego eksploracji przez człowieka. Analogowa astronautka podczas misji Hestia II w habitacie LunAres. Członkini zespołów badawczych zajmujących się analogowymi astronautami i popularyzatorka nauki.

Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Limit uczestników wynosi 30 osób. Wydarzenie przeznaczone dla osób powyżej 16. roku życia.

• 18.00–21.00 – Obserwacje astronomiczne (Planetarium – Śląski Park Nauki, taras obserwatorium astronomicznego)

Zapraszamy na wyjątkowe wydarzenie organizowane przez Planetarium – Śląski Park Nauki oraz Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (PTMA) Oddział Śląski. Dołącz do nas na tarasie obserwatorium astronomicznego, gdzie spoglądać będziemy w głąb kosmosu za pomocą profesjonalnych przyrządów obserwacyjnych. Nie przegap szansy na wspólne obserwowanie nocnego nieba i odkrywanie jego tajemnic z pasjonatami astronomii. Zapewniamy niezapomniane wrażenia.

Wydarzenie organizowane przez Planetarium – Śląski Park Nauki oraz PTMA.

Brak limitu uczestników, wstęp wolny.

• 9.00–11.30 – Warsztaty Budujemy nadajnik SSTV – transmisja obrazów ze stratosfery i kosmosu (Planetarium – Śląski Park Nauki, Sala Inspiracji)

Weź udział w przygotowaniach do największego wydarzenia Tygodnia Kosmicznego – misji balonu stratosferycznego, który wzniesie się na wysokość około 30 000 metrów! Start balonu poprzedzą warsztaty, podczas których uczestnicy zbudują nadajniki, które zostaną wykorzystane do transmitowania obrazów podczas lotu. Warsztaty rozbudzą ciekawość każdego, kto marzy o karierze w NASA!

Warsztaty poprowadzą Włodzimierz Tarnowski, Anna Bukiewicz-Szul i Dominik Liśkiewicz.

W razie niesprzyjającej pogody wydarzenie zostanie zorganizowane wewnątrz budynku.

Zapisy zakończone – brak miejsc!

• 9.00–12.00 – Warsztaty Minimisje stratosferyczne (teren Planetarium – Śląskiego Parku Nauki, na zewnątrz)

Zbuduj własny model misji stratosferycznej! W ramach przygotowań do startu balonu stratosferycznego, zapraszamy do udziału w warsztatach, podczas których będzie można zbudować własną replikę naszej misji w wersji miniaturowej. Uczestnicy będą mogli poznać w praktyce cały proces, od konstrukcji, przez wyważanie balonów aż po obliczanie parametrów niezbędnych do wyniesienia misji na odpowiednią wysokość. Żeby każdy mógł zobaczyć na własne oczy, jak wyglądają misje stratosferyczne przygotujemy stanowiska z okularami VR, na których będzie można doświadczyć obrazów z lotów na wysokości aż 35km!

Zajęcia poprowadzą Włodzimierz Tarnowski, Anna Bukiewicz-Szul i Dominik Liśkiewicz.

Wstęp wolny.

• 12.30–14.00 – Wydarzenie otwarte Start misji stratosferycznej (teren Planetarium – Śląskiego Parku Nauki, na zewnątrz)

Misja balonu stratosferycznego zapowiada się na największą atrakcję Tygodnia Kosmicznego. Balon, który wystartuje sprzed Planetarium – Śląskiego Parku Nauki, wzniesie się na wysokość około 30 000 m n.p.m, zostawiając w dole Mount Everest i przekraczając granicę stratosfery. Na miejscu startu będzie można zobaczyć, jak wygląda praca w centrum kontroli lotu, gdzie na żywo transmitowane będą dane telemetryczne z balonu oraz osobiście odebrać i zdekodować zdjęcia i obrazki z nadajników zbudowanych podczas warsztatów poprzedzających lot. Na pokładzie misji znajdować się będą eksperymenty, dzięki którym uczestnicy wydarzenia będą mogli przekonać się jak wygląda badanie górnych warstw atmosfery Ziemi. Po zakończonym locie i odzyskaniu ładunku zostaną udostępnione nagrania z kamer umieszczonych na pokładzie kapsuły.

W ramach wydarzenia odbędzie się również eksperyment Koła Naukowego Genome Guardians z Wydziału Nauk Przyrodniczych. W balonie umieszczony zostanie materiał roślinny, który po udanym locie zostanie przeanalizowany, aby sprawdzić czy lot balonem stratosferycznym wpłynął na parametry morfologiczne i fizjologiczne analizowanych genotypów.

Wydarzenie poprowadzą Włodzimierz Tarnowski, Anna Bukiewicz-Szul i Dominik Liśkiewicz.

Wstęp wolny.

• 10.00–10.45, 11.30–12.15 – Wykład Balonem przez atmosferę (Planetarium – Śląski Park Nauki, Sala Idei)

Kierownik stacji meteorologicznej Planetarium – Śląskiego Parku Nauki, autor strony pogodadlaslaska.pl – Damian Dąbrowski, zaprasza na wykład podczas którego wyjaśni jak zbudowane są i na jakiej zasadzie działają balony meteorologiczne. Opowie również o budowie atmosfery Ziemi i innych planet Układu Słonecznego oraz wyjaśni jak zmienia się temperatura i ciśnienie w atmosferze ziemskiej.

Damian Dąbrowski – wykształcenia geograf-meteorolog. Przez 25 lat pracował jako nauczyciel geografii w szkołach różnego szczebla. Od 2022 roku pracuje w Planetarium Śląskim – Parku Nauki, gdzie m.in. pełni funkcję kierownika Stacji Meteorologicznej. Od 2013 roku prowadzi na Facebooku stronę Prognoza Pogody – Damian Dąbrowski, w której zamieszcza m.in. codzienne prognozy pogody dla województwa śląskiego oraz różnego rodzaju ciekawostki geograficzno-meteorologiczne. Obserwuje ją już ponad 230 tys. osób. Od 2020 roku prowadzi również własną stronę internetową Pogoda dla Śląska, na której publikuje m.in. prognozy 24h, prognozy kilkudniowe, ciekawostki, ostrzeżenia meteorologiczne oraz galerię własnych zdjęć.

Limit uczestników wynosi 100 osób w jednej turze. Wydarzenie przeznaczone dla osób powyżej 12. roku życia.

• 19.00–21.00 – Spotkanie Astronomy on Tap (Klub Hipnoza)

Astronomy on Tap, czyli kosmiczne dyskusje przy szklance ulubionego napoju. To międzynarodowy format wydarzeń popularyzatorskich, który polega na spotkaniach z naukowcami i ekspertami w lokalnych pubach, klubach i barach. Podczas wydarzeń zaproszeni goście opowiadają o najciekawszych zagadnieniach kosmicznych i chętnie odpowiadają na wszystkie pytania publiczności. Pomysł narodził się w Nowym Jorku i szybko rozprzestrzenił się na cały świat. W ramach Tygodnia Kosmicznego zapraszamy do klubu Hipnoza na pierwsze w Katowicach spotkanie w formacie Astronomy on tap. Gośćmi będą m.in. astronomowie, prof. dr hab. Łukasz Wyrzykowski, oraz dr Milena Ratajczak. W programie rozmowy o czarnych dziurach, satelitach i wszystkim, co zawsze chcieliście wiedzieć o kosmosie ale baliście się zapytać!

Brak limitu uczestników, wstęp wolny. Wydarzenie przeznaczone dla osób powyżej 18. roku życia.

• 9.00–10.30 – Warsztaty Zbuduj rakietę! (Szkoła Podstawowa nr 3 im. Janusza Korczaka w Czeladzi, ul. Stanisława Staszica 47, Czeladź)

Pasjonują cię nieziemskie podróże? Zbuduj z nami kosmiczne rakiety! Zapraszamy młodych pasjonatów i pasjonatki międzygwiezdnych przygód na warsztaty nie-z-tej-ziemi! Gwarantujemy zabawę do krańca Galaktyki!

Warsztaty poprowadzi dr Milena Ratajczak.

Wydarzenie dla uczniów w wieku 6-10 lat. Limit uczestników wynosi 25 osób.

Zapisy zakończone – brak miejsc!

• 9.00–11.00 – Warsztat Poznaj Kosmos z Paxim (Szkoła Podstawowa nr 3 im. Janusza Korczaka w Czeladzi, ul. Stanisława Staszica 47, Czeladź)

Paxi to mieszkaniec odległej planety, który przybył na Ziemię i został maskotką Europejskiej Agencji Kosmicznej. Paxi to także przewodnik dzieci z całego świata po Układzie Słonecznym, naszej planecie, opowiada o różnych zjawiskach i misjach kosmicznych. Podczas warsztatów dowiemy się co nieco o Układzie Słonecznym, wykonamy eksperymenty związane z fazami Księżyca czy wykonamy artystycznie-kosmiczne prace i wiele więcej.

Wydarzenie poprowadzi Justyna Średzińska.

Wydarzenie dla uczniów w wieku 6-10 lat. Limit uczestników wynosi 20 osób.

Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

Zapisy zakończone – brak miejsc!

• 11.45–13.45 – Warsztat Kariera w sektorze kosmicznym (Szkoła Podstawowa nr 3 im. Janusza Korczaka w Czeladzi, ul. Stanisława Staszica 47, Czeladź)

Warsztaty zabiorą nas w świat karier sektora kosmicznego i pomogą rozważyć podjęcie pracy w sektorze kosmicznym (space), zarówno w Polsce, jak i na świecie. Nasze rozważania rozpoczniemy od najbardziej jaskrawego zawodu wśród kosmicznych profesji czyli jak zostać astronautką/astronautą w ESA. Nie wszyscy jednak marzymy o lotach kosmicznych ale bardzo chcemy coś w kosmosie odkryć, przetestować lub wysłać. Mamy również inne pomysły, które sektor kosmiczny może urzeczywistnić ale jeszcze o tym nie wiemy. Wspólnie zastanowimy się jakie kosmiczne wyzwania możemy w przyszłości rozwiązać. Poznamy misje kosmiczne aktualne i te planowane, w które za parę lat możemy się zaangażować. Omówimy obszary karier, które mogą Was w przyszłości zainteresować i jakie podjąć kroki już dziś, by zrealizować swoje plany.

Wydarzenie poprowadzi Justyna Średzińska.

Wydarzenie dla uczniów klas VII-VIII. Limit uczestników wynosi 20 osób.

Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

Zapisy zakończone – brak miejsc!

• 10.00–12.00 – Prelekcja z pokazem Meteoryty, przybysze z kosmosu (Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (CINiBA))

Chcecie zobaczyć z bliska prawdziwych przybyszów z kosmosu? Zapraszamy na pokaz meteorytów! Te fascynujące kosmiczne skały, budzą zachwyt, ale również przerażenie. Podczas swojej drogi przez atmosferę, potrafią rozświetlić niebo jasnymi smugami. Te, które znajdujemy na Ziemi mogą mieć wielkość drobnych kamyków lub prawdziwych głazów. Podczas spotkania dowiecie się, czym dokładnie są, skąd pochodzą i jak rozpoznać je w terenie. Będzie można również na własne oczy zobaczyć kolekcję około 20 okazów meteorytów.

Prelekcję poprowadzi Kazimierz Mazurek – jeden z założycieli Polskiego Towarzystwa Meteorytowego. Od ponad 25 lat, jako kolekcjoner i właściciel jednej z największych w Polsce kolekcji meteorytów, jest popularyzatorem meteorytyki – interdyscyplinarnej dziedziny nauki. Jest także autorem licznych artykułów w wydawnictwach specjalistycznych oraz kilku pozycji książkowych.

Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Limit uczestników wynosi 30 osób.

• 11.00–13.00 – Warsztaty Projektowanie baz księżycowych w Tinkercad (Instytut Informatyki Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec, ul. Będzińska 39, sala 404)

W przyszłości, aby astronauci i astronautki mogli pozostać na Księżycu, Marsie czy jeszcze innym ciele niebieskim, przez długi czas, należy przygotować im całą infrastrukturę. Ma ona sprostać różnym wyzwaniom, czekającym na odkrywców i odkrywczynie kosmosu. Niektóre z nich to ochrona przed promieniowaniem i meteorytami, produkcja energii, wydobycie i odzyskiwanie wody, transport, roboty i oprogramowanie, produkcja żywności oraz wiele, wiele innych. Zaprojektujmy habitaty kosmiczne wykorzystując narzędzie do projektowania 3D Tinkercad.

Wydarzenie poprowadzi Justyna Średzińska.

Warsztaty przeznaczone dla uczniów IV-VI szkoły podstawowej oraz nauczycieli. Limit uczestników wynosi 20 osób.

Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego.

Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

• 11.00–13.00 – Warsztat Śląsk z orbity, czyli zdjęcia satelitarne w edukacji (Instytut Informatyki Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec, ul. Będzińska 39, sala 405)

Podczas spotkania dowiesz się skąd można wziąć, jak zrozumieć, i do czego wykorzystać zdjęcia satelitarne w sytuacjach edukacyjnych. W pierwszej połowie spotkania przejdziemy przez szereg aktywności grupowych, a w drugiej będziemy korzystać z darmowego narzędzia EO Browser, aby zaznajomić się z wyszukiwaniem zdjęć satelitarnych na własne potrzeby. Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

Zajęcia poprowadzi Aleksander Jasiak.

Warsztaty przeznaczone dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych (przedmioty preferowane: geografia, fizyka). Limit uczestników wynosi 15 osób.

Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego.

Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

• 14.00–16.00 – Warsztat Prawa Keplera w działaniu (Biblioteka Śląska, Plac Rady Europy 1, Katowice, Mediateka)

Podczas warsztatów zastanowimy nad tym, jak przy omawianiu zagadnień teoretycznych można zaprosić uczniów do działania manualnego, a przez to lepszego zrozumienia o czym tak na prawdę rozmawiamy. Skupimy się na Prawach Keplera, czyli zasadach kierujących ruchami ciał niebieskich. W tym celu postaramy się użyć jak najprostszych przedmiotów, żeby zobaczyć w jaki sposób uczniowie i uczennice mogą odkryć o co tak naprawdę chodzi z elipsami i orbitami. Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

Zajęcia poprowadzi Aleksander Jasiak.

Warsztaty przeznaczone dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych (przedmioty preferowane: geografia, fizyka). Limit uczestników wynosi 15 osób.

Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego.

Spotkanie obędzie się dzięki współpracy z Centrum Nauki Kopernik, w ramach programu ESERO-Polska.

• 19.00–22.00 – Pokaz filmu „Proxima” poprzedzony dyskusją „Kobiety w Kosmosie” (Kino Kosmos, sala Solaris)

W dzień kobiet zapraszamy do kina Kosmos na pokaz filmu „Proxima” w reżyserii Alice Winocour. Film opowiada o astronautce Sarze (w tej roli Eva Green), która przygotowuje się do lotu w kosmos. W filmie wyjątkowo skrupulatnie pokazany jest cały proces przygotowań do misji. Jednak to, co w tym obrazie jest najbardziej przejmującego, to unikalne spojrzenie na lot w kosmos z perspektywy kobiety i matki oraz wiążące się z tym wyzwania – nie tylko dla astronautki Sary, ale również dla jej córki. Filmowi towarzyszyć będzie panel dyskusyjny „Kobiety w kosmosie”, podczas którego zaproszone gościnie podzielą się swoimi doświadczeniami i obserwacjami dotyczącymi obecności kobiet w sektorze kosmicznym.

Spotkanie poprowadzi: Jan Pomierny (Fundacja New Space, Kurator Tygodnia Kosmicznego)

W panelu udział wezmą: Justyna Średzińska (ESERO), dr inż. Anna Chrobry (Airbus Defence and Space), dr Milena Ratajczak (Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego, Fundacja New Space), Anna Ambroszkiewicz (ESA EAC Communication Team)

Limit uczestników wynosi 40 osób. Na zajęcia obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego.

Zapisy zakończone – brak miejsc!

• 13.30–18.00 – Wydarzenie otwarte Łazik marsjański z Politechniki Śląskiej (Planetarium – Śląski Park Nauki, dolny hall)

Chcesz zobaczyć z bliska jak wygląda prawdziwy łazik marsjański? W sobotę w Planetarium Śląskim czeka wyjątkowa atrakcja dla wszystkich fanów podróży kosmicznych – demonstracja łazika Phoenix III zbudowanego przez studentów Politechniki Śląskiej. Phoenix III to owoc pracy zespołu studentów działających w ramach Międzywydziałowego Studenckiego Koła Naukowego Zastosowania Metod Sztucznej Inteligencji AI-METH. Łazik ma już na swoim koncie pierwsze sukcesy – w 2023 dotarł do finału Anatolian Rover Challenge w Turcji. Zobacz z bliska jak wygląda technologia, która może posłużyć do badania tajemnic Czerwonej Planety!

Brak limitu uczestników, wstęp wolny.

• 13.30–18.00 – Studencki program kosmiczny Koła Naukowego „Silesian Aerospace Technologies” (Planetarium – Śląski Park Nauki, dolny hall)

Koło Naukowe „Silesian Aerospace Technologies” przy Politechnice Śląskiej zaprezentuje swoją działalność, w tym technologie używane przy projektowaniu misji balonów stratosferycznych. Przybliżony zostanie projekt Apex I – rakiety, która podczas swojego lotu osiągnęła wysokość 722 metrów.

• 15.00–19.00 – Cykl wykładów Nauka jest kobietą (Planetarium – Śląski Park Nauki, Sala Idei)

Spotkanie z polskimi badaczkami z różnych dziedzin nauki, które przedstawią swoje pasje związane z wieloma dziedzinami nauki. Ada Lovelace, Maria Skłodowska-Curie, Elżbieta Heweliusz – to kobiety, które siłą swoich osobowości i determinacją przecierały szlaki dla kolejnych pokoleń naukowczyń w czasach, gdy świat nauki był dla nich praktycznie zamknięty. Z ogromną radością zapraszamy Państwa na spotkanie ze znakomitymi polskimi badaczkami, które przekażą nam swoje pasje związane z wieloma dziedzinami nauki. Będzie to znakomita okazja to poznania tajników ich pracy oraz wyników badań przez nie prowadzonych. Porozmawiamy także o roli kobiet we współczesnej nauce oraz o inspiracjach, dzięki którym nasze gościnie zdecydowały się na tę ścieżkę kariery.

Wykłady poprowadzą:

• • dr Anna Fogtman (Europejskie Centrum Astronautów) – „Jak chronić się przed promieniowaniem w kosmosie”

Dr Anna Fogtman jest członkinią Zespołu Medycyny Kosmicznej w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Kieruje operacjami ochrony radiologicznej w Europejskim Centrum Astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w Kolonii. Odpowiada za zabezpieczanie lotów astronautek i astronautów ESA na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) znajdującą się na Niskiej Orbicie Okołoziemskiej. Współpracuje także z międzynarodowymi partnerami ESA przygotowując i zabezpieczając wspólne przyszłe misje załogowe na stację orbitującą wokół księżyca – „Gateway” oraz na jego powierzchnię. Badaczka przygotowuje i wdraża strategię ochrony radiacyjnej w eksploracyjnych misjach kosmicznych europejskich załóg.

Dr A. Fogtman współpracuje także z zespołem SciSpacE, zajmując się koordynacją badań naukowych nad wpływem promieniowania kosmicznego na ciało człowieka, które wdrażane są na platformach naukowych ESA, w tym na ISS i „Gateway”. Pracuje także nad strategią naukową ESA, aby umożliwić eksplorację załogową głębokiej przestrzeni kosmicznej. Anna współpracuje z najwyższej klasy instytutami naukowymi w Europie przeprowadzając badania wspomagające rozwój medycyny kosmicznej.

• • dr Aleksandra Hamanowicz (STScI) – „Niezwykłe przygody Teleskopu Jamesa Webba”

Dr Aleksandra Hamanowicz jest astrofizyczką pracującą w Space Telescope Science Institute w Baltimore (USA), instytucji odpowiedzialnej za misje kosmicznych teleskopów. Na co dzień zarządza procesem wyboru projektów obserwacyjnych dla Teleskopów Jamesa Webba i Hubble’a. Przedmiotem jej naukowych zainteresowań są badania materii międzygwiazdowej i międzygalaktycznej oraz ewolucji gazu i pyłu w historii wszechświata. Jej badania obejmowały obserwacje na różnych długościach fali od radioastronomii po promieniowanie widzialne, łącząc dane z teleskopów naziemnych i kosmicznych.

• • Agata Szkodzińska (Planetarium – Śląski Park Nauki) – „Pulsary – kosmiczne latarnie morskie wszechświata”

Agata Szkodzińska jest studentką V roku astronomii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W swoich badaniach zajmuje się analizą spektralną i radiową galaktyk aktywnych, interesuje się też astronomią podczerwoną. Uczestniczyła w wielu konferencjach – zarówno polskich jak i międzynarodowych, była wolontariuszką podczas corocznego spotkania Europejskiego Towarzystwa Astronomicznego w 2023 roku w Krakowie, a także współorganizowała XVI Międzynarodową Olimpiadę z Astronomii i Astrofizyki.

Od dwóch lat pracuje w Planetarium – Śląskim Parku Nauki, w którym realizuje swoją największą pasję, jaką jest popularyzacja nauki.

• • dr Anna Łosiak (PAN) – „Jak zbadać najbardziej fotogeniczny krater uderzeniowy na Ziemi: krater Barringera w Arizonie”

Krater Barringera w USA to najczęściej fotografowany krater uderzeniowy na świecie. Jest to głęboka na 200 metrów, półtorakilometrowa dziura w ziemi powstała w wyniku gwałtownego zderzenia z żelazną asteroidą zwaną Canion Diablo. Krater ten od ponad 50 lat jest najlepszym źródłem informacji dotyczących geologii planetarnej. To tu dowiedzieliśmy się, jak bardzo niszczycielskie są tego typu wydarzenia i jak impakty ukształtowały naszą własną planetę.

Dr Anna Łosiak jest geolożką planetarną i zajmuje się badaniem małych kraterów uderzeniowych na Ziemi oraz procesów kształtujących powierzchnię Marsa. Pracuje w Instytucie Nauk Geologicznych PAN.

• • Wiktoria Dziaduła (Extremo Technologies) – „Architektura z kosmosu, która uratuje Ziemię. Przyszłość budownictwa pozaziemskiego”

Wiktoria Dziaduła – architektka, prezeska Extremo Technologies, analogowa astronautka, doktorantka na Politechnice Śląskiej, gdzie prowadzi badania z zakresu architektury kosmicznej z naciskiem na aspekty samowystarczalności w środowiskach ekstremalnych. Prowadzi badania nad zrównoważonym rozwojem i samowystarczalnością, skupiając się na tworzeniu przyszłych siedlisk w najtrudniejszych, jakie można sobie wyobrazić środowiskach – na Księżycu czy Marsie.

Brak zapisów, sala zmieści 120 osób. Wydarzenie przeznaczone dla słuchaczy powyżej 15. roku życia.

• 19.00–20.30 – Co słychać w kosmosie? Spotkanie z dr. Sławoszem Uznańskim – astronautą projektowym Europejskiej Agencji Kosmicznej (NOSPR, plac Wojciecha Kilara 1 w Katowicach, Sala Kameralna)

Zapraszamy na spotkanie z  dr. Sławoszem Uznańskim, polskim astronautą przygotowującym się obecnie do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Będzie to wyjątkowa szansa na poznanie kosmicznego świata zza kulis. Uczestnicy dowiedzą się, jak zostać astronautą, jak wygląda przygotowanie do lotu w kosmos, dlaczego eksploracja kosmosu jest tak ważna dla ludzkości, a także co Sławosz Uznański zamierza robić w kosmosie, w tym jakiej muzyki będzie tam słuchał.

Pobyt astronauty w Katowicach wiąże się z finałem konkursu Direction: Space prowadzonym przez Fundację New Space oraz Fundację Empira i Wiedza. Konkurs skierowany jest do studentów i studentek polskich uczelni. W ramach wydarzenia przygotowują oni koncepcje eksperymentów naukowych możliwych do przeprowadzenia na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Sobotnia rozmowa z astronautą nieprzypadkowo odbywa się w NOSRP, która od lat zachęca do spojrzenia na muzykę klasyczną i współczesną w szerokiej perspektywie – podkreślając liczne związki świata dźwięków z innymi dziedzinami.
Spotkanie rozpoczyna serię koncertów w programie NOSPR inspirowanych tematyką kosmiczną, odbywających się m.in. podczas Festiwalu Katowice Kultura Natura 2024.

Spotkanie poprowadzą dr Sławosz Uznański oraz Jarosław Juszkiewicz.

Na wydarzenie obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Limit miejsc wynosi 150.

• 9.00–10.15 – Kosmiczny trening z astronautą Sławoszem Uznańskim (Stadion AWF w Katowicach, ul. Tadeusza Kościuszki 84)

Weź udział w treningu z astronautą projektowym Europejskiej Agencji Kosmicznej – dr. Sławoszem Uznańskim! Gość specjalny Tygodnia Kosmicznego w niedzielny poranek poprowadzi rozgrzewkę i trening, demonstrując, jakie wymagania sprawnościowe muszą spełnić astronauci. Dołącz do nas na stadionie AWF Katowice i sprawdź swoje siły podczas wspólnego treningu!

Wydarzenie skierowane jest do osób pełnoletnich. Obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Limit uczestników wynosi 50 osób.

Regulamin wydarzenia

• 12.00–14.00 – Gala Finałowa LXVII Olimpiady Astronomicznej oraz finał konkursu Direction: Space (Planetarium – Śląski Park Nauki, Sala Planetarium)

Wielki finał Tygodnia Kosmicznego, czyli gala finałowa LXVII Olimpiady Astronomicznej oraz Konkursu Direction: Space. To wydarzenie, podczas którego będzie można spotkać najzdolniejszych młodych astronomów oraz naukowców, inżynierów i konstruktorów z różnych dziedzin. Olimpiada Astronomiczna organizowana jest od ponad 60 lat przez Planetarium – Śląski Park Nauki. Po rundach eliminacyjnych, odbywających się w miastach całej Polski, zakwalifikowani uczestnicy przyjeżdżają do Chorzowa na etap finałowy. Podczas gali finałowej poznamy najzdolniejszym młodych laureatów olimpiady oraz dowiemy się, kto zwycięży w zainicjowanym przez astronautę projektowego ESA dr. Sławosza Uznańskiego konkursie Direction: Space.

Uczestnicy konkursu mieli za zadanie opracować koncepcje eksperymentów możliwych do przeprowadzenia na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Dla laureatów Olimpiady Astronomicznej i Konkursu Direction: Space wydarzenie to będzie z pewnością pierwszym krokiem do wspaniałej kariery w sektorze kosmicznym. Wydarzenie uświetni wykład prof. dr. hab. Łukasza Wyrzykowskiego pt. „Jak znaleźć czarną dziurę?” oraz wystąpienie dr. Sławosza Uznańskiego. Bądźcie z nami!

Na galę obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego (formularz będzie aktywny do 7 marca do godz. 14.30). Limit uczestników wynosi 130 osób.