Nie ma wolności bez solidarności
Jan Paweł II
| Ewa Żurawska |
13 grudnia 2021 r. mija 40. rocznica ogłoszenia stanu wojennego przez generała Wojciecha Jaruzelskiego. Władzę w kraju przejęła wtedy Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON). Wprowadzenie stanu wojennego było bezprawne, gdyż niezgodne z Konstytucją PRL. Restrykcje stanu wojennego spadły na całe społeczeństwo, ale celem ataku była „Solidarność”, którą zdelegalizowano. Od 14 grudnia w całym kraju rozpoczęły się pacyfikacje strajkujących zakładów pracy, wyłapywano ludzi „Solidarności” i osadzano w ośrodkach internowania. Na ulicach pojawiło się ZOMO, ograniczono wolności obywatelskie. 16 grudnia doszło do zastrzelenia przez oddziały ZOMO 9 górników z kopalni „Wujek”.
Liczba relegowanych i internowanych z Uniwersytetu Śląskiego była największa w kraju i sięgała blisko 100 osób. Ponadto Uniwersytet Śląski był jedyną uczelnią w kraju, gdzie zostali internowani urzędujący, po legalnym wyborze, rektor prof. August Chełkowski i prorektor prof. Irena Bajerowa. Internowany został prawie cały aktyw „Solidarności”: samodzielni pracownicy nauki, adiunkci i asystenci, pracownicy biblioteki, administracji i obsługi. Łącznie 42 osoby.
Druga fala represji rozpoczęła się w czerwcu 1982 r. Zwolniono wówczas z pracy na wszystkich wydziałach naszej uczelni kilkadziesiąt osób pod pretekstem „negatywnego oddziaływania wychowawczego na studentów”. Prawdziwą podstawą tych zwolnień była działalność związkowa i niezależność poglądów usuwanych osób.
Polityka zwolnień w okresie od czerwca do października 1982 r. zaszkodziła rozwojowi nauki i potencjałowi Uniwersytetu Śląskiego, który stracił bezpowrotnie wielu zdolnych i wyróżniających się naukowców. Niektórzy z ogromną rana w sercu opuszczali nie tylko Uniwersytet, ale i Ojczyznę, gdyż byli zmuszeni do emigracji.
Nie wolno nam nigdy tego zatrzeć w pamięci tego, że ofiara wielu tych ludzi przyczyniła się odzyskania wolności w Polsce i krajach zniewolonych systemem totalitarnym oraz przyczyniła się do zjednoczenia Europy rozdzielonej od czasów II wojny światowej na dwa bloki.
Stan wojenny w Polsce | fot. Julo, CC0, Wikimedia Commons
