Medycyna pracy
Przepisy prawa pracy nakładają na pracodawcę obowiązki związane z ochroną zdrowia pracowników (art. 211 Kodeksu pracy). Jednym z nich jest kierowanie pracowników na badania lekarskie do jednostki służby medycyny pracy, z którą pracodawca ma zawartą umowę w zakresie sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami (art. 5 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy). Badania lekarskie pracowników dzielimy na wstępne, okresowe i kontrolne.
Badania medycyny pracy należy wykonać w niżej wymienionych jednostkach służby medycyny pracy, z którymi Uniwersytet Śląski (zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. ze zm. o służbie medycyny pracy) zawarł umowę na przeprowadzanie badań lekarskich:
CENTERMED KATOWICE 2 Sp. z o. o.
Katowice, ul. Bocheńskiego 38A
tel. 32 701 97 27; 503 840 395
Przychodnia Milowice Sp. z o.o.
Sosnowiec, ul. Baczyńskiego 14
tel. kom. 32 363 08 50-51(rejestracja)
NZOZ UBEZPIECZALNIA Šimeček-Bączek, Fiedor,Perchała, Brawański, Koźlik Spółka Jawna
Cieszyn, ul. Bielska 37
tel. 33 851 40 23 (rejestracja)
Zgodnie z art. 229. ust. 1 Kodeksu pracy wstępnym badaniom lekarskim podlegają: osoby przyjmowane do pracy oraz pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Pracodawca nie może więc dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Dlatego w pierwszym etapie zatrudnienia pracownik obowiązkowo musi zgłosić się na badania wstępne, dopuszczające do pracy. W Dziale Spraw Osobowych i Socjalnych pracownik otrzymuje skierowanie na badania. Badanie jest bezpłatne i odbywa się we wskazanych przez pracodawcę przychodniach świadczących usługi medycyny pracy. W skierowaniu pracodawca powinien zawrzeć informacje o występowaniu na danym stanowisku pracy czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych.
Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają (zgodnie z art. 229. ust. 11 i 12 Kodeksu pracy) osoby:
– przyjmowane do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni od zakończenia poprzedniego stosunku pracy,
– przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na to samo stanowisko w ciągu 30 dni od zakończenia poprzedniego stosunku pracy, posiadające aktualne orzeczenie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach opisanych na skierowaniu na badania lekarskie tożsame z warunkami obecnymi u nowego pracodawcy.
Wszyscy pracownicy podlegają również okresowym badaniom lekarskim. Częstotliwość tych badań ustala każdorazowo lekarz w zależności od stanu zdrowia pracownika oraz warunków charakterystycznych dla zajmowanego stanowiska pracy.
W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Poddanie się badaniom lekarskim jest obowiązkiem pracownika wynikającym ze stosunku pracy, a niewykonanie badań stanowi naruszenie obowiązków pracowniczych i uzasadnia zastosowanie wobec pracownika kary porządkowej.
Ponadto, pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub też pyłów zwłókniających, jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
– po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami,
– po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Stosownie do art. 229 § 3 Kodeksu pracy okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w godzinach pracy a za czas potrzebny na przeprowadzenie badań pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę. W przypadku poniesienia kosztów dojazdu na badania lekarskie do innej miejscowości pracownikowi przysługuje zwrot kosztów za przejazd (według zasad obowiązujących przy rozliczaniu podróży służbowych).