Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

50 Tygodni w Mieście Nauki to pasmo programowe, które w 2024 roku zdefiniuje działania związane z przyznaniem Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki!

Każdy tydzień został przygotowany w ramach współpracy Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki. Swoje propozycje programowe dołączyli także przedstawiciele miasta Katowice. Nad doborem tematyki tygodni, połączeniem licznych wątków i koordynacją powstającej oferty od początku czuwa dr Łukasz Lamża, dyrektor kreatywny ds. 50 Tygodni Europejskiego Miasta Nauki.

Obrazek wyróżniający, po górny lewy róg logotyp EMNK, prawy dolny róg logo EMNK, na środku napis: 50 Tygodni w Mieście Nauki. Grafika w kolorze różowo - białym

Co dalej? Zapraszamy do zapoznania się z programem 50 Tygodni! Część z nich jeszcze powstaje – sukcesywnie będziemy dodawali kolejne informacje.  Poznajcie tygodnie, ich kuratorów i producentów, a także proponowane przez nich aktywności i wydarzenia.

Przypominamy jednak, że to nie koniec prac. Nadal zapraszamy do kontaktowania się z biurem EMNK 2024 w celu zgłaszania propozycji wydarzeń, inicjatyw i działań, które wpisują się w tematykę poszczególnych (organizowanych w dalszej części roku) tygodni. Czekamy na działania i inicjatywy, które wkrótce będą miały szansę dołączyć do już przygotowanej oferty. Propozycje można przekazywać na adres mailowy emn@us.edu.pl (w treści maila i temacie proszę wskazać, jakiego tygodnia dotyczy dana propozycja). Prosimy o jak najszybsze zgłaszanie propozycji – przyjęliśmy zasadę według której program każdego tygodnia tematycznego zostaje zamknięty na 8 tygodni przed jego rozpoczęciem (za wyjątkiem początkowych 8 tygodni 2024 roku).

Tydzień Zimna: 01–07 stycznia 2024 r.

Kuratorzy: dr Aneta Szczygielska-Łaciak, dr Marcin Łaciak (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Aneta Knapik (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 1

Opis tygodnia

Uczestnicy wydarzeń będą mieli możliwość zapoznania się z szeroko pojmowanym zagadnieniem zima i niskich temperatur, z którymi mamy do czynienia zarówno w nauce jak i w życiu codziennym. Poruszone zostaną między innymi tematy z zakresu medycyny, biologii, fizyki, geografii, inżynierii, kryminalistyki czy gastronomii. Wyruszymy w kosmos, przeniesiemy się również do skali molekularnej, atomowej a nawet cząstek elementarnych, aby sprawdzić, jakie panują tam temperatury. Poznamy fakty i mity dotyczące zimna i jego wpływu na otoczenie i organizmy żywe. Sprawdzimy, jak niską temperaturę jest w stanie wytrzymać człowiek. Odpowiemy na pytania, co skrywają lodowce i dowiemy się, co nam mówią ślady zachowane dzięki niskim temperaturom. Gorąca atmosfera panująca podczas wykładów, warsztatów czy pokazów nie pozwoli nikomu zmarznąć, nawet jeśli temperatura sięgać będzie zera bezwzględnego. 

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Wykłady popularnonaukowe z różnych dyscyplin prowadzone przez wybitnych specjalistów z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych;
  2. Wykłady z pokazami eksperymentów dla różnych grup wiekowych;
  3. Warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych;
  4. Warsztaty rodzinne
  5. Debaty naukowe;
  6. Spotkania w plenerze;
  7. Morsowanie;
  8. Wystawy zdjęć/prac;
  9. Projekcje filmów;
  10. Pokazy artystyczne.

Kuratorzy tygodnia

dr Aneta Szczygielska-Łaciak – adiunktka na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego. Od wielu lat zajmuje się dydaktyką fizyki i popularyzacją nauki. Ukończyła fizykę na Uniwersytecie Śląskim. Po zakończeniu studiów rozpoczęła pracę w Pracowni Dydaktyki Fizyki Uniwersytetu Śląskiego, gdzie była organizatorką wielu wydarzeń popularnonaukowych w tym konkursów, szkoleń dla nauczycieli, konferencji, wykładów i warsztatów dla uczniów na każdym poziomie edukacji. Uskrzydlają ją zabawy z fizyką z najmłodszymi. Koordynatorka kilku krajowych i europejskich projektów edukacyjnych dla uczniów i nauczycieli. Od kilku lat związana ze Śląskim Festiwalem Nauki KATOWICE, jest koordynatorką merytoryczną strefy Nauk ścisłych. W wolnych chwilach lubi jeździć na nartach, chodzić po górach i zwiedzać fascynujące miejsca.

dr Marcin Łaciak – adiunkt na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych  Uniwersytetu Śląskiego. Od wielu lat zajmuje się dydaktyką fizyki i popularyzacją nauki. Ukończył fizykę na Uniwersytecie Śląskim. Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę w IMPiZŚ, gdzie łączył fizykę z medycyną. Następnie rozpoczął pracę w Pracowni Dydaktyki Fizyki Uniwersytetu Śląskiego, gdzie był współorganizatorem wielu wydarzeń popularnonaukowych w tym konkursów, szkoleń dla nauczycieli, konferencji, wykładów i warsztatów dla uczniów na każdym poziomie edukacji. Lubi pracować z młodzieżą i dziećmi. Był wykonawcą kilku polskich i europejskich projektów edukacyjnych dla uczniów i nauczycieli. Od kilku lak związany ze Śląskim Festiwalem Nauki KATOWICE, jest koordynatorem merytorycznym strefy Nauk ścisłych. W wolnych chwilach lubi jeździć na nartach i grać na gitarze (o ile ma na to czas).

Tydzień Skarbów: 08–14 stycznia 2024 r.

Kuratorki: mgr inż. Ewa Głuszek, prof. dr hab. inż. Małgorzata Labus (Politechnika Śląska)
Producentka: Paulina Świtała (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 2

Opis tygodnia

Tematem przewodnim są skarby Ziemi. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że bez surowców mineralnych nie byłoby większości przedmiotów codziennego użytku. Podczas Tygodnia Skarbów zapoznacie się z powszechnymi skałami i minerałami, jak również poznacie te najcenniejsze, wyjątkowe skarby Ziemi, takie jak złoto, diamenty, szmaragdy, a nawet pozaziemskie skały – meteoryty. Zaprezentujemy też te, bez których nie mogłyby istnieć nowoczesne technologie. Pokażemy, jak bogate i różnorodne są skarby Ziemi, a także nauczymy was je rozpoznawać. Będziecie mieli możliwość poznania cech fizycznych minerałów, w tym fascynującej fluorescencji.

Skarby Ziemi to też niezwykły świat skamieniałych zwierząt i roślin, dokumentujących historię rozwoju naszej planety – opowiemy o wykopaliskach i niezwykłych poszukiwaniach. W trakcie Tygodnia Skarbów zaprezentujemy również maszyny i urządzenia, dzięki którym można eksploatować surowce. Poznacie też roboty, które rewolucjonizują nasz przemysł i wkraczają do naszego życia codziennego. A na zakończenie odbędzie się Giełda Minerałów i Skamieniałości, na której będzie można zobaczyć kolekcjonerskie wystawy, a także kupić sobie swój własny „skarb”.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Warsztaty z rozpoznawania skał i minerałów
  2. Zwiedzanie Muzeum Geologii Złóż
  3. Wykłady i prezentacje, dotyczące m.in. fluorescencji minerałów, meteorytów, skamieniałych szczątków zwierząt, itp.
  4. Pokazy działania maszyn górniczych oraz robotów przemysłowych
  5. Giełda minerałów, skał i skamieniałości.

Kuratorki tygodnia

mgr inż. Ewa Głuszek – kierowniczka Muzeum Geologii Złóż im. Czesława Poborskiego na Wydziale Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej Politechniki Śląskiej. W swojej pracy zajmuje się popularyzacją wiedzy o surowcach mineralnych, kładzie nacisk na wzrost świadomości i edukację z zakresu znaczenia górnictwa w gospodarce krajowej oraz na arenie międzynarodowej. Swoją misję edukacyjną realizuje poprzez liczne prelekcje, projekty, warsztaty i spotkania tematyczne z młodzieżą szkolną i dziećmi.

prof. dr hab. inż. Małgorzata Labus – pracuje na Wydziale Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej Politechniki Śląskiej. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na procesach geochemicznych zachodzących w środowisku skalnym oraz zastosowaniu analizy termicznej w naukach geologicznych. Jest opiekunką Studenckiego Koła Naukowego Geologów „Silesian”, w ramach którego jest inicjatorką wielu projektów i wydarzeń popularnonaukowych oraz aktywnie uczestniczy w ich organizacji.

Tydzień Rysunku: 15–21 stycznia 2024 r.

Kuratorzy: mgr Paulina Walczak-Hańderek, dr hab. Grzegorz Hańderek (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Producenci: Ewelina Budzińska-Góra (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Magdalena Palupska (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Magdalena Foltyniak (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Adrian Chorębała (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Numer tygodnia: 3

Opis tygodnia

Proces rysowania jest jak pisanie pamiętnika: to dobry sposób myślenia o przemijaniu czasu.

(Rachel Whiteread)

W ramach Tygodnia Rysunku planowane są liczne wystawy, w tym Międzynarodowe Triennale Rysunku Studenckiego, jak również aktywności w które włączeni zostaną uczestnicy. Będą mogli oni wziąć w warsztatach rysunkowych – jedne z nich dotyczyć będą projektu muralu zrealizowanego w przestrzeni Katowic.

Zainteresowani Tygodniem Rysunku dowiedzą się, czym jest „rzeźba rysunkowa”. Pojawi się też okazja do tego, by uczestniczyć w performance’ie. Liczne wykłady przybliżą zagadnienia związane m.in. ze współczesnym rysunkiem czy historią rysunku.

Kuratorzy tygodnia

mgr Paulina Walczak-Hańderek – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach na kierunku malarstwo (dyplom z wyróżnieniem w 2014 roku). Obecnie asystentka w Pracowni Malarstwa prof. Kazimierza Cieślika i w Pracowni Rysunku prof. Antoniego Cygana. Uczestniczka wielu wystaw i projektów krajowych oraz międzynarodowych. W swojej twórczości łączy wątki z obszarów sztuki, literatury, antropologii, architektury, czy socjologii. Za pomocą różnych metod i działań podejmuje problematykę związaną z formami doświadczenia przestrzeni na poziomie wielozmysłowym w wymiarze osobistym, społecznym i politycznym. Ostatnio fascynują ją momenty przerwy, pauzy, ciszy i wszystkie niezbędne szczeliny w architekturze naszego przebodźcowanego życia.

dr hab. Grzegorz Hańderek – ukończył studia w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Profesor sztuk plastycznych w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, gdzie obecnie prowadzi Pracownię Interpretacji Literatury. Od 2020 roku jest rektor ASP w Katowicach. Jako artysta wizualny działa na polu rysunku, grafiki, instalacji oraz site specific. Autor kilkudziesięciu wystaw indywidualnych. Brał udział w ponad 250 wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą. Laureat wielu nagród i wyróżnień.

Tydzień Żywności: 22–28 stycznia 2024 r.

Kuratorka: dr n. o zdr. Katarzyna Brukało (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Producentka: dr Ilona Hajok (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Numer tygodnia: 4

Opis tygodnia

Podczas Tygodnia Żywności przyjrzymy się żywności i żywieniu, przyjmując bardzo różną optykę. Musimy pamiętać, że spożywanie posiłków to nie tylko absolutnie podstawowa potrzeba biologiczna, ale również kwestia wysokiej jakości życia. Na tę jakość w sposób istotny wpływają wymiary żywności:

  1. wymiar środowiskowy – obejmujący wszystkie etapy łańcucha „od pola do stołu” z uwzględnieniem m.in. kwestii ekologicznych, zrównoważonego rozwoju, dobrostanu zwierząt, bezpieczeństwa żywności, dobrych praktyk produkcji żywności, itd.;
  2. wymiar społeczny – relacje społeczne toczą się przy stole i przy jedzeniu. 
  3. wymiar polityki żywnościowej/żywieniowej – kształtowanie środowiska żywnościowego leży w gestii decydentów i podejmowanych decyzji (np. podatek cukrowy, regulacje dotyczące zamówień publicznych żywności);
  4. wymiar ekonomiczny – dostępność żywności oraz tzw. „pustynie żywnościowe” skorelowane są z warunkami ekonomicznymi;
  5. wymiar zdrowotny – jesteś tym, co jesz i co pakujesz do swojego brzucha!

Wymiary te są ze sobą powiązane, dlatego ważne jest, aby podejmować świadome decyzje żywieniowe, które uwzględniają te różnorodne aspekty.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Konferencja naukowa dla personelu nauczycielskiego, medycznego i okołomedycznego – m.in. jak pracować z rodziną z dzieckiem z nieprawidłową masa ciała;
  2. Warsztaty dla szkół podstawowych – foodart + eksperymenty na talerzu + savoir vivre przy stole;
  3. Warsztaty dla szkół ponadpodstawowych – sposoby na niemarnowanie żywności, kuchnia zero waste;
  4. Szkolenie dla intendentów i dyrektorów placówek oświatowych – Zamówienia Publiczne Żywności;
  5. Zielono mi! – wspólne warsztaty dla dzieci przedszkolnych i opiekunów (rodziców/dziadków) – zakładanie ogródków warzywnych i ziołowych, dieta planetarna (zioła do zabrania do domu);
  6. Zdrowie na bazarku – lokalne targi żywnościowe, na których producenci lokalni prezentują swoje produkty;
  7. Plenerowe gotowanie z Szefem Kuchni;
  8. Porady dla seniorów – analiza składu masy ciała z interpretacją, warsztaty ekonomii domowej dla seniorów/grup wykluczonych/beneficjentów banków żywności;
  9. Smaczna gra dla całej rodziny – uczestnicy zdobywają wiedzę na temat różnych aspektów żywności, takich jak produkcja, zdrowie, kultura i ekologia, poprzez udział w różnych zadaniach i wyzwaniach.

Kuratorka tygodnia

dr Katarzyna Brukało pracuje w Zakładzie Polityki Zdrowotnej na Wydziale Zdrowia Publicznego w Bytomiu w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Jest dietetyczką kliniczną i specjalistką zdrowia publicznego oraz absolwentką studiów MBA w ochronie zdrowia. Dr K. Brukało to również ekspertka European Federation of the Associations of Dietitians (EFAD) oraz Academy for Territorial Development in the Leibniz Association (ARL). Zajmuje się badaniami i kierownictwem merytorycznym w wielu projektach międzynarodowych pod auspicjami Ministerstwa Zdrowia, Światowej Organizacji Zdrowia i Komisji Europejskiej. Pełniąc rolę ekspertki Ministerstwa Zdrowia z zakresu zdrowia publicznego współtworzyła Mapy Potrzeb Zdrowotnych w zakresie niewydolności serca. Jej główne zainteresowania naukowe to: polityka żywieniowa, lokalna polityka zdrowotna, zamówienia publiczne żywności. 

Tydzień Sztucznej Inteligencji: 29 stycznia–4 luty 2024 r.

Kurator: dr hab. Jan Kozak, prof. UE (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: dr Barbara Probierz (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 5

Opis tygodnia

Dzięki algorytmom sztuczna inteligencja potrafi analizować dane, rozpoznawać wzorce, podejmować decyzje i nawet komunikować się w sposób zbliżony do naszego. To fascynujące pole badawcze, które otwiera drzwi do niezliczonych możliwości. Przyłącz się do nas, aby odkryć, jak sztuczna inteligencja kształtuje nasz świat.

Tydzień Sztucznej Inteligencji będzie obfitował w wydarzenia, które pozwolą wam zagłębić się w tę fascynującą dziedzinę. Dzięki prelekcjom, warsztatom i panelom dyskusyjnym poznacie najnowsze osiągnięcia.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Interaktywna konferencja o etyce sztucznej inteligencji i jej wpływie na społeczeństwo;
  2. Przenikamy w świat widzenia maszyn, badając zdolność sztucznej inteligencji do analizy obrazów i rozpoznawania wzorców – wykłady;
  3. Językowe Labirynty, czyli kreatywne zajęcia dla dzieci z wykorzystaniem języka naturalnego;
  4. Warsztaty dla młodzieży z projektowania i programowania robotów;
  5. Otwarte drzwi w Instytucie Technologii Innowacyjnych EMAG – zwiedzanie laboratorium;
  6. Cyberbezpieczeństwo dla przedsiębiorców i dorosłych – wykłady i warsztaty o zapobieganiu zagrożeniom w cyberprzestrzeni.

Kurator tygodnia

dr hab. Jan Kozak, prof. UE kierownik Katedry Uczenia Maszynowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, lider grupy badawczej w Łukasiewicz – EMAG oraz dyrektor konsorcjum Cyber Science, a przede wszystkim znany ekspert, który od wielu lat prowadzi badania w dziedzinie sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Aktywnie uczestniczy w różnych projektach, zarówno akademickich, jak i przemysłowych. Swoją pasją zachęca młodych ludzi do podjęcia aktywności naukowych, inspirując do poznawania i eksplorowania tej dyscypliny.

Tydzień Gór: 05–11 lutego 2024 r.

Kurator: Prof. Zbigniew Waśkiewicz (Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach)
Producenci: dr Agnieszka Smykla, Joanna Śrubarczyk i Oskar Kozikiewicz (Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach)
Numer tygodnia: 6

Opis tygodnia

Tydzień Gór łączy w sobie elementy dziedzictwa kulturowego, pasję do sportu i zrównoważonego rozwoju osobowości. Aktywności zostały zaplanowane tak, aby przyciągnąć różnorodną publiczność: osoby, które nie bywają w górach, turystów, miłośników aktywności na świeżym powietrzu oraz entuzjastów kultury.

Organizatorzy kładą duży nacisk na sport i aktywności na świeżym powietrzu. Zaplanowano zajęcia wspinaczkowe, rajdy górskie oraz zajęcia zapewniające obcowanie z kulturą góralską. Wszystkie aktywności obejmują nie tylko poprawę fizycznych umiejętności uczestników, ale także promowanie korzyści psychicznych i emocjonalnych płynących z kontaktu z górską przyrodą.

Ważnym elementem wydarzenia będą spotkania z ludźmi, którzy spędzili w górach większość życia i z chęcią dzielą się swoim niesamowitym doświadczeniem. Zaproszeni goście opowiedzą o tym, co dały im wyprawy górskie, jak pomogły im one w rozwoju osobistym, ale także o tym, co góry im odebrały.

Podsumowując, Tydzień Gór jest czymś więcej niż tylko wspólnym świętowaniem: to holistyczne doświadczenie, które łączy w sobie radość z odkrywania kultury, spotkań z wybitnymi himalaistami, dreszczyk emocji związany z wysiłkiem sportowym oraz odpowiedzialność za ochronę środowiska.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Wykłady popularnonaukowe z różnych dyscyplin prowadzone przez wybitnych specjalistów z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych;
  2. Warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych;
  3. Seminaria naukowe
  4. Wystawy zdjęć/prac;
  5. Projekcje filmów;
  6. Pokazy artystyczne;
  7. Rajd górski;
  8. Warsztaty wspinaczkowe.

Kurator tygodnia

prof. dr hab. Zbigniew Waśkiewicz – związany z Akademią Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Naukowiec ma bogate doświadczenie zarówno w dziedzinie nauki o kulturze fizycznej, jak i w zarządzaniu instytucjami sportowymi.

Prof. Z. Waśkiewicz był rektorem AWF w Katowicach w latach 2005–2012, a także pełnił funkcję prezesa Polskiego Związku Biathlonu i wiceprezesa Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Jest absolwentem AWF w Katowicach, gdzie od 2001 roku kierował Katedrą Zespołowych Gier Sportowych, a w 2020 roku został kierownikiem Katedry Teorii Zarządzania.

Jego wkład naukowy obejmuje badania w dziedzinie motywacji różnych typów biegaczy, w tym maratończyków i ultramaratończyków oraz wpływ różnorodnego treningu na formę sportową, a także stan zdrowia. W dorobku badacza można znaleźć wiele prac z zakresu wspomagania procesu treningowego oraz kontroli antydopingowej wśród sportowców.

Tydzień Miłości: 12–18 lutego 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Ania Malinowska, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producent: Krzysztof Pająk (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 7

Opis tygodnia

Przedmiotem dociekań Tygodnia Miłości będą mechanizmy, konteksty, natura, technologie oraz przedstawienia emocji zwyczajowo kojarzone z relacjami między ludźmi, a przy tym nie zawsze postrzegane jako uniwersalne dla świata fizycznego.

Podczas wykładów, prelekcji, wystąpień eksperckich, jak również wystaw czy happeningów poruszających temat miłości będzie można zapoznać się z jej ujęciami w perspektywie różnych dyscyplin i praktyk. Pokażemy między innymi czułe maszyny i elektroencefalogram pocałunku. Opowiemy o związkach kwantowego splątania, której składowe – obiekty fizyczne – tracą swoją indywidualność, jak w splątaniu miłosnym. Zapoznamy się z kardiologią złamanego serca, poznamy też jego reprezentacje w kulturze. Zobaczymy, jak miłość jest intepretowana w muzyce oraz wideoklipach, i jak odnosi się do nich psychologiczna wykładnia relacji i uczuć.

Przyjrzymy się też projektowaniu miłości w obiektach użytkowych oraz jej niszczycielskiej sile w przestrzeni miasta. Zgłębimy problem portali randkowych oraz kodów przewidujących powodzenie relacji miłosnej. A wszystko to podczas popularnonaukowych wykładów z różnych dyscyplin oraz eksperymentów i pokazów artystyczno-badawczych, spotkań ze specjalistami (min. z seksuologiem) i innych wydarzeń.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Ania Malinowska, prof. UŚ – badaczka nowych technologii, semiolożka kultury, autorka, poetka i klinicystka w zakresie hipnozy terapeutycznej. Specjalizuje się w badaniach nad semiotyką miłości w kontekście kohabitacji ludzi i inteligentnych maszyn, a także kulturami emocji, czucia oraz afektu. Jest laureatką stypendium Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta (Senior Research Award 2018–2019), w ramach którego prowadziła badania na nowojorskim uniwersytecie The New School. Publikowała w wiądących wydawnictwach naukowych wkraju i na świecie. Jest autorką monografii „Love in Contemporary Technoculture” (Cambridge University Press 2022). Od 2019 roku prowadzi eksperymentalny projekt Textrapolations, zajmujący się neo-dadaistycznym podejściem do tekstu i aktu pisania. Jego pierwsza część to wiersze powstałe z fragmentów książek naukowych i literackich.

Tydzień Humoru: 19–25 lutego 2024 r.

Kurator: dr Łukasz Jach, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Małgorzata Balewska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 8

Opis tygodnia

Umiejętność tworzenia i dostrzegania humoru bywa wskazywana jako jedna z właściwości odróżniających ludzi od pozostałych stworzeń zamieszkujących Ziemię, a wspólny śmiech stanowi jeden z najważniejszych mechanizmów budowania więzi społecznych. W trakcie Tygodnia Humoru postaramy się pokazać, co nauka ma do powiedzenia na temat humoru, śmiechu i uśmiechu oraz że sam humor stanowi zarówno temat, jak i motor interesujących badań naukowych, prowadzonych w bardzo różnych perspektywach. Podczas Tygodnia Humoru zajmiemy się zarówno psychologią humoru, jak i jego różnymi, kulturowymi obliczami. Tydzień ten będzie pełen takich wydarzeń, jak wykłady na temat nauki o humorze i humoru w nauce, projekcje filmowe i spotkania z ludźmi pracującymi z humorem na co dzień. Pojawi się również okazja do wejścia w rolę twórcy humoru i sprawdzenia się w rzemiośle rozśmieszania innych.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

    1. Niepoważna nauka? Nagroda Ig Nobla i jej laureaci. Przedstawienie słynnej nagrody, rozmowa o jej laureatach oraz spotkanie z jednym z nich.
    2. Humor po polsku – klasyka polskiej komedii. Projekcja filmu należącego do klasyki polskiej komedii połączona z prelekcją na temat danego filmu, kontekstu jego powstawania oraz znaczenia dla polskiej kultury. 
    3. Komizm na zawołanie – o kulisach humoru improwizowanego. 

Kurator tygodnia

dr Łukasz Jach, prof. UŚ – psycholog i socjolog na co dzień związany z Instytutem Psychologii Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się psychologią ewolucyjną, psychologią humoru i psychologią nauki. Autor licznych publikacji, w tym książek popularnonaukowych „Od ucha do ucha. Homo sapiens się śmieje” oraz „Wyobraź to sobie! Psychologiczna opowieść o bujaniu w obłokach”. Uwielbia słuchać dowcipów, a jeszcze bardziej lubi je opowiadać.

Tydzień Trzech Kultur: 26 lutego–3 marca 2024 r.

Pełna nazwa tygodnia: TYDZIEŃ TRZECH KULTUR. Tydzień muzułmańsko-żydowsko-chrześcijański
Kuratorka: dr Aniela Kucharska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: dr Cecylia Tatoj (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 9

Opis tygodnia

Choć dziś wydaje się to niemożliwe, był kiedyś taki kraj w Europie, w którym współistniały trzy kultury i trzy największe religie: islam, judaizm i chrześcijaństwo. Jaki to był kraj? Hiszpania za panowania Alfonsa X Mądrego, którego podejście do kwestii nauki, religii i kultury zupełnie odbiegało od panującego wówczas modelu. Ten trzynastowieczny, chrześcijański król był zwolennikiem tolerancji religijnej oraz krzewienia wiedzy żydowskich i arabskich uczonych, zaś stolica jego państwa, Toledo, było jednym z najważniejszych miast nauki ówczesnej Europy. Dziś chcemy wrócić do tych korzeni w Katowicach – Europejskim Mieście Nauki 2024. Dlatego proponujemy niezwykły tydzień. Tydzień Trzech Kultur, podczas którego będziesz mógł:

  1. zwiedzić Centrum Kultury i Dialogu „Doha”;
  2. skorzystać z oryginalnych tatuaży z henny;
  3. nauczyć się podstaw języka arabskiego i hebrajskiego;
  4. skosztować przepysznej herbaty marokańskiej;
  5. wysłuchać koncertu chóru ewangelickiego oraz gry na bandurze;
  6. zobaczyć ciekawe wystawy, posłuchać mądrych wykładów i uczestniczyć w interesujących debatach.

Pokażemy, jak różne kultury mogą nie tylko współistnieć, ale także wzajemnie się przenikać i wzbogacać. Tydzień Trzech Kultur ma pokazać, że nauka i kultura zawsze idą w parze i działają na rzecz pokoju.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Wystawy dla różnych grup odbiorców, m.in.: „Wybitni muzułmanie. Rozkwit myśli muzułmańskiej”, „Kościoły w krajach arabskich”, „Dziedzictwo kulturowe narodu marokańskiego”;
  2. Nauka alfabetu arabskiego i hebrajskiego;
  3. Wykłady przybliżające trzy kultury;
  4. Debata międzykulturowa;
  5. Debata: „Trzy kobiety. Trzy religie. Trzy punkty widzenia?”;
  6. „Zapomniane zakątki”. Śladami Żydów w Katowicach;
  7. Weekendowe spotkanie z kulturą muzułmańską: arabska kawa, tatuaże z henny, muzyka arabska na żywo;
  8. Koncert chóru ewangelickiego w kościele ewangelickim.

Kuratorka i producentka tygodnia

dr Aniela Kucharska – doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Adiunktka na kierunku filologia romańska Uniwersytetu Śląskiego. Jej  zainteresowania naukowe skupiają się wokół jej wielkiej pasji, którą jest historia Hiszpanii oraz Ameryki Południowej. Współorganizowała V Międzynarodowe Sympozjum Hispanistów „Encuentros”, a także wiele warsztatów dla nauczycieli języka hiszpańskiego. Organizuje liczne wystawy promujące między innymi kraje hispanojęzyczne. Od roku 2019 jest koordynatorką corocznego święta promującego język hiszpański w naszym regionie –„Hispanofonii”. Od 2021 roku jest koordynatorką Programu Erasmus +.

dr Cecylia Tatoj – doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Od początku studiów i przez cały okres trwania pracy zawodowej związana z językiem hiszpańskim w Uniwersytecie Śląskim. Zajmuje się porównywaniem języka hiszpańskiego i polskiego oraz dydaktyką języków obcych ze szczególnym uwzględnieniem roli kompetencji interkulturowej. Pełni funkcję rzeczoznawczyni merytoryczno-dydaktycznej podręczników przeznaczonych do nauki języka hiszpańskiego w Ministerstwie Edukacji i Nauki. Była współorganizatorką pięciu konferencji międzynarodowych, regularnie prowadzi warsztaty dla nauczycieli języka hiszpańskiego oraz wykłady promujące język hiszpański. Od 20 lat pełni funkcję wydziałowej koordynatorki Programu Erasmus+. W latach 2018–2022 pełniła funkcję Wiceprzewodniczącej Polskiego Stowarzyszenia Hispanistów.

Tydzień Kosmiczny: 4–10 marca 2024 r.

Kuratorzy: dr Milena Ratajczak, Jan Pomierny (Fundacja New Space)
Producentka: dr Agnieszka Sikora (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 10

Opis tygodnia

Jeśli interesuje Cię odkrywanie tajemnic wszechświata, chciałbyś poznać kulisy misji kosmicznych, przyjrzeć się roli Polski w kosmosie i zrozumieć, w jaki sposób satelity pomagają monitorować naszą planetę i jej zmiany – Tydzień Kosmiczny jest właśnie dla Ciebie!

Przygotuj się na czas pełen kosmicznych wydarzeń, podczas którego każdy entuzjasta nocnego nieba znajdzie coś dla siebie. Dla najmłodszych przygotowaliśmy serię warsztatów nie z tej Ziemi, dzięki którym przekonacie się, że loty w kosmos to nie lada wyzwanie. Nieco starsi będą mogli podjąć dyskusję z naukowcami, inżynierami, przedsiębiorcami i przedstawicielami agencji kosmicznych w trakcie paneli dyskusyjnych. Nie przegapcie Kosmicznego Dnia Kobiet i pokazu eksperymentów, które mogą zostać zrealizowane przez astronautę na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Nie zabraknie też inspirujących wykładów i nocnych obserwacji nieba.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Warsztaty dla dzieci z zakresu astronomii i astronautyki.
  2. Kosmiczny Dzień Kobiet – to one tworzą polski kosmos! Poznaj kobiety zajmujące się badaniami nie z tej Ziemi na co dzień.
  3. Wykłady o tematyce astronomicznej i kosmicznej.
  4. Panele dyskusyjne o roli technologii kosmicznych w codziennym życiu.
  5. Prezentacja wybranych koncepcji eksperymentów na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Kuratorzy tygodnia

dr Milena Ratajczak – doktor astronomii, adiunktka w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół tematyki gwiazd podwójnych oraz planet pozasłonecznych. Popularyzuje naukę jako koordynatorka edukacyjnego programu UNAWE w Polsce oraz członkini zarządu Fundacji New Space i zarządu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Współpracuje z pismami popularnonaukowymi, redaguje książki i gry o tematyce astronomicznej. Współzałożycielka studia kreatywnego Science Now specjalizującego się w komunikacji naukowej oraz rozwoju nowych przedsięwzięć na styku nauki, edukacji, sztuki i rozrywki.

Jan Pomierny (Fundacja New Space) – dyrektor kreatywny i producent, który od ponad 20 lat rozwija projekty z pogranicza nauki, edukacji i kultury. Założyciel studia designu strategicznego Science Now i Fundacji New Space. Doświadczenie zawodowe budował jako założyciel jednego z największych w polskim internecie portali tematycznych, następnie jako dziennikarz, wydawca, producent kreatywny i reżyser. Jeden z pomysłodawców powstania SPLOT Institute. Członek Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego. Inicjator i producent filmu sci-fi „Ambition” przedstawiającego misję Rosetta Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jeden z twórców Pawilonu Polski na Wystawie Światowej EXPO 2020 w Dubaju. Od 2021 roku ambasador Śląskiego Festiwalu Nauki KATOWICE. 

Tydzień Liczb: 11–17 marca 2024 r.

Kurator: dr Anna Glenszczyk (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Paulina Świtała (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 11

Opis tygodnia 

Liczby towarzyszą człowiekowi od tysięcy lat i nawet ci, którzy mieli największe problemy z matematyką w szkole, nie mogą uciec od nich w życiu codziennym. Celem tygodnia jest pokazanie wszechobecności i użyteczności liczb, czyli popularyzacja nauk ścisłych poprzez wskazanie dziedzin życia codziennego, w których wykorzystywane są: matematyka, fizyka, chemia i informatyka. W trakcie wydarzeń tygodnia prezentowane będą badania i zagadnienia, którymi obecnie zajmują się naukowcy pracujący na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ.

Do młodszych uczestników skierowane będą przede wszystkim aktywności pozwalające czerpać przyjemność z wykorzystania nauk ścisłych, czyli proste konkursy matematyczne, informatyczna mini-gra terenowa, budowanie robotów z klocków LEGO z elementami programowania i pokazy chemiczne.

Młodzież licealna będzie mogła zapoznać się z bardziej zaawansowanymi zagadnieniami dotyczącymi eksploatacji baz danych czy wykorzystania druku 3D w lotnictwie i astronautyce.

Do dorosłych i osób starszych skierowane będą m.in. zajęcia z komputerowej obróbki obrazu i wykłady poświęcone zagadnieniom finansowym.

Propozycja wybranych wydarzeń

  • Warsztaty z robotyki z wykorzystaniem klocków LEGO – warsztaty informatyczne dla kilkunastoosobowych grup, w trakcie których budowane będą roboty oraz wprowadzone zostaną elementy programowania czujników ruchu i światła
  • Warsztaty ze statystyki – warsztaty informatyczne prezentujące zagadnienia statystyczne dla różnych grup wiekowych
  • Zagadki logiczne – warsztaty ciągłe organizowane przez cały dzień w ramach Święta liczby Pi skierowane do dzieci i młodzieży szkolnej
  • Łut szczęścia czyli ile? Miary staropolskie – warsztaty z ćwiczeń rachunkowych
  • Czy rzut kostką rzeczywiście jest losowy i dlaczego liczba PI to w przybliżeniu 3,14?
  • Warsztaty komputerowe skierowane do młodzieży licealnej eksplorujące zagadnienia kombinatoryczne i metody numeryczne z wykorzystaniem podstaw języka Python
  • Magiczna chemia – warsztaty chemiczne skierowane do różnych grup wiekowych w grupach
  • Sztuka ewolucyjna – komputerowe generowanie obrazów – warsztaty komputerowe dla młodzieży licealnej i dorosłych, wyjaśniające mechanizm wykorzystania sztucznej inteligencji do tworzenia obrazów
  • Efektywna komunikacja z bazą danych – jak używać bazy bez pisania zapytań – zaawansowane warsztaty komputerowe skierowane do młodzieży z technikum informatycznego wprowadzające w zagadnienie mapowania obiektowo-relacyjnego z wykorzystaniem biblioteki Medoo
  • Sięgaj, gdzie wzrok nie sięga, dzięki skanerowi rentgenowskiemu – warsztaty z inżynierii biomedycznej wyjaśniające na czym polega badanie rentgenowskie, m.in. poprzez zeskanowanie przy pomocy tomografu „jajka-niespodzianki”. warsztaty skierowane do klasy 7 i 8 szkoły podstawowej i młodzieży licealnej prowadzone w grupach po 15 osób
  • Technologie druku 3D w lotnictwie i astronautyce – warsztaty z druku 3D dla klasy 7 i 8 szkoły podstawowej oraz młodzieży licealnej. Uczestnicy będą mogli wykorzystać drukarkę 3D i otrzymać utworzone wydruki
  • Co światło powie nam o leku? – Warsztaty wykorzystujące spektroskopię uv-vis, w trakcie których m.in. badane będzie, jak czynniki takie jak światło lub temperatura wpływają na strukturę chemiczną leku. Warsztaty dla klasy 7 i 8 szkoły podstawowej oraz młodzieży licealnej prowadzone w mikro grupach po 6 osób
  • Pokazy chemiczne prowadzone w sposób ciągły – pokazy z chemii m.in. z wykorzystaniem ciekłego azotu trwające przez cały dzień w trakcie Święta Liczby Pi
  • Mecz matematyczny – konkurs drużynowy dla uczniów szkół ponadpodstawowych
  • Pilionerzy – seria konkursów dla uczniów inspirowana popularnym formatem telewizyjnym
  • Konkurs chemiczny dla uczniów w różnych kategoriach wiekowych
  • W poszukiwaniu kamienia filozoficznego — informatyczna mini gra terenowa z elementami RPG dla uczniów szkoły podstawowej organizowana w budynku Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych w Chorzowie
  • Bieg Liczby Pi – impreza sportowa dla wszystkich zainteresowanych zdrowym stylem życia na matematycznym dystansie stukrotności liczby Pi (współpraca z AWF Katowice)
  • Konferencja naukowa nt. chemii im. prof. T. Kowalskiej

Kuratorka tygodnia

dr Anna Glenszczyk – absolwentka matematyki, adiunktkta na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, logiczka. Wykładowczyni akademicka z kilkunastoletnim stażem zajmująca się podstawami matematyki oraz logiką w matematyce, informatyce i filozofii. Współorganizatorka konferencji Zastosowania Logiki w Filozofii i Podstawach Matematyki. Współorganizatorka Święta Liczby Pi – imprezy popularyzującej nauki ścisłe odbywającej się corocznie od kilkunastu lat na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ. Prywatnie miłośniczka literatury angielskiej.

Tydzień Miasta: 18–24 marca 2024 r.

Kurator: dr Roman Marchaj (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Ewelina Budzińska-Góra (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 12

Opis tygodnia

Już sama nazwa wydarzenia „Europejskie Miasto Nauki” zmusza do bliższego przyjrzenia się tematyce miasta i zadania szeregu istotnych pytań. Przede wszystkim tak fundamentalnych jak: dla kogo jest miasto? Po co jest miasto? Jakie powinno być?

W ramach tygodnia odbędzie się panel naukowy zorganizowany przez Obserwatorium Procesów Miejskich i Metropolitalnych, kierowany przez dr. hab. Roberta Pykę, prof. UŚ. Uczestnikami wydarzenia będą zarówno badacze z Polski, jak i z zagranicy.

Przewidziana jest również debata aktywistów miejskich pt. „Jak oddolnie naprawić miasto”. W jej trakcie Adrian Chorębała – dyrektor Ronda Sztuki zada pytanie swoim gościom, w jaki sposób mieszkańcy mogą wpływać na życie w mieście.

O wspólnocie będziemy również dyskutować podczas debaty „Wspólnota. Mieszkańcy. Metropolia”. W jej trakcie chcemy zadać pytanie artystom, naukowcom i politykom lokalnym, czy jako mieszkańcy miast konurbacji górnośląskiej tworzymy wspólnotę metropolitalną.

Emocje miasta będziemy pokazywać i obserwować podczas wydarzeń o charakterze artystycznym.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Spotkania dla młodzieży szkół ponadpodstawowych pn. „Jak działa miasto?”;
  2. Spotkanie autorskie dot. książki „Mieszkanie kawalera. Między imperatywem nowoczesności i gustem własnym inwestora”;
  3. Debaty naukowe oraz debata aktywistów miejskich;
  4. Projekcja filmów dla dzieci i starszej widowni.

Kurator tygodnia

dr Roman Marchaj – adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; członek Zespołu Prawa Samorządu Terytorialnego. Autor licznych publikacji z zakresu prawa administracyjnego i samorządu terytorialnego. W swojej pracy naukowej skupiony przede wszystkim na ustroju związku metropolitalnego w województwie śląskim oraz demokracji bezpośredniej, czyli wpływie mieszkańców na proces podejmowania najważniejszych decyzji publicznych. Dr Roman Marchaj jest również radcą prawnym obsługującym jednostki samorządu terytorialnego, a także inne podmioty z sektora publicznego, w tym uczelnie publiczne.

Tydzień Dźwięku: 2–7 kwietnia 2024 r.

Kuratorka: dr Sara Knapik-Szweda (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Paulina Świtała (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 13

Opis tygodnia

Tydzień Dźwięku to czas wielu ciekawych warsztatów, wykładów dla szerokiego grona odbiorców. To propozycja dla wszystkich, którzy chcą przyjrzeć się dźwiękowi z wielu perspektyw i poszukać jego znaczenia w różnych obszarach życia. Wspólnie zagłębimy się w świat nauki i badań – dowiemy się, jak dźwięk wpływa na nasz stan psychofizyczny oraz funkcjonowanie naszego mózgu. 

Podyskutujemy o jego fizykalnych właściwościach oraz poszukamy odpowiedzi na pytanie, czy dźwięk może przyczyniać się do rozwijania sfery społecznej, komunikacyjnej oraz emocjonalnej. Staniemy się kreatorami dźwięków i twórcami muzycznych utworów powstałych z nagranych dźwięków miasta, którego finałem będzie wspólny koncert. Będziemy muzykami, którzy w centrum Katowic wspólnie eksplorują dźwięk, słowo oraz głos. Zastanowimy się, czy dźwięk może nas pobudzić i czy może nas zrelaksować w ramach warsztatów „Dźwiękowy self care”. Dźwięk stanie się formą integracji różnych środowisk i grup mniejszościowych. Stanie się okazją do łączenia go z obrazem, ruchem oraz liczbą. 

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Nagrywanie dźwięków Metropolii (wtorek i środa) – organizowanie warsztatów dla dzieci i dorosłych prowadzonych przez Przemysława Schellera (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach), w ramach, których uczestnicy nagrają poszczególne dźwięki Katowic i okolic. Z nagranych dźwięków powstanie wspólna improwizacja/koncert wraz z wizualizacjami (obrazami/zdjęciami we współpracy z dr. hab. Pawłem Mędrkiem z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz studentami);
  2. Eksploracja dźwięków w społeczności (środa) – warsztaty muzykoterapeutyczne w centrum Katowic, połączone z miejskim koncertem z przechodniami. Czas eksploracji dźwięków, słów, głosu (wtorek) (Fundacja Nordoff Robbins);
  3. Dźwięk i jego droga – konferencja jednodniowa zawierająca dwie sesje plenarne, panel dyskusyjny i dwa warsztaty (czwartek) (wydarzenie dla naukowców, doktorantów, studentów, muzyków, pasjonatów, osób głuchych);
  4. Eksploracja dźwięków w przestrzeni (piątek) – warsztaty z eksploracji dźwięków dla różnych grup wiekowych i zagrożonych wykluczeniem (NOSPR/AM). Warsztaty w sali warsztatowej prowadzonej przez muzykoterapeutów (dzieci z wyzwaniami rozwojowymi, osoby dorosłe z niepełnosprawnością, osoby z zaburzeniami psychicznymi);
  5. Czy dźwięk mnie relaksuje – warsztaty „Dźwiękowy self care” oraz „Dźwiękowy self care w ruchu” (poniedziałek);
  6. Dzień eksperymentów (sobota) – warsztaty „Fizyka i Akustyka dla dzieci” oraz „Fizyka i Akustyka dla dorosłych”;
  7. Improwizowany koncert z nagraniami uzyskanymi z wtorkowego spaceru dźwiękowego (niedziela).

Kuratorka tygodnia

dr Sara Knapik-Szweda – adiunktka na Wydziale Nauk Społecznych UŚ w Katowicach. Certyfikowana muzykoterapeutka (MT-C), superwizorka, tutorka, pedagożka. Założycielka MuzKi – miejsca, gdzie jest prowadzona profesjonalna muzykoterapia dla różnych grup. Pracuje klinicznie jako muzykoterapeutka z różnymi uczestnikami pod względem wieku oraz wyzwań rozwojowych. Jej zainteresowania badawcze wiążą się z długoterminową muzykoterapią wśród osób autystycznych, Family-Centred Music Therapy wśród dzieci przedwcześnie urodzonych i ich rodzin, empowermentem wśród rodzin.

Tydzień Wirusów: 8–14 kwietnia 2024 r.

Kuratorka: dr n. med. Karolina Lau (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Producentka: dr Ilona Hajok (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Numer tygodnia: 15

Opis tygodnia

Tydzień Wirusów to czas, w którym walczymy z rażącym problemem dezinformacji na temat wirusów, znanej jako infodemia. W obliczu rozprzestrzeniających się fake newsów, które przemieszczają się niemalże z prędkością światła oraz narastającego wpływu ruchów antyszczepionkowych, coraz ważniejsze staje się podjęcie działań w zakresie edukacji zdrowotnej. Naszym celem jest promowanie profilaktyki i uświadamianie społeczeństwa o znaczeniu zdrowego stylu życia. Począwszy od właściwego odżywiania, przez kontrolę stresu, aż po szczepienia – chcemy pokazać, jak istotne są te aspekty dla naszego zdrowia. W trakcie Tygodnia Wirusów odbędą się fascynujące wykłady, a uczestnicy otrzymają możliwość zgłębienia tajemnic mikrobiologii oraz wezmą udział w akcjach promujących szczepienia. Nie zapominamy jednak o zabawie! Naszym celem jest dotarcie do jak największej liczby osób i przekazanie ważnych informacji w atrakcyjny sposób.

W trakcie różnych działań oraz za pośrednictwem mediów społecznościowych promować będziemy hasło „ZŁOTA 7 – JAK ŻYĆ, BY NIE DAĆ SIĘ WIRUSOM?”. 

  • ZASADA #1: SZCZEP SIĘ!
  • ZASADA #2: ZDROWO SIĘ ODŻYWIAJ!
  • ZASADA #3: DBAJ O HIGIENĘ!
  • ZASADA #4: NIE PAL!
  • ZASADA #5: OGRANICZ STRES!
  • ZASADA #6: BĄDŹ AKTYWNY!
  • ZASADA #7: REGULARNIE SIĘ BADAJ!

Tydzień Wirusów to okazja do zrozumienia, jak możemy chronić siebie i innych przed wpływem wirusów oraz jak podejść do tematu zdrowia w sposób odpowiedzialny i świadomy.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Konferencja naukowa.
  2. Gra terenowa/ścieżka zdrowia – wirusy vs szczepionki.
  3. Forum młodych naukowców, międzyuczelniana konferencja „Wirusy w naszym życiu” we współpracy ze Studenckim Towarzystwem Naukowym i IFMSA.
  4. Bieg wirtualny pod hasłem „Złota 7- jak żyć, by nie dać się wirusom”.

Kuratorka tygodnia

dr n. med. Karolina Lau – adiunktka w Katedrze i Zakładzie Medycyny i Epidemiologii Środowiskowej na Wydziale Nauk Medycznych w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Jest także opiekunką Studenckiego Koła Naukowego, z pasją zajmującą się dydaktyką i rozwijaniem naukowych predyspozycji studentów. Ponadto, pełniła rolę koordynatorki akcji promującej szczepienia przeciwko Covid-19 wśród młodych osób pod hasłem #SUMsięSZCZEPI. Jako wykładowczyni i mówczyni, uczestniczyła w wielu prestiżowych wydarzeniach naukowych, takich jak IV Kongres Wyzwań Zdrowotnych, gdzie brała udział w sesji poświęconej tematyce stresu. Dodatkowo, angażuje się w organizację Interdyscyplinarnych Konferencji w ramach cyklu „W przestrzeni stresu i lęku”. Jest również współautorką wielu interdyscyplinarnych monografii i prac naukowych, przyczyniając się do rozwijania wiedzy naukowej.

Tydzień Nowych Technologii: 15–21 kwietnia 2024 r.

Kuratorka: dr Katarzyna Schmidt, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Paulina Świtała (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 15

Opis tygodnia

Katowice, Chorzów oraz Sosnowiec staną się epicentrum innowacji podczas Tygodnia Nowych Technologii. Przez siedem dni, nauka wkracza na nowy poziom, eksplorując obszary fizyki, chemii, matematyki, informatyki, inżynierii biomedycznej i inżynierii materiałowej.

Wystawa „Accelerating Science”, w całości poświęcona CERN-owi, prezentowana będzie w budynku SMCEBI w Chorzowie. Przeniesie uczestników w fascynujący świat fizyki cząstek elementarnych. Wystawa zawiera trzy kapsuły, w których znajdują się m.in. gabinet fizyki teoretycznej czy kącik dla dzieci. Interaktywne stanowiska, prezentacje eksperymentów i spotkania z naukowcami pozwolą na pogłębienie wiedzy na temat najnowszych odkryć w tej dziedzinie fizyki, otwierając drzwi do tajemniczego świata mikrokosmosu.

Warsztaty, prowadzone przez wybitnych specjalistów w trakcie Tygodnia Nowych Technologii, umożliwią uczestnikom praktyczne zanurzenie się w najnowszych technologiach. Od sztucznej inteligencji po nanotechnologię, każdy z uczestników znajdzie coś dla siebie, co rozbudzi jego ciekawość i otworzy nowe horyzonty.

Wykłady będą stanowiły istotną część Tygodnia Nowych Technologii. Eksperci z różnych dziedzin przedstawią swoje perspektywy na rozwijające się obszary nauki, zdobywając uwagę słuchaczy i inspirując ich do myślenia poza utarte schematy. Odkrycia w dziedzinie fizyki cząstek, sztucznej inteligencji czy nowoczesnych materiałów zostaną przybliżone w sposób, który sprawi, że nawet laicy zaczną dostrzegać fascynujący świat nauki.

Debaty ekspertów, to kolejny punkt programu, który podkreśli wieloznaczność tematyki tygodnia. Będą dyskutować nad etycznymi i społecznymi aspektami postępu technologicznego w dziedzinie nanotechnologii, starając się znaleźć równowagę między rozwojem a odpowiedzialnością. Wnikliwe dyskusje pozwolą spojrzeć na technologię z różnych perspektyw, uwzględniając zarówno jej korzyści, jak i potencjalne wyzwania.

Specjalna edycja krótkich wystąpień poświęcona tematom związanym z wykorzystaniem nowych technologii w pracach badawczych młodych naukowców, również przyciągnie uwagę uczestników.

Wieloznaczność tematyki tygodnia stanie się źródłem inspiracji dla wszystkich, którzy wezmą udział w tym wyjątkowym wydarzeniu. To nie tylko tydzień odkryć naukowych, ale również okazja do zastanowienia się nad wpływem nowych technologii na naszą codzienność, społeczeństwo i przyszłość naszej planety. Tydzień Nowych Technologii w Katowicach to spotkanie z przyszłością, które zaprasza do wspólnego odkrywania nieznanego i kreowania lepszego jutra.

Kuratorka tygodnia

dr Katarzyna Schmidt, prof. UŚ – absolwentka kierunku fizyka na Uniwersytecie Śląskim. Po obronie doktoratu wyjechała do Texas A&M University (USA) w celu odbycia tzw. stażu podoktorskiego, gdzie spędziła dwa i pół roku. W USA zajęła się badaniem klastrów alfowych oraz poszukiwaniem kondensatu Bosego-Einsteina w jądrach atomowych. Po powrocie do Polski, została zatrudniona jako adiunktka w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Śląskiego. Obecnie nadal tam pracuje i kontynuuje badania nad reakcjami z ciężkimi jonami przy pośrednich i wysokich energiach. Współpracuje z ośrodkiem CERN pod Genewą, gdzie wraz z prawie 140-osobową międzynarodową kolaboracją NA61/SHINE bada przejścia fazowe w materii jądrowej. Od kilku lat tematem jej zainteresowań badawczych jest również zastosowanie uczenia maszynowego w fizyce jądrowej i cząstek elementarnych.

Tydzień Organów: 22–28 kwietnia 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Producentka: Agnieszka Sepioło (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Numer tygodnia: 16

Opis tygodnia

O czy myślisz, gdy słyszysz termin „organy”? Czy w Twojej wyobraźni pojawia się majestatyczny instrument muzyczny, czy może serce, płuco lub inny organ wewnętrzny? Podczas tygodnia organów każde z tych skojarzeń zostanie uwzględnione. W Tygodniu Organów odbędą się koncerty i warsztaty inaugurujące funkcjonowanie nowych organów zbudowanych w sali koncertowej Akademii Muzycznej. Wśród wykonawców pojawi się rektor AM – prof. dr hab. Władysław Szymański. W Katowicach zagości także wybitny francuski organista, Olivier Latry.  Będziemy słuchać organów w różnych miejscach i różnych odsłonach. Poza tym przewidziano wykłady i prezentacje o charakterze prozdrowotnym. Może ktoś z Was pomyślał o organach władzy, albo organach administracyjnych? To także ciekawy wątek, który z pewnością poruszymy.

Zaprosimy Was również  do zwiedzania akademickiego Muzeum Organów, a dla dzieci przygotujemy warsztaty w wykorzystaniem… organków ustnych i koncerty z repertuarem, który na pewno je zainteresuje.

Propozycja wybranych wydarzeń:

a) inauguracja funkcjonowania nowych organów – koncerty Akademickiej Orkiestry Symfonicznej, recitale, warsztaty, z udziałem rektora AM prof. dr. hab. Władysława Szymańskiego oraz francuskiego wirtuoza Oliviera Latry;
b) zwiedzanie Muzeum Organów;
c) koncerty, warsztaty i spotkania dla dzieci i dorosłych, także adresowane dla seniorów;
d) wykłady, pogadanki i prezentacje dotyczące aspektów profilaktycznych i prozdrowotnych, a także socjologicznych.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM – ukończyła studia magisterskie w specjalności „teoria muzyki” w katowickiej Akademii Muzycznej. Edukację kontynuowała w Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz School of Music, University of Louisville, uzyskując kompetencje w zakresie muzykoterapii. Obecnie kieruje Katedrą Muzykoterapii w macierzystej uczelni. Jej główny obszar zainteresowań praktycznych i badawczych to muzykoterapia osób z doświadczeniami traumy, szczególnie dzieci i młodzieży. Fascynują ja także związki myśli estetycznej z różnymi aspektami muzykoterapii.

Tydzień Architektury: 29 kwietnia–05 maja 2024 r.

Kurator: dr Krzysztof Groń (Politechnika Śląska)
Producentka: Ewelina Budzińska-Góra (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 17

Proponowane wydarzenia

  • Wystawy
  • Pokazy, warsztaty dla dzieci, młodzieży, studentów, dorosłych
  • Spektakle
  • Elementy małej architektury w przestrzeni miasta

Tydzień Książki: 06–12 maja 2024 r.

Kuratorka: dr Anna Machwic (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Producenci: mgr Magdalena Palupska (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach), mgr Aleksandra Kwiatkowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 18

Nie sposób wyobrazić sobie nauki – tej poważnej i tej codziennej – bez książek. Dziś czytamy coraz częściej przy użyciu ekranów, ale to papierowa książka pozostaje medium, które jest wyjątkowe i ma w sobie coś magicznego. Zastanówmy się dlaczego tak jest? Książki zawierają nie tylko słowa, które przekazują treść, mają także swoją fizyczną formę, wpływającą na to czy „dobrze nam się czyta”, czy z przyjemnością wracamy do ilustracji, które pobudzają wyobraźnię oraz czy rozumiemy i zapamiętujemy naukowe fakty. To właśnie na fizycznej reprezentacji książek, która powoduje, że chcemy ich dotykać, przewracać kartki, podziwiać okładki, a nawet delektować się zapachem świeżego druku, skupimy się przede wszystkim w Tygodniu Książki.

Wielość książkowych form to bardzo szeroki katalog, począwszy od pełnych kolorowych ilustracji książek dla dzieci, poprzez komiksy i ziny, aż do eksperymentalnych książek artystycznych.

Nie tylko treść i zawarta w książce wiedza, ale także format, gramatura i odcień papieru, rodzaj oprawy, dobór kroju pisma, układ typograficzny i wiele, wiele innych elementów, którymi zajmujemy się na co dzień w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, sprawia, że kochamy książki nie tylko za to o czym mówią, ale i jak mówią.

Podczas Tygodnia Książki, 8 maja, przypadnie Dzień Bibliotekarza, a któż ma do czynienia z książkami częściej niż Bibliotekarki i Bibliotekarze? W trakcie Tygodnia Książki zapraszamy do bibliotek akademickich, które odkryją przed zwiedzającymi swoje naj… Najmniejsze, największe, najstarsze i inne naj… woluminy.

Co planujemy podczas Tygodnia Książki?

Wiele interesujących wystaw i pokazów, które odsłonią nieco inne oblicze książek, a wśród nich między innymi:

  • Wystawa Jednostka urojona – prezentacja książek autorstwa studentek i studentów Pracowni Grafiki Książki z ASP w Katowicach, podczas której pokażemy projekty książek nietuzinkowych i nieoczywistych.
  • Lubicie ziny, a może chcecie się dowiedzieć co to takiego? Będziemy gościć Michała Chojeckiego, znawcę i twórcę oraz wydawcę zinów, założyciela Oficyny Peryferie. Pokażemy perełki wydane przez Oficynę, której misją jest popularyzacja i promocja niszowych publikacji artystycznych.
  • Wystawa międzynarodowego studenckiego przeglądu konkursowego AGRAFA 2024, na której znajdą się projekty książek oraz innych form edytorskich, zaprojektowane przez najmłodsze pokolenie projektantów.
  • Nie zapomnimy również o książkach dla dzieci i osób dorosłych ze specjalnymi potrzebami. Gregor Strutz, ekspert z zakresu projektowania włączającego, poprowadzi warsztaty dla środowiska bibliotekarskiego.
  • Specjaliści – fotograficy i teoretycy – zajmujący się książkami fotograficznymi opowiedzą o nich podczas spotkania: „Książki bez słów”.
  • Bogatą ofertę warsztatów i spotkań wokół książek przygotował Instytut Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.
  • Specjalne oprowadzania przygotowuje Dział Zbiorów Specjalnych Biblioteki Śląskiej, który odsłoni prawdziwe skarby.
  • Tydzień Książki będzie wyjątkową okazją do zapoznania się z perełkami zbiorów śląskich bibliotek akademickich.

A to jeszcze nie wszystko! Wkrótce ogłosimy szczegółowy program, a w nim wiele ciekawych spotkań, warsztatów, prelekcji i pokazów, a wszystko wokół książek i ludzi, którzy je tworzą. Zapraszamy.

Kuratorka tygodnia

dr Anna Machwic – ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach. W 2010 roku uzyskała tytuł doktora w dziedzinie sztuki: sztuki plastyczne, w dyscyplinie artystycznej: sztuki piękne. Od 2003 roku uczy projektowania graficznego, a od 2013 roku jestem kierownikiem Pracowni Ilustracji w macierzystej uczelni. Książka dla dzieci jest jej pasją i obszarem zainteresowań naukowych. Występowała na ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach, m.in. Europejska Sztuka Ilustracji w Warszawie (2009), Think(in) Visual Communication w Warszawie (2014), Illustration Reaserch w Krakowie (2012), Laughter in Visual Communicationw Warszawie (2016). Prowadziła w kraju i zagranicą warsztaty i wykłady dotyczące ilustracji m.in. w North Wale School of Art and Design w Wrexham (Wielka Brytania) czy w Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii (Belgia). Jest autorką licznych artykułów i wystąpień dotyczących projektowania i ilustracji książkowej oraz jurorką konkursów związanych w ilustracją i książką dla dzieci (Członkini Kapituły Żółtej Ciżemki, Nagrody Biblioteki Kraków). Zajmuje się propagowaniem wartościowej książki dla dzieci, będąc kuratorem konkursu Książka dobrze zaprojektowana – zacznijmy od dzieci oraz towarzyszącej mu konferencji Książka dla dzieci – jak to się robi? Wydarzenia te, organizowane przez ASP w Katowicach od 2008 roku, są przeglądem aktualnych trendów w zakresie projektowania książek dla najmłodszych. W 2022 roku otrzymała Dyplom Stulecia PTWK w uznaniu szczególnych zasług dla rozwoju i znaczenia polskiej książki.

Tydzień Oddechu: 13–19 maja 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Producentka: Agnieszka Sepioło (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Numer tygodnia: 19

Opis tygodnia

Czym jest oddychanie? To niezbędny do życia proces, o którym myśleć możemy w wielu perspektywach: fizjologicznej, psychologicznej czy artystycznej. Czasem mówimy: „potrzebuję oddechu”, gdy czujemy, że nadszedł czas na odpoczynek, przerwę. W ramach Tygodnia Oddechu będziemy przyglądać się oddechowi z różnych stron.

Planowane są konferencje naukowe poświęcone edukacji i muzykoterapii, podczas których zastanawiać się będziemy nad funkcjami oddechowymi w ruchu i tańcu. Poznamy też wyniki badań dotyczących muzykoterapii w różnych chorobach i zaburzeniach. Zobaczymy, jak oddech i praca nad nim mogą pomóc w osiąganiu lepszej jakości życia. Wysłuchamy koncertów z udziałem orkiestry dętej i innych zespołów, a także prelekcji o charakterze medycznym.

Propozycje wybranych wydarzeń:

  1. International Conference „Breath, Music and Music Therapy”;
  2. koncerty Akademickiej Orkiestry Dętej;
  3. koncerty, warsztaty i spotkania dla dzieci i dorosłych, a także adresowa dla seniorów;
  4. wykłady, pogadanki i prezentacje dotyczące aspektów profilaktycznych i prozdrowotnych.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM – ukończyła studia magisterskie w katowickiej Akademii Muzycznej w specjalności „teoria muzyki”. Edukację kontynuowała w Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz School of Music, University of Louisville, uzyskując kompetencje w zakresie muzykoterapii. Obecnie kieruje Katedrą Muzykoterapii w macierzystej uczelni.

Jej główny obszar zainteresowań praktycznych i badawczych to muzykoterapia osób z doświadczeniami traumy, szczególnie dzieci i młodzieży. Fascynują ją także związki myśli estetycznej z różnymi aspektami muzykoterapii.

Tydzień Pieniądza: 20–26 maja 2024 r.

Kurator: dr Łukasz Szewczyk (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: dr Aleksandra Nocoń (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 20

Opis tygodnia

Pieniądz od zawsze znajduje się w centrum zainteresowania finansów i finansistów. Nie jest on jednak wyłącznie kategorią ekonomiczną, ale też przedmiotem zainteresowania innych dziedzin nauki, np. psychologii, bo często wiążą się z nim przecież różnorodne emocje. Pieniądz jest symbolem bogactwa i prestiżu, dla jednych – gwarantem bezpieczeństwa, dla drugich – symbolem zła i zatracenia. O pieniądzu warto mówić, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że w naszej kulturze pozostaje on ciągle tematem tabu. Nie należy zapominać, że pieniądzem posługują się niemalże wszyscy, a ograniczenia wiekowe w tym obszarze  praktycznie nie istnieją.

Ideą Tygodnia Pieniądza jest przybliżenie różnych form i wymiarów pieniądza i pokazanie, jak istotne znaczenie ma on w życiu każdego człowieka. Celem organizowanych wydarzeń jest dotarcie do jak najszerszej grupy odbiorców, w tym dzieci i młodzieży, osób dorosłych i seniorów, jak również środowiska akademickiego, w tym szczególnie tych jego przedstawicieli, którzy nie zajmują się pieniądzem w swojej pracy dydaktycznej i naukowej.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  • seminarium naukowe nt. innowacji płatniczych/FinTech/BigTech w sektorze finansowym, z udziałem przedstawicieli praktyki i administracji publicznej;
  • warsztaty dla uczniów szkół podstawowych/ponadpodstawowych nt. pieniądza/instrumentów płatniczych/zarządzania finansami. Warsztaty mogą przyjąć formę grywalizacji;
  • wykład/warsztaty dla seniorów pod roboczym tytułem: „Korzystanie z usług finansowych nie musi być trudne”;
  • wystawa pod roboczym tytułem „Pieniądz wczoraj i dziś” połączona z prelekcją nt. historii i kierunków ewolucji pieniądza.

Kurator i producentka tygodnia

dr Łukasz Szewczyk – adiunkt w Katedrze Bankowości i Rynków Finansowych na Wydziale Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się na obszarze funkcjonowania systemu finansowego, w szczególności w aspekcie jego szeroko rozumianej stabilności. Od lat zajmuje się popularyzacją nauki, m.in. w ramach programów edukacyjnych kierowanych do różnych grup odbiorców. Wykładowca na Ekonomicznym Uniwersytecie Dziecięcym, inicjatywie realizowanej przez Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach wraz z Fundacją Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych. Zaangażowany także w inicjatywę pn. „Ekonomia dla Liceum i Technikum”, będącą autorskim programem Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Członek Rady Programowej Uniwersytetu Ekonomicznego Trzeciego Wieku. 

dr Aleksandra Nocoń – adiunktka w Katedrze Bankowości i Rynków Finansowych Wydziału Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Jej zainteresowania naukowe oraz prowadzone badania i publikacje koncentrują się głównie wokół bankowości centralnej oraz polityki monetarnej, bankowości komercyjnej, rynków finansowych, dyscypliny regulacyjnej w sektorze bankowym, a także aspektów finansowania jednostek i instytucji kultury. Jej działalność została nagrodzona Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Brązowym za Długoletnią Służbę, Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla Wybitnych Młodych Naukowców, nagrodą InterStar Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach za wkład w internacjonalizację uczelni. Wielokrotnie otrzymała nagrody JM Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz naukowe granty rektorskie. Autorka ponad 90 artykułów naukowych oraz autorka i współautorka 7 monografii naukowych, w tym jednej napisanej w całości w języku angielskim. Prowadzi wykłady dla dzieci i młodzieży z zakresu historii i ewolucji pieniądza.

Tydzień Latania: 27 maja–02 czerwca 2024 r.

Kurator: dr hab. Jarosław Kozuba (Politechnika Śląska)
Producent: dr inż. Robert Wieszała (Politechnika Śląska)
Numer tygodnia: 21

Opis tygodnia

Lotnictwo dla jednych jest pasją życia, dla innych sposobem na życie, a jeszcze innych niespełnionym marzeniem związanym z byciem pilotem, stewardessą czy też mechanikiem lotniczym. Niezalenie od tego, któremu z powyższych podejść hołdujemy, lotnictwo jako gałąź przemysłu ma duże znaczenie dla obronności państwa, transportu pasażerskiego i towarowego, jest istotną dziedziną badań naukowych, czy też coraz popularniejszą formą rekreacji. Fakt, że obejmuje ono swoim zasięgiem szereg specjalności, np.  pilotaż, inżynieria lotnicza, mechanika i eksploatacja lotnicza, kontrola ruchu lotniczego, projektowanie i wytwarzanie statków powietrznych itd., powoduje, że bez wątpienia możemy je zaliczyć do interdyscyplinarnych obszarów nauki. Nowoczesne technologie i stosowanie coraz to nowszych materiałów w przemyśle lotniczym powoduje, że współczesne statki powietrzne mogą być traktowane jako wyznacznik postępu technologicznego w skali światowej.

Tydzień Latania będzie doskonałą okazją do prezentacji stanu lotnictwa w kontekście światowym, europejskim i regionalnym. Punktem kulminacyjnym tygodnia będą pokazy lotnicze połączone z licznymi imprezami okolicznościowymi skierowanymi do przedstawicieli wszystkich grup wiekowych zamieszkujących aglomerację śląską.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Dzień Przemysłu Lotniczego (Katowice) – konferencja popularnonaukowa, targi pracy firm lotniczych; konkurs z wiedzy lotniczej dla uczniów szkół średnich z zakresu specjalności: technik mechanik lotniczy i technik awionik lotniczy;
  2. Dzień Transportu Lotniczego (Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice–Pyrzowice) – konferencja popularnonaukowa dotycząca transportu lotniczego w Polsce i na świecie; prezentacja sprzętu technicznego firm funkcjonujących na lotnisku Katowice–Pyrzowice; konkurs
    z wiedzy lotniczej dla uczniów szkół średnich z zakresu specjalności: technik eksploatacja portów i terminali, technik lotniskowych służb operacyjnych;
  3. Dzień Bezzałogowych Systemów Powietrznych (Planetarium – Śląski Park Nauki) – konferencja popularnonaukowa poświęcona zagadnieniom zastosowania bezzałogowych systemów powietrznych w lotnictwie cywilnym i wojskowym; prezentacja bezzałogowych statków powietrznych, konkurs dla szkół średnich z wiedzy na temat bezpieczeństwa realizacji operacji BSP;
  4. Dzień kształcenia, edukacji i szkolenia lotniczego (Katowice – budynek Politechniki Śląskiej) – konferencja popularnonaukowa poświęcona zagadnieniom problematyki kształcenia w zawodach lotniczych; prezentacja dorobku kół naukowych uczelni wyższych kształcących
    w zawodach lotniczych, a wieczorem odbędzie się spotkanie lotniczych pokoleń;
  5. I Dzień pokazów lotniczych (Lotnisko Katowice-Muchowiec) – drony
    i modele latające, a wieczorem nocny pokaz dronów. Impreza będzie połączona z licznymi przedsięwzięciami dla dzieci i młodzieży;
  6. II Dzień pokazów lotniczych (Lotnisko Gliwice-Trynek) – pokazy grup akrobacyjnych „Biało-Czerwone Skrzydła”, „Żelazny”, „Firebirds”, akrobacyjne szybowcowe; zrzut skoczków z flagami Katowic, Gliwic i Politechniki Śląskiej. Przelot samolotów uczelni kształcących w zawodach lotniczych. Pokaz prac na śmigłowcu – Nidzica oraz szereg imprez towarzyszących.

Kurator i producent tygodnia

dr hab. inż. Jarosław Kozuba, prof. PŚ – pracownik naukowo-dydaktyczny, dyrektor Centrum Kształcenia Kadr Lotnictwa Cywilnego Europy Środkowo-Wschodniej Politechniki Śląskiej. Ekspert w dziedzinie bezpieczeństwa lotniczego i techniki lotniczej. Autor/współautor ponad 180 artykułów naukowych oraz 19 monografii/podręczników akademickich. Były pilot Sił Powietrznych RP, popularyzator kształcenia i szkolenia lotniczego na uczelniach wyższych.

dr inż. Robert Wieszała – pracownik naukowo-dydaktyczny – kierownik ds. szkolenia w Ośrodku Kształcenia Mechaników Obsługi Technicznej PART-147 Politechniki Śląskiej. W swojej pracy koncentruje się na zagadnieniach związanych z ochroną środowiska w transporcie. Jest autorem/współautorem ponad 100 artykułów naukowych. W wolnych chwilach lubi chodzić po górach i czytać książki fantasy.

Tydzień Starości: 03–09 czerwca 2024 r.

Kuratorka: dr hab. n. med. Agnieszka Batko-Szwaczka (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Producentka: Aleksandra Wilk (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Numer tygodnia: 22

Opis tygodnia

Wspólnie poszukamy „eliksiru młodości”, pozwalającego zatrzymać lub przynajmniej spowolnić proces starzenia się. Będziemy mówić nie tylko o tym, jak zachować zdrowie na długie lata, ale przyjrzymy się również zagadnieniom związanym z depresją i seksualnością starszego wieku. Dla uczniów szkół średnich przygotowaliśmy m.in. zajęcia z wykorzystaniem symulatora starości, który pozwoli im doświadczyć ograniczeń, z jakimi seniorzy mierzą się na co dzień.

Proponowane wydarzenia

  1. Warsztaty dla młodzieży licealnej „Jak zdrowo się starzeć?” oraz pokaz symulatora starości w Kato Science Corner
  2. „Dziarskim krokiem” – aktywność ruchowa w plenerze w Park Kościuszki
  3. Wykład nt. chorób neurozwyrodnieniowych; warsztaty z ćwiczeń funkcji poznawczych oraz pogadanki z psychologami, psychoterapeutami w Ministerstwie ds. Samotności
  4. Wykład „Farmakologiczne sposoby przedłużania życia” (Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach)
  5. Wykład z dziedziny seksuologii oraz problemów ginekologicznych u dojrzałych kobiet oraz zajęcia z fizjoterapeutką uroginekologiczną
  6. Zajęcia ruchowe dla seniorów – warsztaty z żonglowania, mindfullness, aerobic w wodzie, nordic walking (Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach)
  7. Wykład „Wiek niejedno ma imię – wielowymiarowa konceptualizacja procesu starzenia się” w Kato Science Corner
  8. Warsztat z elementami muzykoterapii w Kato Science Corner

Kuratorka tygodnia

dr hab. n. med. Agnieszka Batko-Szwaczka – lekarka specjalistka chorób wewnętrznych, specjalistka geriatrii, kieruje Oddziałem Geriatrii Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach. Jest kierowniczką Kliniki Geriatrii Katedry Chorób Wewnętrznych Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego oraz konsultantką wojewódzką ds. geriatrii
w województwie śląskim. Od wielu lat z pasją przekazuje studentom wiedzę na temat chorób starszego wieku i całościowego podejścia do chorego geriatrycznego. Prowadzi również wykłady w zakresie szkolenia podyplomowego z zakresu geriatrii.

Tydzień Kryształów: 10–16 czerwca 2024 r.

Kuratorzy: dr Magdalena Szubka i dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: mgr Agnieszka Jankowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 23

Opis tygodnia

Podczas tygodnia zapraszamy do odkrycia tego, jak fascynujący jest świat kryształów i jakie są ich wyjątkowe właściwości. Będzie to również doskonała okazja do zgłębienia wiedzy na temat ich zastosowania. Ze względu na swoją różnorodność i unikalność, kryształy wykorzystuje się zarówno w wielu aspektach życia codziennego, jak i w zaawansowanych technologiach. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że na co dzień otacza nas mnóstwo substancji, materiałów, przedmiotów, które mają strukturę kryształu. Znane wszystkim diamenty to kryształy czystego węgla, ale kryształami są również np. sól czy cukier. Krystalografia, elektronika, optoelektronika, jubilerstwo, chemia, biologia, farmacja czy medycyna to kilka dziedzin, w których kryształy odgrywają istotną rolę.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Podczas tygodnia odbędą się wykłady wybitnych specjalistów z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych.
  2. Wystawy i warsztaty dla uczniów.
  3. Ogólnopolski Konkurs Wzrostu Kryształów.
  4. Gry terenowe, które będą miały na celu zainteresowanie ekscytującym pięknem świata kryształów.

Kuratorka tygodnia

dr Magdalena Szubka – nauczycielka akademicka, fizyczka, adiunktka w Instytucie Fizyki na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego. Prowadzi badania naukowe dotyczące struktury elektronowej i mikrostruktury zaawansowanych materiałów stosowanych w fotonice i w nowoczesnych technologiach. Popularyzatorka nauki, członkini Kolegium Naukowego Uniwersytetu Śląskiego Dzieci, autorka wykładów i warsztatów dla dzieci, młodzieży oraz szkół.

Tydzień Transportu Przyszłości: 17–23 czerwca 2024 r.

Kuratorzy: dr inż. Adam Mańka i dr inż. Rafał Setlak (Politechnika Śląska)
Producent: dr hab. inż. Damian Hadryś, prof. PŚ (Politechnika Śląska)
Numer tygodnia: 24

Opis tygodnia

Tydzień Transportu Przyszłości będzie próbą podzielenia się pasją do nowoczesnych środków transportu oraz zaangażowania uczestników do interaktywnego poznawania najnowszych i przyszłych rozwiązań w transporcie samochodowym, kolejowym i lotniczym. Celem jest też zachęcenie uczestników do zagłębienia się w świat nauki i badań na rzecz rozwoju nowoczesnego, ekologicznego i bezpiecznego transportu. 

Proponowane wydarzenia

  1. Symulatory w transporcie
  2. Mechatronika praktyczna w transporcie – budowa robotów mobilnych 4WD
  3. Wodór w transporcie
  4. Co jest w środku nowoczesnego samochodu, pociągu, samolotu i drona
  5. Konkurs wiedzy branżowej
  6. Nowoczesne samochody sportowe
  7. Elementy transportu w Smart City
  8. Pokazy samolotów i dronów
  9. Bezpieczeństwo w transporcie

Tydzień Śląska: 24–30 czerwca 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Lucyna Sadzikowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Ewelina Budzińska-Góra (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 25

Opis tygodnia

Tydzień składać się będzie z kilku autonomicznych bloków tematycznych, choć razem tworzących spójny obraz Śląska. Chcielibyśmy skupić uwagę uczestników wokół zróżnicowanego historycznie, kulturowo i krajobrazowo Śląska. Każdego dnia tygodnia chcielibyśmy wyeksponować jeden z wiodących wątków. I tak proponujemy namysł:

  • poniedziałek 24 czerwca nad „czwartą przyrodą”;
  • wtorek 25 czerwca nad podziemiami Śląska;
  • środę 26 czerwca nad „sercem” Śląska;
  • czwartek 27 czerwca nad słynnymi postaciami ze Śląska;
  • piątek 28 czerwca nad krajobrazami Śląska;
  • sobotę 29 czerwca nad wodami Śląska;
  • niedzielę 30 czerwca nad kulturą Śląska.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Lucyna Sadzikowskabadaczka literatury dokumentu osobistego (egodokumentów) i twórczości Gustawa Morcinka, edytorka, członkini zespołu badawczego Geo-Eko-Humanistyka, powołanego do realizacji tematu: „Humanistyka wobec rewolucji przemysłowej i antropocenu”. Zajmuje się humanistyką środowiskową i dziedzictwem poprzemysłowym. Pracuje w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Tydzień Wiedzy: 01–07 lipca 2024 r.

Kuratorka: dr Anna Budzanowska (Miasto Katowice)
Producentka: Mirosław Rusecki (Miasto Katowice)
Numer tygodnia: 26

Opis tygodnia

Wiedza. Każdy z nas może powiedzieć, że rozumie ją na swój sposób. Ktoś może definiować ją jako doświadczenie życiowe, ale naukowiec powie, że to informacje zgromadzone podczas badań. Wiedza może być naukowa, praktyczna, teoretyczna, empiryczna oraz intuicyjna.

Wiedza pozwala nam zrozumieć świat, rzeczywistość, w której funkcjonujemy. Dzięki niej podejmujemy świadome decyzje i rozwiązujemy problemy. To fundament postępu i zmiany w każdej dziedzinie życia: od nauki po sztukę czy filozofię. 

Wiedza to fundament, ale podlega zmianom. To, co dzisiaj uważamy za pewne, niepodważalne może być za pewien czas kwestionowane, uzupełniane o nowe przełomowe odkrycia.

Jak ważna jest rzetelna, sprawdzona wiedza mogliśmy przekonać się podczas pandemii COVID-19. Dzięki wiedzy mogliśmy walczyć z dezinformacją, była naszą bronią z fake newsami. Wiedza pozwoliła rozwijać badania nad szczepionkami i przekazywać społeczeństwu wiarygodne informacje na temat zagrożenia. W obecnej sytuacji międzynarodowej wiedza jest podstawą skutecznej obrony i działania w czasie zagrożenia eskalacją konfliktu. Wiedza pozwala na wypracowanie odpowiednich strategii oraz wykorzystanie zaawansowanych technologii i umiejętności (analiza danych wojskowych i wywiadowczych).

Kuratorka tygodnia

dr Anna Budzanowska – champion konferencji ESOF2024 – największej europejskiej platformy instytucjonalnej współpracy nauki z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Pełnomocniczka ds. Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 oraz wykładowczyni akademicka. Posiada wieloletnie doświadczenie w administracji publicznej. W latach 2016–2019 dyrektorka generalna oraz od 2019 do 2021 roku wiceminister w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Odpowiadała za konsultacje społeczne i projekty strategiczne. Zainicjowała i nadzorowała Narodowy Kongres Nauki. Współautorka modelu szkół doktorskich i doktoratów wdrożeniowych, Inicjatywy Doskonałości – Uczelnia Badawcza, programów kariery dualnej, projektów wspierających społeczną odpowiedzialność nauki oraz sektor badań i rozwoju. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na badaniu polityk publicznych i doktryn politycznych. Analizuje sektor badań i szkolnictwa wyższego koncentrując się na zarządzaniu instytucjami akademickimi, ustrojami uczelni, modelami sieciowania w szczególności uniwersytetami europejskimi (EUI).

Tydzień Kontrastu: 08–14 lipca 2024 r.

Kuratorki: dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Producentka: mgr Agnieszka Sepioło (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach)
Numer tygodnia: 27

Opis tygodnia

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN kontrast to z jednej strony „ostra sprzeczność między zestawionymi przedmiotami, zjawiskami itp.” oraz „różnica jasności między jasnymi i ciemnymi częściami obrazu” z drugiej zaś – środek cieniujący, umożliwiający uwidocznienie obiektów w obrazie rentgenowskim. Zjawisko to, rozumiane zarówno na zasadzie ostrej sprzeczności jak i subtelnych różnic odcieni, obserwować możemy w sztuce i nauce na wielu poziomach.

Program Tygodnia Kontrastu obejmie prelekcje o charakterze teoretycznym, naukowym i edukacyjnym, połączone z wydarzeniami artystycznymi i warsztatami. Począwszy od warsztatów i recitali fortepianowych, realizowanych na biało-czarnych klawiszach, poprzez koncerty perkusyjne, wypełnione brzmieniami klasycznymi, jazzowymi oraz najnowszymi, pełnymi zaskakujących zestawień, po recital wokalny prezentujący twórczość Juliana Tuwima umuzycznioną przez różnych kompozytorów. Wrażliwość twórcy muzyki stanie się niejako kontrastem uwypuklającym raz jedne, raz inne treści wierszy.

W programie tygodnia znajdzie się wreszcie miejsce dla aspektu medycznego. Uczestnicy będą mogli zapoznać się z kontrastem i metodami obrazowania (rentgen, tomograf, rezonans) wykorzystywanymi we współczesnej medycynie i badaniach naukowych.

Proponowane wydarzenia

  • „Dlaczego klawisze fortepianu są białe i czarne? O budowie i historii instrumentów klawiszowych”
  • „Czy dźwięki mają barwy? O falach dźwiękowych, ich obrazach i brzmieniach”
  • Koncert kameralny „Kontrasty harmonii i nastrojów”
  • Międzywydziałowego Perkusyjnego Koła Naukowego „Perkusyjne kontrasty, zderzenia i zdarzenia” połączone z warsztatami muzycznymi dla dzieci:
    • „Jak działa perkusja? Budujemy instrumenty”,
    • „Jak działa rytm? W poszukiwaniu wspólnego pulsu”,
    • „Jak działa melodia? Poznajemy instrumenty perkusyjne o określonej i nieokreślonej wysokości dźwięku”.
  • Prelekcja i koncert kameralny:
    • „Jak kompozytorzy interpretują poezję – od niuansów po kontrasty”,
    • „Muzyczne pejzaże z Tuwimem”.
  • Wykład „Metody obrazowania we współczesnej medycynie” – skierowany do dorosłych mieszkańców Katowic, przygotowany we współpracy ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym
  • Trwający cały tydzień XIII Międzynarodowy Kurs Pianistyczny

Kuratorka i producentka tygodnia

dr hab. Ludwika Konieczna-Nowak, prof. AM – ukończyła studia magisterskie w specjalności „teoria muzyki” w katowickiej Akademii Muzycznej. Edukację kontynuowała w Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz School of Music, University of Louisville, uzyskując kompetencje w zakresie muzykoterapii. Obecnie kieruje Katedrą Muzykoterapii w macierzystej uczelni. Jej główny obszar zainteresowań praktycznych i badawczych to muzykoterapia osób z doświadczeniami traumy, szczególnie dzieci i młodzieży. Fascynują ja także związki myśli estetycznej z różnymi aspektami muzykoterapii.

mgr Agnieszka Sepioło – asystentka naukowa Katedry Muzykoterapii Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, muzykoterapeutka certyfikowana oraz certyfikowana superwizorka muzykoterapii. Najistotniejszym zakresem jej zainteresowań jest wpływ działań muzykoterapeutycznych na pacjentów z deficytami słuchowymi, a także możliwości technologiczne wykorzystywane w procesie muzykoterapeutycznym. Szczególnym zainteresowaniem obdarza zagadnienie muzykoterapii i szumów usznych. Problematykę tę podejmuje w ramach rozpoczętych badań, które stanowić będą przedmiot rozprawy doktorskiej.

Tydzień Mikroświata: 15–21 lipca 2024 r.

Kuratorki: dr hab. inż. Anna Gnida oraz dr Justyna Michalska (Politechnika Śląska)
Producent: dr inż. Anna Byczek-Wyrostek (Politechnika Śląska)
Numer tygodnia: 28

Opis tygodnia

Żyjemy w określonym wymiarze wielkości, pomiędzy skalami atomowymi a olbrzymimi strukturami kosmicznej sieci. Wiele elementów świata, który otacza nas na co dzień nie jest dla nas widocznych gołym okiem. Tuż obok nas życie toczy się w zupełnie innej skali – mikroskali. W Tygodniu Mikroświata zapraszamy do wspólnej podróży w głąb niewidzialnych mikroświatów, poznania ich miniaturowych bohaterów, m.in. bakterii, grzybów i pierwotniaków oraz skrywanych przez nie sekretów, w tym ich pozytywnych właściwości. Czego możemy się od nich nauczyć? Czy możemy tę wiedzę wykorzystać w praktyce? Tego wszystkiego uczestnicy dowiedzą się podczas różnorakich aktywności, w ramach których zapoznają się z zagadnieniami z wielu obszarów naukowych leżących u podstaw licznych mikroświatów, odkryją powiązania między nimi, a także poszerzą swoją wiedzę na temat możliwości ich wykorzystania w budowaniu lepszego makroświata.

Intencją organizatorów tygodnia jest integracja różnych mikroświatów społecznych. Wydarzenie jest więc skierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych oraz wszystkich pozostałych zainteresowanych, chcących poznać tajemnice jakie skrywają różne otaczające nas mikroświaty. To także propozycja dla tych , którzy nigdy się na tym wszystkim nie zastanawiali. Pod okiem naukowców związanych ze śląskimi uczelniami uczestnicy będą odkrywać „megazagadki” mikroświatów oraz poznają ich najmniejsze i największe obiekty. W ramach tygodnia poruszone zostaną zagadnienia związane m.in. z budową mikroświatów ożywionych i nieożywionych, które uczestnicy będą mogli poznać i którym będą mogli się przyjrzeć, m.in. dzięki wykorzystaniu technik mikroskopowych. Dzięki licznym warsztatom naukowym uczestnicy zapoznają się z różnymi metodami analizy mikroświatów oraz spojrzą na nie z ekonomicznego punktu widzenia.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  • „Mikroświat w naszej kuchni” – warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych pokazujące możliwości wykorzystania substancji chemicznych i mikroorganizmów, tj. bakterie i drożdże w praktyce kuchennej;
  • „Szkiełkiem i okiem” – warsztaty mikroskopowe dla dzieci i młodzieży pokazujące możliwości uwidaczniania i obrazowania mikroobiektów, w tym mikroorganizmów;
  • „Zobaczyć niewidzialne” – warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych przybliżające sposoby i możliwości hodowli mikroorganizmów;
  • „Na tropie zatartych mikrośladów” – warsztaty detektywistyczne dla dzieci i młodzieży przybliżające techniki wykorzystywane w kryminalistyce do uwidaczniania śladów biologicznych;
  • „Ukryci strażnicy roślin czyli o bakteriach, które żywią i bronią” – warsztaty dla młodzieży przybliżające możliwości wykorzystania pozytywnych mikroorganizmów w kontroli wzrostu roślin;
  • „Bakterie potrafią rozłożyć wiele zanieczyszczeń. Jakie są Twoje supermoce?” – warsztaty dla młodzieży przybliżające zdolności mikroorganizmów do oczyszczania środowiska;
  • „Czego możemy się nauczyć od natury – genialne mikroorganizmy i inteligentne materiały” – warsztaty dla młodzieży i dorosłych;
  • „Niewidoczni przedstawiciele mikroświata” – projekcje filmów Grzegorza Lankosza z gościnnym udziałem twórcy połączone z elementami warsztatowymi – dla dzieci, młodzieży i dorosłych;
  • Serie wykładów popularnonaukowych omawiających elementy mikroświata ożywionego i nieożywionego, ich wzajemne zależności, niezbędność i możliwości wykorzystania;
  • „Fascynujący mikroświat” – plenerowe czytanie książek o mikroświecie i „mikroplanszówkowanie”.

Kuratorki tygodnia

dr hab. inż. Anna Gnida – z Politechniką Śląską w Gliwicach i Katedrą Biotechnologii Środowiskowej (Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki) jest związana od 1997 roku, z czego 20 lat jako naukowczyni i dydaktyczka. Zajmuje się biotechnologią środowiskową – dziedzinie opartej na technikach korzystających z działalności mikroorganizmów i bazującej na procesach prowadzonych przez te mikroskopijne formy życia. Posiada doświadczenie w badaniach środowisk wodnych, środowiska glebowego czy odpadów. Wykorzystuje techniki mikroskopowe, mikrobiologiczne, biologii molekularnej oraz analizy fizyko-chemiczne. „Obcuje” głównie z bakteriami i grzybami, chociaż nie są jej obce także mikroskopijne organizmy wyższe. Jest autorką wielu publikacji naukowych. Chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem, a przede wszystkim spojrzeniem na świat z najmłodszym pokoleniem (dzieci przedszkolne, szkoła podstawowa), prowadząc zajęcia popularnonaukowe z zakresu zastosowania mikrobów w życiu codziennym i ochronie środowiska.

dr Justyna Michalska – adiunktka w Katedrze Biotechnologii Środowiskowej na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Ukończyła biotechnologię na Uniwersytecie Śląskim. Aktywnie uczestniczy w działaniach związanych z popularyzacją nauki wśród dzieci i młodzieży. Przez lata współorganizowała zajęcia z zakresu chemii, biologii oraz kryminalistyki w ramach programu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności „Projektor”, a także prowadziła indywidualne projekty mające na celu poszerzenie świadomości naukowej dzieci i młodzieży w szkołach na terenie województwa śląskiego. W pracy badawczej zajmuje się opracowywaniem rozwiązań związanych z oczyszczaniem środowiska i wspomaganiem jego funkcjonowania. W wolnych chwilach uwielbia podróżować, spacerować po górach, czytać książki oraz grać w gry planszowe.

Tydzień Głosu: 22–28 lipca 2024 r.

Kuratorki: dr Ewa Biłas-Pleszak, prof. UŚ; dr hab. Katarzyna Węsierska, prof. UŚ oraz dr hab. Katarzyna Wyrwas, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producent: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 29

Opis tygodnia

Tydzień Głosu umożliwi szerokiemu gronu odbiorców skonfrontowanie się z ideą inkluzywnej komunikacji, promującej dostępność skutecznego porozumiewania się, która jest prawem każdego człowieka. Tydzień Głosu będzie eklektyczną podróżą przez różnorodność aspektów ludzkiego głosu, poprzez wyjątkowe prezentacje i interaktywne warsztaty, programy dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do odkrywania wszechstronności głosu i tematyki z tym związanej: od dbałości o higienę głosu w nauce i pracy, przez jego wyrazistość w sztuce i mediach, aż po znaczenie życzliwości ludzkiej dla dobrostanu osoby i jakości relacji międzyludzkich. W tym wyjątkowym tygodniu liczy się głos każdego – dzieci, matek, córek, seniorów, ludzi z niepełnosprawnościami i osób obdarzonych głosami wybitnymi. Razem z ekspertami, uczestnikami i społecznością wyruszymy w tę inspirującą podróż, podczas której różnorodność głosów stanie się siłą, a ich wieloznaczność otworzy drzwi do nowych perspektyw i lepszego wzajemnego zrozumienia.

W czasie Tygodnia Głosu zainicjujemy także kampanię GŁOŚniej o życzliwości! Naszym celem jest bowiem promocja komunikacji opartej na życzliwości, której często brakuje nam w codziennym życiu, w kontaktach z innymi ludźmi – potwierdzają to wyniki badań, doświadczamy tego na co dzień. Chcemy sprawić, by dobro i życzliwe głosy wokół nas się rozprzestrzeniały, aby zwiększała się liczba pozytywnych zdarzeń, dobrych myśli, uczynnych osób, ciepłych spojrzeń, przyjaznych słów i gestów.

Chcemy użyć naszych głosów, byśmy częściej życzliwie odnosili się do siebie nawzajem i przekazywali sobie wspierające słowa. Nam wszystkim potrzebne jest to do dobrego funkcjonowała w domu, szkole, pracy, w codziennych kontaktach z ludźmi, żebyśmy w atmosferze życzliwości i wśród życzliwych głosów mogli wzrastać. W takiej pozytywnej atmosferze pragniemy promować nasze miasto, nasz region, nasze uczelnie, nasz Uniwersytet Śląski.

Kuratorki tygodnia

dr Ewa Biłas-Pleszak, prof. UŚ językoznawczyni, dyrektorka kierunków studiów I i II stopnia komunikacja promocyjna i kryzysowa, komunikacja cyfrowa, logopedia, międzynarodowe studia polskie. Jej naukowe i dydaktyczne zainteresowania dotyczą zagadnień związanych z autoprezentacją, wystąpieniami publicznymi, retoryką, erystyką, językowymi uwarunkowaniami negocjacji i mediacji, czyli komunikacją we wszystkich odsłonach. Zajmuje się również zagadnieniami związanymi z intersemiotycznością i interdyscyplinarnością, dlatego bada związki pomiędzy językiem naturalnym a innymi systemami znakowymi, zwłaszcza muzyką, czego owocem jest książka pt. Język a muzyka. Lingwistyczne aspekty związków intersemiotycznychWykładała na zagranicznych uniwersytetach, m.in. w: Bochum, Bukareszcie, Wilnie, Berlinie, Lwowie, Dublinie, Neapolu, Bratysławie, Turynie, Lublanie, Wiedniu i Dakhli (Maroko). Praktyczną wiedzę na temat wystąpień publicznych zdobywa również poza salą wykładową, prowadząc koncerty i inne imprezy dla szerszej publiczności.

dr hab. Katarzyna Węsierska, prof. UŚ – pracuje na Uniwersytecie Śląskim, założyła Fundację Centrum Logopedyczne, którą kieruje, jest także wykładowczynią Europejskiej Specjalizacji Jąkania oraz sekretarzem Międzynarodowego Stowarzyszenia Giełkotu (International Cluttering Association). Jej zainteresowania naukowe, badawcze oraz praktyka logopedyczna koncentrują się na zagadnieniach związanych z jąkaniem, giełkotem i upowszechnianiem praktyki logopedycznej opartej na dowodach. Jest autorką licznych publikacji o tematyce logopedycznej. Wraz z zespołem wdraża międzynarodowe projekty badawcze, np. International Project on Attitudes Toward Human Attributes (IPATHA). Była główną koordynatorką polsko-norweskiego zespołu realizującego grant LOGOLab – Dialog bez barier. Uczestniczy w stażach i szkoleniach, w tym zagranicznych organizowanych m. in. przez: American Speech-Language-Hearing Association (USA), Royal College of Speech and Therapy (UK) czy University of Texas at Austin (USA). Podczas 11th Oxford Dysfluency Conference (2017) otrzymała nagrodę im. Dave’a Rowleya przyznawaną za podejmowanie międzynarodowych inicjatyw w zakresie jąkania.

dr hab. Katarzyna Wyrwas, prof. UŚ – polonistka, językoznawczyni pracująca w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej pasją są język i komunikacja w różnorodnych przejawach. Jest autorką i współautorką 4 książek oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych. W pracy doktorskiej pt. Skarga jako gatunek mowy (Katowice 2002) badała narzekanie w mowie potocznej i skargi pisane do urzędów. W rozprawie habilitacyjnej pt. Opowiadania potoczne w świetle genologii lingwistycznej (Katowice 2014) zajęła się analizą wyznaczników gatunkowych codziennych form narracyjnych. Liczne publikacje poświęciła m.in. różnym odmianom skargi, opowiadania i reklamy, a także dyskusji, testamentowi poetyckiemu; zajmuje się też naukowo zagadnieniami stylistyki i słownictwa oraz agresją językową (mowa nienawiści, hejt). Od 2004 roku prowadzi Poradnię Językową Uniwersytetu Śląskiego, w której rozwiązuje problemy poprawnościowe. Jest miłośniczką polszczyzny oraz zapaloną popularyzatorką wiedzy o języku ojczystym. Podczas wykładów, prelekcji czy audycji radiowych stara się upowszechniać wiedzę na temat piękna, bogactwa i możliwości języka polskiego, a także kształtować umiejętność sprawnej, skutecznej i przyjaznej komunikacji, która buduje mosty zamiast murów między ludźmi, dając im poczucie bezpieczeństwa i zrozumienia.

Tydzień Muzyki: 29 lipca–04 sierpnia 2024 r.

Kurator: Łukasz Kałębasiak (Miasto Katowice)
Producent: Wojciech Mirek (Miasto Katowice)
Numer tygodnia: 30

Opis tygodnia

Jeśli zgodzimy się z Johnem Cagem, że „wszystko jest muzyką” oraz uznamy dowody potwierdzające, jak wielki wpływ może mieć ona na nasze życie, to wielowymiarowość programu Tygodnia Muzyki w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki będzie oczywistością. 

Na jeden tydzień wyzwolimy muzykę z formy, dla której została stworzona, ale która ją jednocześnie ogranicza, czyli koncertu. Hasłem przewodnim będzie „zaangażowanie”, bo właśnie zmiana sposobu obcowania z muzyką z biernej na aktywną będzie naszym głównym celem. Zaangażowanie w tworzenie muzyki, w odkrywanie jej nowych, zaskakujących form, a nawet w zabawę muzyką, która może zamienić się w ważną naukę.

Czas jest w muzyce kluczową kategorią, a podczas Tygodnia Muzyki naszym obiektem zainteresowania będzie zarówno przeszłość, jak i teraźniejszość i przyszłość. Ciekawe zjawiska z historii muzyki w Katowicach i na Śląsku, muzyka jako narzędzie do lepszego zrozumienia i poznania miasta i otaczającego nas świata czy namysł nad tym, jak muzyka wpływa na naszą przyszłość – podczas Tygodnia Muzyki spróbujemy w praktyce udowodnić tezę Cage’a.

Propozycje wydarzeń

  1. Tylko nocą do klubu Puls nocny spacer katowickim Szlakiem Śląskiego Bluesa – jedyny szlak turystyczny na świecie, w którym po śladach historii muzyki w mieście oprowadzają osoby, które ją tworzyły, ożyje podczas serii nocnych spacerów. Na co dzień szlak zwiedza się z telefonem i aplikacją w ręku, a przewodnicy są wirtualni. Teraz serię nocnych spacerów po legendarnych miejscach dla rozwoju śląskiego, a więc i polskiego bluesa, poprowadzą znani śląscy bluesmani.
  2. Wędrująca potańcówka – wraz z katowicką Kapelą Fedaków odkryjemy tajemnice tradycyjnej śląskiej muzyki i tańców, wędrując przez Katowice tanecznym krokiem w rytm muzyki. Kolejne punkty na mapie tej wędrówki poświęcone będą kolejnym tańcom (zagranym, ale też przybliżonym w formie przystępnej, krótkiej opowieści), aż do finałowego poloneza na Rynku, gdzie Kapeli towarzyszyć będzie znakomity wirtuoz fortepianu.
  3. Plac Zabaw/Playground – muzyka to najlepsza zabawa, dlatego profesjonalni edukatorzy muzyczni, na co dzień prowadzący zajęcia w katowickich szkołach w ramach Katowickiego Orkiestrowego Uniwersytetu Ludowego, zaproszą dzieci z katowickich dzielnic do zabawy muzyką wygrywaną na trąbkach i cajonach. Miejscem tych improwizowanych warsztatów będą katowickie place zabaw. Mimo rozrywkowej formuły i punktowego charakteru, warsztaty będą cenną lekcją współpracy w grupie i uważności na drugiego człowieka.
  4. Biuro Dźwięku Katowice – filia parkowa – rozpoznawalne w całej Polsce centrum eksperymentów z muzyką elektroniczną wychodzi w plener, żeby w otoczeniu Parku Kościuszki zaprezentować efekt końcowy pracy uczestników warsztatów z tworzenia muzyki wielokanałowej w oparciu o Soundsystem BDK.
  5. Muzyczne gniazdo – gra terenowa, w której grupa artystów stworzy w kilku punktach Parku Leśnego Doliny Trzech Stawów improwizowane instalacje dźwiękowe z wykorzystaniem elektronicznych wzbudników i elementów otoczenia. Zadaniem uczestników gry będzie znalezienie jak najwięcej takich muzycznych gniazd tylko za pomocą dobiegającego z nich dźwięku.

Kurator tygodnia

Łukasz Kałębasiak – zastępca dyrektora ds. programowych Katowice Miasto Ogrodów – Instytucji Kultury im. Krystyny Bochenek w Katowicach, odpowiedzialny za realizację programu członkostwa Katowic w Sieci Miast Kreatywnych UNESCO w dziedzinie muzyki. Kieruje zespołem przygotowującym kandydaturę Katowic i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w konkursie o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029. W latach 1999–2011 dziennikarz, a następnie kierownik Działu Kultury katowickiej redakcji Gazety Wyborczej. Absolwent politologii na Uniwersytecie Śląskim. 

Tydzień Nudy: 05–11 sierpnia 2024 r.

Kurator: dr Łukasz Lamża (Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ)
Producent: Krzysztof Pająk (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 31

Opis tygodnia

Podczas Tygodnia Nudy wrzucamy na luz. Środek lata to idealny czas, żeby przysiąść na leżaku i pozwolić swojemu umysłowi na swobodne żeglowanie. Kto wie, może właśnie mózg zrelaksowany doprowadzi was do nowego wielkiego odkrycia?

Oczywiście, nie będziemy całkowicie próżnować. Codziennie przed rektoratem Uniwersytetu Śląskiego będziemy śledzić na żywo najnudniejszy eksperyment naukowy świata – tzw. eksperyment kropli paku, trwający nieprzerwanie od prawie 100 lat, choć interesujące nas zdarzenie zachodzi tylko raz na 10 lat.

Nad Rawą będzie też można codziennie poleżeć sobie i posłuchać podcastów naukowych Europejskiego Miasta Nauki. Nasi psychologowie opowiedzą też o tym, co robi umysł, gdy nic go nie zajmuje, a najodważniejsi z was będą mogli wziąć udział w eksperymencie: jako długo umiesz nie robić naprawdę nic? Świetnym sposobem na zabicie nudy jest też Wikimania, czyli coroczna międzynarodowa konferencja Wikipedystów, która w tym roku odbywa się w Katowicach w dniach 7–10 sierpnia.

Tydzień Kultur i Tradycji: 12–18 sierpnia 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Aleksandra Achtelik, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Anna Szrama (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 32

Opis tygodnia

Katowice (i pozostałe miasta uniwersyteckie: Cieszyn, Chorzów, Sosnowiec) od lat są miejscem, którym zainteresowani są cudzoziemcy. Tu przyjeżdżają, żeby nauczyć się języka polskiego oraz poznać fenomen kultury śląskiej. W zamian oferują nam: pracownikom i studentom oraz mieszkańcom tych miast, wiedzę o swoich językach i swoich kulturach. Tę wiedzę chcemy przekazać wszystkim zainteresowanym – nie zawsze musimy podróżować w odległe rejony świata, by go poznawać. Bardzo często to świat przyjeżdża do nas i trzeba z tego korzystać.

W tym tygodniu będziesz mógł:

  1. dowiedzieć się, co na Górnym Śląsku fascynuje cudzoziemców, dlaczego przyjeżdżają właśnie tu uczyć się polskiego;
  2. spróbować potraw przygotowanych przez cudzoziemców;
  3. nauczyć się podstawowych zwrotów komunikacyjnych w wielu językach i wielu cudzoziemskich gestów;
  4. uczestniczyć w „Spotkaniu Kultur i Tradycji”;
  5. poznać alfabety różnych języków i nauczyć się liczyć po chińsku; 
  6. posłuchać, jak cudzoziemcy czytają polskie teksty literackie i porozmawiać, jak je rozumieją;
  7. uczestniczyć w wykładach poświęconych kulturom dalekim i bliskim, kulturom wysokiego i niskiego kontekstu, kulturom ciepłym i chłodnym;
  8. poszerzyć swoje kompetencje międzykulturowe poprzez uczestnictwo w proponowanych wydarzeniach.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Warsztaty rękodzieła – od przygotowywania obcych potraw przez chińską kaligrafię po japońskie origami.
  2. Integracja w tańcu – odtańczenie poloneza na ulicach Katowic i Cieszyna wraz z cudzoziemcami uczącymi się języka polskiego;
  3. Wykłady poświęcone lokalności w kontekście budowania tożsamości regionalnej, etnicznej, narodowej – kultura japońska, różnorodność kulturowa Chin i Indii, specyfika kulturowa Korei Południowej, a z drugiego krańca kultura śląska i kaszubska;
  4. Postery przygotowane przez cudzoziemców – prezentacja wybranych kultur świata;
  5. „Cudzoziemskie czytanie” – teksty literackie o Śląsku lub pisane przez autorów związanych z naszym regionem czytane przez obcokrajowców – Skarbnik i beboki w interpretacji cudzoziemców;
  6. Stoliki językowo-kulturowe – szybka nauka zwrotów grzecznościowych, powitań i pożegnań w najbardziej egzotycznych językach, nauka liczenia na palcach po chińsku, kaligrafowanie swoich imion;
  7. „Spotkanie Kultur i Tradycji” na Rynku cieszyńskim: cudzoziemcy w krótkich programach będą przekazywać informacje o swoich krajach i tradycjach, prezentować elementy strojów ludowych, częstować typowymi dla swojego regionu potrawami itp.;
  8. Sprawdzian z polskiego – stań w szranki z cudzoziemcem. Wielkie dyktando pisane przez cudzoziemców.
  9. Jak oczarować kulturą polską cudzoziemca? – spotkania dla nauczycieli języka polskiego jako obcego.
  10. Zwiedzanie Nikiszowca wraz z grupą obcokrajowców – wspólny spacer, rozmowy i wymiana informacji, wspólne czytanie baśni Gustawa Morcinka; cudzoziemcy czytają Polakom po polsku.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Aleksandra Achtelik, prof. UŚ – badaczka w zakresie literaturoznawstwa, związana z Instytutem Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, wicedyrektorka Szkoły Języka i Kultury Polskiej UŚ, kulturoznawczyni, nauczycielka języka polskiego jako obcego/drugiego/oddziedziczonego. Jej  zainteresowania naukowe skupiają się wokół historii kultury Europy, antropologii literatury, nauczania języka polskiego i kultury polskiej cudzoziemców. Od lat zajmuje się kształceniem nauczycieli języka polskiego jako obcego, podejmuje działania na rzecz promocji języka polskiego w świecie, współorganizowała liczne projekty związane z promocją polszczyzny, które były realizowane w Polsce oraz poza jej granicami. 

Tydzień Eko: 19–25 sierpnia 2024 r.

Kuratorka: dr hab. inż. Ewa Brągoszewska, prof. PŚ (Politechnika Śląska)
Producentka: mgr inż. Ewa Głuszek (Politechnika Śląska)
Numer tygodnia: 33

Opis tygodnia 

Tydzień Eko to czas, w którym szeroko otwieramy drzwi do fascynującego świata ekologii i zrównoważonego rozwoju. W programie znajdą się niezwykłe warsztaty i wykłady popularnonaukowe, które ukazują różnorodność i wieloaspektowość ekologicznych zagadnień, we właściwie każdej dyscyplinie życia.

Podczas tych dni skupimy się na kwestiach związanych z ochroną środowiska, przyglądając się bliżej procesom recyklingu i upcyklingu. Dowiemy się, jakie innowacyjne metody pozwalają nam przekształcać odpady w nowoczesne produkty, wpisując się w ideał gospodarki o obiegu zamkniętym.

Jednak nie tylko dorośli znajdą coś dla siebie – dla najmłodszych przygotowaliśmy specjalne warsztaty, na których kreatywnie i interaktywnie zaznajomią się z tajnikami ekologii i odkryją, jak można zrobić wartościowe rzeczy z odpadów. Dorośli zobaczą, jak z pozoru zwykła puszka aluminiowa może stać się nie tylko elementem codziennego użytku, ale również obiektem sportowej rywalizacji. Sportowy canmagedon, czyli tor z przeszkodami, przyciągnie pełnoletnich uczestników, ucząc ich, że ekologia może być fascynująca.

Tydzień Eko to nie tylko przekaz wiedzy, ale także inspiracja do działań na rzecz naszej planety. To czas, w którym każdy może odkryć, że ekologia to nie obowiązek, lecz pasjonująca podróż przez świat innowacji i możliwości, które niesie za sobą zrównoważony tryb życia.

Propozycja aktywności

  • Warsztaty „Hasiomaszkietnika’’ – warsztaty laboratoryjne dla dwóch różnych grup wiekowych – dzieci szkolne, studenci i dorośli.
  • Warsztaty obejmujące tematykę: Chemia z naszej kuchni, czy „bio’” produkty są eko, mikrobiologia odpadów, kompostowanie produktów ubocznych w naszej kuchni.
  • Wykłady dotyczące obecnej gospodarki odpadami, bioproduktów i ich wpływu na środowisko.
  • Warsztaty o tematyce ekologicznej, gdzie uczestnicy eksplorować będą różnorodne aspekty zrównoważonego stylu życia. Podczas tych warsztatów uczestnicy będą mieli okazję:
    • przekształcać materiały odpadowe w unikalne produkty designerskie,
    • tworzyć kosmetyki, środki czystości i mydła z naturalnych składników,
    • dowiedzieć się, jak ograniczać ilość odpadów w kuchni i wykorzystywać resztki materiałów do tworzenia praktycznych opakowań na warzywa.

Tydzień Olimpizmu: 26 sierpnia–01 września 2024 r.

Kurator: dr hab. Kajetan Słomka, prof. AWF (Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach)
Producent: Oskar Kozikiewicz (Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach)
Numer tygodnia: 35

Opis tygodnia

Tydzień Olimpizmu – granice między sportem a nauką stają się płynne. Czym jest olimpijski duch? To nie tylko determinacja i pasja zawodników, ale również dziesiątki lat badań naukowych, które pozwalają osiągnąć szczyty ludzkich możliwości.

Mieszkańcy Katowic i regionu będą mieli szansę zagłębić się w sekrety psychologii sportu, zrozumieć mechanikę ruchu ludzkiego ciała, a także poznać historię igrzysk olimpijskich, które są symbolem nie tylko sportowej rywalizacji, ale również ducha współpracy i uniwersalnych wartości.

Jak technologia wpływa na rozwój sportu? Jak nowoczesne metody treningowe, bazujące na analizie danych, mogą pomóc zawodnikowi osiągnąć lepsze wyniki? Jak organizacja tak wielkiego wydarzenia, jakim są igrzyska, wpływa na rozwój miast-gospodarzy, ich infrastrukturę i życie społeczne?

W Tygodniu Olimpizmu spróbujemy odpowiedzieć na te i wiele innych pytań, łącząc różne dziedziny nauki w jedno wielkie interdyscyplinarne doświadczenie. 

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Wykład o historii i tradycji igrzysk olimpijskich,
  2. Warsztaty praktyczne na terenie obiektów AWF i miasta,
  3. Debata o przyszłości igrzysk olimpijskich,
  4. Prezentacja filmów o igrzyskach olimpijskich,
  5. Konkurs wiedzy o igrzyskach olimpijskich,
  6. Wystawa o igrzyskach olimpijskich i ich historii,
  7. Miniigrzyska dla najmłodszych i ich rodziców oraz dziadków na terenie AWF Katowice lub Stadionu Śląskiego.

Kurator tygodnia

Dr hab. Kajetan Słomka, prof. AWF – pełni funkcję zastępcy kierownika Katedry Motoryczności Człowieka na AWF w Katowicach. Jest także kierownikiem Pracowni Kinezjologii w Instytucie Nauk o Sporcie na AWF w Katowicach, gdzie zajmuje się badaniami: koordynacji ruchowej ukierunkowanej na analizę kinetyki i kinematyki ruchu, kontroli postawy ciała, a także wpływu treningu równowagi w warunkach wirtualnej rzeczywistości.

Prof. K. Słomka jest również pełnomocnikiem rektora AWF ds. Studenckiego Ruchu Naukowego na AWF w Katowicach. Posiada wszechstronne doświadczenie zawodowe w dziedzinie nauk o sporcie i wychowania fizycznego, ze szczególnym uwzględnieniem zachowania motorycznego, kinezjologii i wydajności sportowej. 

Tydzień Raka: 02–08 września 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Iwona Gabriel (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Producentka: Agata Pustułka (Śląski Uniwersytet Medyczny)
Numer tygodnia: 35

Opis tygodnia

Podczas Tygodnia Raka uczestnicy dowiedzą się o różnych rodzajach nowotworów, ich sposobach leczenia czy możliwych sposobach profilaktyki. Organizatorzy skupią się przede wszystkim na chorobach ludzi, ale też poruszą temat nowotworów roślin. Jednym z tematów będzie też zastosowanie sztucznej inteligencji w medycynie.

Tydzień Katowic: 09–15 września 2024 r.

Kurator: prof. Grzegorz Wojnar (Miasto Katowice)
Producent: Mirosław Rusecki (Miasto Katowice)
Numer tygodnia: 36

Katowice to pierwsze miasto w Europie Środkowo-Wschodniej, które otrzymało tytuł Miasta Nauki. Dzięki ciężkiej pracy mieszkańców i osób korzystających z miasta, efektywnie wspieranych przez władze samorządowe, Katowice od lat zmieniają swój wizerunek. Jednym z elementów tego rozwoju jest właśnie nauka. Dlatego podczas Tygodnia Katowic szczególnie przyglądamy się nauce: w sporcie, życiu codziennym, w sytuacjach awaryjnych czy na drodze. Nie zabraknie także atrakcyjnych i zaskakujących mikrowycieczek i spacerów po mieście.

Tydzień Katowic rozpoczynamy od Pierwszej Konferencji Naukowej Najlepszych Naukowców w Świecie – Top 2%. W tym zaszczytnym gronie jest wielu naukowców z katowickich uczelni. Co ważniejsze, ponad 40 osób przyjęło zaproszenie i wygłosi referaty. Wstęp bezpłatny, zapraszamy od poniedziałku do środy do gmachu Politechniki Śląskiej przy ul. Krasińskiego 8. We wtorek rusza kolejna konferencja. Tym razem międzynarodowa i o ugruntowanej pozycji – XX Konferencja Naukowo-Techniczna Systemy Transportowe Teoria i Praktyka. Znów spotykamy się w budynku Politechniki Śląskiej.

O potencjale naukowym Katowic świadczy także istniejący tu od pół wieku Oddział Polskiej Akademii Nauk. Funkcjonuje w nim bardzo wiele prężnie działających komisji. Dlatego w czwartek i piątek spotykamy się Kato Science Corner, aby zastanowić się nad tym, co nauka daje społeczeństwu. Przewidziano także dwie sesje naukowe odbywające się pod patronatem Prezesa Polskiej Akademii Nauk Oddział w Katowicach prof. dr. hab. n. med. Andrzeja Więcka oraz Komisji Transportu Polskiej Akademii Nauk Oddział w Katowicach.

Nic tak dobrze nie prezentuje potęgi nauki, jak jej praktyczne wykorzystanie. Dlatego podczas Tygodnia Katowic przyjrzymy się jak nauka jest wykorzystywana w sporcie (prezentacja możliwości technicznych samochodu sportowego), życiu codziennym (transport, pożarnictwo). Przyjrzymy się także katowickiej przyrodzie – po mieście oprowadzi nas Michał Książek, reporter, inżynier leśnik i ornitolog, nominowany między innymi do Nagrody Literackiej Nike i Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Odwiedzimy ciekawe, a może nie wszystkim znane miejsca w mieście, na przykład  Muzeum Organów. Odwiedzimy maszynę parową w Szybie Bartosz Muzeum Śląskiego. Zobaczymy jak Katowice wyglądały na archiwalnych taśmach filmowych. Pojedziemy na wycieczkę rowerową zgłębiając tajemnice lasów panewnickich i załęskich, a to jeszcze nie wszystko.

Tydzień Szczęścia: 16–22 września 2024 r.

Kuratorka: dr Justyna Mędrala (Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach)
Producentka: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 37

Opis tygodnia

Czy pamiętacie moment, w którym czuliście się szczęśliwi?  

Czy pamiętacie, co poprzedzało tę chwilę?  

Szczęście to efekt procesu obejmującego różne aspekty naszego życia. Jest zmienne, bo dzieje się w różnym czasie i z różną intensywnością, różnie je nazywamy, przybiera różne twarze, kształty, emanuje różnymi dźwiękami, zapachami itd.

Dziś musimy zdefiniować je na nowo: jak (i czy) można mówić o szczęściu w świecie targanym rozmaitymi kryzysami – politycznymi, gospodarczymi, ekologicznymi? W przyszłości coraz częściej naszemu życiu towarzyszyć będzie dyskomfort – jak zatem możemy w takiej sytuacji odczuwać szczęście? Zastanówmy się nad tym razem, sięgając zarówno do naszych przeżyć, sposobów postrzegania rzeczywistości, jak i do osiągnięć nauki.  

Tydzień Szczęścia, któremu towarzyszyć będzie hasło „Różne stany szczęścia”, ma być swoistą mozaiką. Jego program jest owocem współpracy wielu środowisk, nie tylko tych z aglomeracji górnośląskiej. Wśród organizatorów wydarzeń są katowicka Akademia Sztuk Pięknych i inne uczelnie z regionu, a także kilka instytucji kulturalnych z różnych części Polski, które uczestniczą w projekcie „Laboratorium badań nad szczęściem”.  

W ciągu tygodnia będziemy wspólnie szukać sposobów radzenia sobie z otaczającą nas rzeczywistością, integrować się oraz wzbogacać nasze spojrzenie na świat, w którym żyjemy, poprzez smakowanie, dotykanie, słuchanie, patrzenie i naukę wyciszania się. Oprócz tego czekają na Was także wykłady i dyskusje ze specjalistami od neuronauki i medycyny, którzy pomogą w próbach znalezienia odpowiedzi na kluczowe pytanie: „czym jest dzisiaj szczęście i jak je możemy osiągnąć?”.

Kuratorka tygodnia

dr Justyna Mędrala – edukatorka, menadżerka kultury, artystka wizualna. Ukończyła studia magisterskie w katedrze Fotografii i Intermediów na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Obecnie prowadzi zajęcia z grafiki cyfrowej na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W procesie twórczym interesuje ją eksperyment bazujący na eksplorowaniu materiałów takich jak węgiel, mydło, wosk, asfalt, bitum, grafit oraz tworzenie narracji na bazie informacji biologicznych i kulturowych, którymi są nośnikami. 

Tydzień Turystyki: 23–29 września 2024 r.

Kurator: dr Paweł Piotrowski (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: Angelika Gagracz (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 38

Opis tygodnia 

Turystyka jest współcześnie niezwykle ważnym zjawiskiem o charakterze gospodarczym, społecznym czy przestrzennym. Zachodzące na świecie zmiany, do pojawienia których sama często się przyczynia, powodują, że stoi w obliczu wielu wyzwań. Zaliczyć do nich można wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi, gentryfikacją miast, zjawiskiem overtourismu, instagramizacją kultury czy rozwojem nowych, często kontrowersyjnych jej form, takich jak np. dark tourism. W trakcie Tygodnia Turystyki uczestnicy zastanowią się nad możliwościami uczynienia turystyki bardziej odporną na zachodzące w otoczeniu zmiany, dowiedzą się, jak turystyka zmienia się i wpływa na nasze życie społeczno-gospodarcze, poznają nowe jej formy, przez udział w spacerach, warsztatach, panelach dyskusyjnych. Wszystko po to, by stać się bardziej świadomym turystą, podróżując nie zawsze daleko od własnego domu. 

Propozycja wybranych wydarzeń

  1. Odporność turystyki na kryzysy – debata naukowa dotycząca możliwości zwiększenia odporności współczesnej turystyki na coraz dynamiczniej zachodzące zmiany w otoczeniu.
  2. Przyszłość turystyki w województwie śląskim – znaczenie turystyki dla województwa śląskiego i rozwój oferty w związku z rosnącą rolą sztucznej inteligencji, wzrostem znaczenia w turystyce seniorów, osób ze specjalnymi potrzebami, cyfrowych nomadów.
  3. Społeczna odpowiedzialność influencerów – otwarta dyskusja poświęcona wpływowi mediów społecznościowych na zachowania współczesnych turystów.
  4. Nowe formy turystyki – zwiedzanie nieoczywistych lokalnych atrakcji – np. osiedli, wież ciśnień, hałd z wykorzystaniem nowych form odkrywania miast takich jak urbex czy flanering.
  5. Poznaj swoje miasto – cykl spacerów po wybranych miastach (m.in. Katowice, Gliwice, Sosnowiec) z autorami książek poświęconych tym miastom, a wydanych w ostatnich latach.

Kurator tygodnia

dr Paweł Piotrowski – pracownik Katedry Teorii Zarządzania na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, menadżer kierunku gospodarka turystyczna prowadzonego na tej uczelni oraz opiekun Koła Naukowego Turystyki KoNTiki. Autor i współautor kilkudziesięciu publikacji w języku polskim i angielskim dotyczących problematyki zarządzania w turystyce i marketingu terytorialnego, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych z zarządzaniem wydarzeniami specjalnymi, turystyką dziedzictwa przemysłowego oraz zrównoważonym rozwojem turystyki. Wielokrotnie podejmował współpracę z praktyką gospodarczą – Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego, Śląską Organizacją Turystyczną czy Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Pracuje również jako pilot wycieczek.  Prywatnie interesuje się architekturą XX wieku i historią Europy Środkowej. 

Tydzień Tańca: 30 września–6 października 2024 r.

Kurator: dr Artur Fredyk (Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach)
Producentka: Agnieszka Smykla (Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach)
Numer tygodnia: 40

Opis tygodnia

Taniec to bardzo szerokie zjawisko dotyczące nie tylko ruchu sensu stricto, ale również wszystkich nurtów, z których się składa oraz dziedzin, które łączy, aby powstało coś nowego. Ideą Tygodnia Tańca jest zaprezentowanie szerokiego wachlarza technik tanecznych w trakcie pokazów scenicznych, przeprowadzenia warsztatów ukazujących metodykę i dydaktykę tańca, wreszcie pokazania elementów tańca w sporcie i na koniec ukazanie związków sztuki tańca z X muzą.

Propozycja wybranych wydarzeń:

  1. Amatorski Turniej Tańca Towarzyskiego dla wszystkich (lub turniej w innej technice tanecznej) o Puchar/Nagrodę REKTORA AWF Katowice. Czas trwania: 2 dni. I dzień – eliminacje. II dzień – finały + pokaz;
  2. Spektakl teatralny: Gala Tańca przygotowana przez Ogólnokształcącą Szkołę Baletową w Bytomiu;
  3. Warsztaty tańca ludowego – „Folklor to nie obciach” przeprowadzone przez tancerzy-choreografów i pedagogów tańca Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny;
  4. Warsztaty: TANIEC w FITNESSIE – przeprowadzone przez pedagogów i studentów AWF Katowice;
  5. Pokaz filmów o tematyce związanej z tańcem, poprzedzony prelekcją  przygotowaną przez studentów AWF Katowice specjalności taniec i artystyczne formy aktywności ruchowej. Wydarzenie odbędzie się w Kinie Kosmos w Katowicach;
  6. Warsztaty: TANIEC TO SPORT – przeprowadzone przez pedagogów i studentów AWF Katowice.

Kurator tygodnia

dr Artur Fredyk – doktor nauk o kulturze fizycznej w zakresie antropomotoryki w Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach. Absolwent Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie (magister sztuki na kierunku pedagogika baletu) oraz Państwowej Szkoły Baletowej w Bytomiu (tancerz klasyczny). Instruktor dyscypliny sportu Taniec Sportowy – Polska Akademia Sportu. Decyzją Ministra Edukacji Narodowej mianowany ekspertem wchodzącym w skład komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień zawodowy. Nauczyciel dyplomowany. W latach 2012–2015 kierownik Zakładu Tańca Katedry Sportów Indywidualnych AWF Katowice. Twórca i koordynator specjalności taniec na studiach II stopnia oraz specjalności taniec i artystyczne formy aktywności ruchowej na studiach I stopnia tejże uczelni. Do niedawna czynny tancerz solista pracujący w teatrach w Polsce i za granicą. Obecnie adiunkt w AWF Katowice, pedagog, choreograf, reżyser. Badacz motoryczności człowieka w zakresie technik tanecznych.

Tydzień Informacji: 7–13 października 2024 r.

Kuratorka: dr Karina Cicha (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: Angelika Gagracz (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 40

Opis tygodnia

Informacja jest podstawą funkcjonowania współczesnego społeczeństwa. Jest zarówno podstawą procesu komunikacji, ale także cennym towarem. Komunikujemy się prywatnie i służbowo, twarzą w twarz i online, w małych grupach i za pomocą mediów masowych. Są informacje, na które czekamy i takie, których wolelibyśmy nie usłyszeć. Informacje są prezentowane przez specjalistów, ale także przez nas – codziennie. Informacje są wszędzie. Informacja to jednak nie tylko odpowiedź na zadane pytanie. Informacje przekazuje nam nasz własny organizm. Informują nas także zwierzęta. Informacje są ukryte w wybitnych dziełach sztuki. Informacje można projektować w niecodziennych formach. Wreszcie, informacje, zwłaszcza te wrażliwe, można i należy chronić. Tydzień Informacji ma na celu przekazanie informacji o informacjach. Podczas warsztatów, prezentacji i prelekcji uczestnicy dowiedzą się, jak różne odcienie mają informacje, gdzie i w jakiej formie mamy z nimi do czynienia, jak je tworzyć i jak sobie radzić z ich natłokiem. Tydzień Informacji obejmuje wydarzenia łączące w sobie wiele dyscyplin wiedzy i skierowany jest do osób w każdym wieku.

Jakich wydarzeń możemy się spodziewać?

  1. Tydzień informacji pokaże, jak różne bywają informacje i w jak wielu miejscach można je znaleźć. Czasem także tych nieoczywistych. Kierujemy Tydzień informacji do każdej grupy wiekowej i zawodowej. 
  2. Główne wydarzenia będą skupiać się na tych dyscyplinach, dla których informacja jest elementem kluczowym, a więc dla dziennikarstwa, nauk o komunikacji i informatyki. Ponieważ wiemy, że informacje są przekazywane wszędzie, proponujemy również spotkania i warsztaty dotyczące informacji w zupełnie innych kontekstach naukowych i popularnonaukowych. 
  3. Tydzień informacji ma dostarczyć sposobności do refleksji nad informacją w świecie cyfrowym, nad rolą informacji we współczesnym społeczeństwie, nad ludzką potrzebą informacyjną, a przede wszystkim być okazją do spotkania wielu ekspertów z wielu dziedzin, których łączy badanie informacji.

Kuratorka tygodnia

dr Karina Cicha – od 12 lat pracuje na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach jako adiunktka w Katedrze Projektowania i Analizy Komunikacji. Zajmuje się głównie tym, co przekazuje treści przez obraz, a więc komunikacją wizualną, projektowaniem informacji, mediami cyfrowymi ze szczególnym uwzględnieniem stron www i ich marketingowym potencjałem. Jest pomysłodawczynią specjalności projektowanie komunikacji wizualnej na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna, dla którego od 2018 roku pełni funkcję menadżerki. Jej zainteresowania badawcze skupiają się z jednej strony na technologiach, z drugiej na ich wykorzystywaniu w dydaktyce. Poza uczelnią prowadzi agencję marketingową współpracującą głównie z sektorem MŚP. 

Tydzień Kreatywności: 14–20 października 2024 r.

Kuratorka: dr Bartłomiej Gabryś (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: Dagmara Piskorz(Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 41

Opis tygodnia

Jest to doskonałe połączenie nauki, kultury i zabawy, rozwijając przy tym kreatywne myślenie i umiejętności artystyczne. Tydzień Kreatywności to wyjątkowa okazja, by rozwinąć swoje pasje i talenty, a także do refleksji nad rolą twórczości w naszym życiu.

Tydzień Kreatywności to wyjątkowy zbiór aktywności, które łączą wspólną dziedzinę nauki i sztuki, tworząc przestrzeń do kreatywnego rozwoju dla ludzi w każdym wieku. W programie wykonawczym m.in. międzypokoleniowe warsztaty kreatywne, gdzie seniorzy i dzieci odkrywają swoje talenty artystyczne, warsztaty plastyczne i rękodzielnicze, np. makramy, ozdabiania czy tworzenia broszek. Ciekawą propozycją są także warsztaty z tworzenia modeli Lego, kreatywnego pisania, scrapbookingu oraz gry kalambury na emocjach. Tydzień Kreatywności uzupełniają wykłady naukowe, zarządzanie o przedsiębiorczości 4.0, prezentacje technologii sztucznej inteligencji oraz warsztaty zero waste. Jest to doskonałe połączenie nauki, kultury i zabawy, rozwijając przy tym kreatywne myślenie i umiejętności artystyczne. Tydzień Kreatywności to wyjątkowa okazja, by rozwinąć swoje pasje i talenty, a także do refleksji nad rolą twórczości w naszym życiu.

 

Tydzień Przemysłu 4.0: 21–27 października 2024 r.

Kurator: dr hab. inż. Damian Gąsiorek (Politechnika Śląska)
Producentka: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 42

Opis tygodnia

Celem Tygodnia Przemysłu 4.0 jest promowanie innowacji, edukacji oraz współpracy między nauką a przemysłem. Wydarzenie to jest zgodne z misją EMNK, zakładającą rozwijanie i popularyzowanie nauki oraz technologii w społeczeństwie.

Podczas Tygodnia Przemysłu 4.0 uczestnicy będą mieli okazję wziąć udział w różnorodnych wydarzeniach, takich jak:

  • Wykłady o sztucznej inteligencji – wprowadzenie do świata AI i jej zastosowań w przemyśle oraz codziennym życiu.
  • Pokazy łazików marsjańskich oraz wykłady popularno-naukowe w Planetarium Śląskim.
  • Konferencja Przemysł 4.0 – organizowana we współpracy z firmą APA i Centrum Przemysłu 4.0 Politechniki Śląskiej. Spotkanie nauki i przemysłu w Centrum Nowych Technologii w Gliwicach.
  • Debata ROW 2.0 – panele dyskusyjne w Filii Politechniki Śląskiej w Rybniku, dotyczące inteligentnych domów (SMART HOME) oraz technologii wodorowych i odnawialnych źródeł energii (OZE).
  • Wizyta w Europejskim Centrum Innowacyjnych Technologii dla Zdrowia (EHTIC) – prezentacja nowoczesnych technologii wspierających diagnostykę i leczenie pacjentów.
  • Warsztaty z druku 3D – praktyczne zajęcia, które pozwolą uczestnikom poznać możliwości tej nowoczesnej technologii.
  • Zajęcia przygotowane przez Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach – pokazujące, jak technologia i sztuka mogą współpracować, tworząc innowacyjne rozwiązania.
  •  „Małe rączki, wielkie technologie: przygoda z robotami”  to propozycja skierowana do przedszkolaków zajęcia będą się odbywać na zasadzie demonstracji różnych rodzajów robotów i ich możliwości
  • Projekcja filmu dokumentalnego „Skradzione ciało” w kinie Kosmos, opowiadającego historię młodej studentki, stającej się ofiarą deepfake’ów generowanych przez AI.

Tydzień Przemysłu 4.0 to nie tylko okazja do zdobycia wiedzy, ale także do nawiązania cennych kontaktów i inspiracji do dalszego rozwoju w dziedzinie nowoczesnych technologii. Dołączcie do nas i odkryjcie, jak technologia może kształtować przyszłość.

Tydzień Czarownic: 28 października–03 listopada 2024 r.

Kuratorzy: prof. dr hab. inż. Sławomir Boncel oraz dr hab. inż. Agata Blacha-Grzechnik, prof. PŚ (Politechnika Śląska)
Producentka: dr inż. Aleksandra Nyga (Politechnika Śląska)
Numer tygodnia: 43

Opis tygodnia

Celem Tygodnia Czarownic jest interaktywna prezentacja pasjonującej i nowoczesnej chemii w ramach porywających zajęć i rozmów z czarującymi naukowcami ze Śląska, Polski i świata.

„Czarownice” mają zamiar porwać dzieci i młodzież… na zlot, gdzie w kotłach i retortach przygotują eliksiry oraz wypowiedzą „zaklęcia” przemieniające materię. Wydarzenia adresowane są do różnych grup odbiorców.

Przedstawimy nanorurki węglowe, dzięki którym obiekty stają się niewidoczne dla radarów; elektronikę organiczną i jej feerie dostrajalnych barw oraz wiele mutlifunkcjonalnych tworzyw, które nieustannie prześcigają marzenia samych twórców. Będzie się działo!

Propozycja wybranych wydarzeń

  1. „Nowinki ze złotych czasów alchemii” – wykłady prezentujące najnowsze osiągnięcia w zakresie chemii materiałów, nanorurek węglowych oraz elektroniki organicznej prowadzone przez wybitnych specjalistów z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych
  2. „Zaklęcia przemieniające materię” – wykłady i warsztaty chemiczne dla dzieci i młodzieży
  3. „Magiczne eliksiry czarownic” – pokazy eksperymentów chemicznych i fizycznych dla rodzin w plenerze
  4. „W świecie alchemii” – rodzinna gra terenowa
  5. Kolejne stopnie wtajemniczenia – warsztaty dla nauczycieli
  6. „Pojedynki czarodziejów” – debata naukowa doktorantów

Kuratorzy tygodnia

prof. dr hab. inż. Sławomir Boncel – ukończył studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej na kierunku technologia chemiczna. Obronił z wyróżnieniem doktorat z chemii organicznej oraz uzyskał stopień doktora habilitowanego w dziedzinie chemii nanowęgla. Tytuł profesorski zdobył w 2021 roku. Odbył 15-miesięczny staż podoktorski w University of Cambridge w ramach programu KOLUMB Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Obecnie lider NanoCarbon Group, wicedyrektor Centrum Elektroniki Organicznej i Nanohybrydowej (CONE) i wykładowca w Politechnice Śląskiej. Kierownik wielu interdyscyplinarnych projektów badawczych: Era Chair EU (Horyzont 2020), 5xOPUS (NCN), TANGO (NCBR), IMPULS (FNP), IUVENTUS PLUS (MNiSW), SONATA (NCN).

Autor blisko 110 publikacji w czasopismach z listy JCR (indeks Hirscha 26, ponad 2200 cytowań). Przykłady osiągnięć NanoCarbon Group: koszulka nanoEKG, elektroaktywne komponenty siatek maskujących stealth, wydajne nanobiokatalizatory, superlubrykanty, nanopłyny grzewcze/chłodzące oraz magnetyczne systemy dostarczania leków. Współpracuje z MacLaren F1 Team, Levidian, Azoty S.A., Miranda Sp. z o.o., Ł-ITAM.

dr hab. inż. Agata Blacha-Grzechnik, prof. PŚ – od początku swojej działalności naukowej związana z Katedrą Fizykochemii i Technologii Polimerów, Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej. Obecnie kieruje grupą badawczą SurFun realizującą prace w Centrum Elektroniki Organicznej i Nanohybrydowej (CONE) Politechniki Śląskiej. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół tematyki modyfikacji powierzchni w nanoskali, ze szczególnym uwzględnieniem procesów nanoszenia foto- i elektroaktywnych warstw organicznych. Organizatorka wykładów i warsztatów popularnonaukowych dla dzieci przybliżających zagadnienia fizykochemii i chemii materiałów.

Tydzień Gier: 4–10 listopada 2024 r.

Kurator: dr hab. Michał Kłosiński, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentki: Weronika Cygan-Adamczyk i Aneta Knapik (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 44

Opis tygodnia

W Tygodniu Gier pragniemy przedstawić wachlarz wydarzeń przeznaczonych dla szerokiego grona odbiorców. Planujemy seminaria groznawcze poświęcone kwestiom klimatu, transformacji i grom jako narzędziom zmiany społecznej, a także ogólnopolski kongres nieistniejącej oficjalnie dyscypliny groznawstwa.

W ramach tygodnia odbędą się spotkania skierowane do osób w różnym wieku poświęcone m.in. szeroko pojętej pedagogice growej, czyli wykorzystaniu gier w kształceniu oraz popularyzowaniu wiedzy.

Każdy miłośnik gier znajdzie w tygodniu coś dla siebie. Fani gier cyfrowych będą mogli poznać historię gier czy zetknąć się z esportem. Z kolei zwolennicy planszówek otrzymają okazję do wzięcia udziału w rozgrywkach czy sesjach RPG.

We wszystkie dni będą odbywały się wydarzenia o różnej tematyce, w tym:

  1. Wykłady, warsztaty i spotkania ze specjalistami z branży, edukatorami, naukowcami, wybitnymi dydaktykami;
  2. Inicjatywy z materiałami i goglami VR, wykorzystaniem gier w medycynie i rehabilitacji;
  3. Przestrzeń nauki i zabawy z grami analogowymi, spotkania dla kadry dydaktycznej dotyczące gier w edukacji, sesja RPG;
  4. Zakątek esportowca – wykłady, spotkania z ekspertami i turnieje growe;
  5. Ogólnopolski Kongres Groznawczy – omówienie standardów edukacji groznawczej i grotwórczej, wspólna rozmowa o wykorzystaniu gier w edukacji szkolnej i uniwersyteckiej. Organizacja paneli dyskusyjnych z edukatorami i przedstawicielstwami instytucji państwowych;
  6. Międzynarodowe seminarium poświęcone tematyce green gamingu – gier jako narzędzi utopijnego myślenia i ważnego nośnika wiedzy i idei związanych z klimatem, środowiskiem i przyszłością rodzaju ludzkiego;
  7. Wycieczki i panele dyskusyjne w Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach na temat historii technologii gamingowych i rozwoju gier.

Kurator tygodnia

dr hab. Michał Kłosiński, prof. UŚ – aktywny członek Towarzystwa Studiów Utopijnych. W czasie studiów doktoranckich brał udział w Paryskim Programie Teorii Krytycznej. Założyciel Centrum Badań Groznawczych Uniwersytetu Śląskiego. Publikował artykuły z zakresu literatury polskiej, teorii literatury i gier wideo w: „Game Studies”, „Journal of Gaming and Virtual Worlds”, „International Journal of Baudrillard Studies”, „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”. Jest autorem czterech monografii, z których dwie poświęcone są grom cyfrowym, „Hermeneutyka gier wideo. Interpretacja immersja, utopia” (Warszawa 2018), oraz „Przygody cyfrowego tułacza. Interpretacje groznawcze” (Katowice 2023). Jego badania można umieścić na przecięciu teorii literatury, studiów nad grami i studiów utopijnych. Główne zainteresowania badawcze to: krytycznie zorientowane gry wideo, teoria literatury i filozofia technologii. W pracach koncentruje się na problematyce reprezentacji, symulakrów, quasi-przedmiotów oraz krytyce kapitalizmu. Realizuje grant Narodowego Centrum Nauki na „Mapowanie growej biopolityki”.

Tydzień Robotów: 11–17 listopada 2024 r.

Kuratorka: dr inż. Aldona Rosner (Politechnika Śląska)
Producentka: Paulina Świtała (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 45

Opis tygodnia

Celem Tygodnia Robotów jest pokazanie ich zastosowań w różnych branżach przemysłowych, a także w służbie człowiekowi. W trakcie tego tygodnia uczestnicy będą mieli możliwość posłuchania interesujących wykładów, zobaczenia robotów przemysłowych, robotów dla straży pożarnej, dronów oraz łazików. Zaprezentowane zostaną również roboty medyczne i podwodne. Będzie również możliwość wzięcia udziału warsztatach praktycznych podczas których zostanie przybliżona budowa robotów, ich mechanika oraz sposoby komunikacji. Dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych odbędzie się panel nt. projektów edukacyjnych zw. z Robotyką oraz Turniej Robotyki. Będzie również możliwość zwiedzania laboratoriów podczas aktywności OpenLab.

Roboty mobilne, przemysłowe, autonomiczne, edukacyjne… Przyłącz się do nas, aby odkryć, jak roboty zmieniają nasz świat i jakie nowe usługi możemy dzięki nim realizować. Przyjdź, ucz się i rozwijaj razem z nami w Tygodniu Robotyki!

Propozycja wybranych wydarzeń

  • Debata „Drony w Obronności i Bezpieczeństwie Kraju” (11.11)
  • Demonstracja cyfrowych technik praktycznego nauczania ratownictwa medycznego – warsztaty pierwszej pomocy z wykorzystaniem VR i XR (11.11 i 15.11)
  • Robotic Exploration of SPACE– Turniej Robotyki dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych (12.11 i 13.11)
  • Międzynarodowa Konferencja „RoboServe – Roboty w Służbie Człowiekowi” – panele: roboty w przemyśle, w kosmosie, w medycynie, w biznesie oraz roboty asystujące i wspomagające osoby starsze i ze specjalnymi potrzebami. (14.11) Panel „Roboty na Straży” (15.11).
    Konferencja a udziałem zagranicznych prelegentów.
  • Konkurs „RoboInformatics Masters” – dla szkół ponadpodstawowych (14.11)
  • Pokazy robotów przemysłowych i łazików (14.11)
  • Pokaz robota kelnerskiego (14.11 i 16.11)
  • OpenLab – otwarte laboratoria:
    • Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG (12.11),
    • Politechniki Śląskiej (12-14.11),
    • Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego Politechniki Śląskiej (12.11),
    • Zespołu Szkół Technicznych w Rybniku (14.11).
  • Warsztaty LEGO Robotyki (11.11, 13.11 i 14.11)
  • Panele „Robotyka w szkole” (12.11 i 13.11)
  • Spektakl Teatralny „Szaleni Naukowcy Ratują Świat” (13.11, 14.11, 16.11)
  • Pokaz dronów edukacyjnych z efektami świetlnymi (13.11, 16.11 i 17.11)
  • Festiwal Robotów – stanowiska pokazowe, warsztaty dla dzieci i młodzieży z projektowania i programowania robotów (16.11 i 17.11)
  • Debata „Czy Roboty to Przyszłość Nauczania czy Technologiczna Rewolucja?”  (17.11)

Kuratorka tygodnia

dr inż. Aldona Rosner – absolwentka Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej, specjalistka w obszarze przetwarzania i analizy danych. Edukatorka i popularyzatorka nauki z obszaru sztucznej inteligencji, lego robotyki, wirtualnej rzeczywistości oraz dronów edukacyjnych.  Autorka cyklu „Sztuczna Inteligencja wokół nas”, którego celem jest pokazywanie zastosowań sztucznej inteligencji w życiu codziennym, ze szczególnym ukierunkowaniem na obszar „Jak działa Człowiek?”. Inicjatorka wydarzenia Robotic Exploration of Mars, którego celem jest inspirowanie i rozwijanie zainteresowań kierunkami technicznymi uczniów szkół podstawowych i średnich. Wydarzenie obejmuje konferencję edukacyjno-naukową oraz Turniej Robotyki.

Tydzień Klimatu: 18–24 listopada 2024 r.

Kuratorka: dr hab. Edyta Sierka, pof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producentka: Weronika Cygan-Adamczyk (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Numer tygodnia: 46

Opis tygodnia

W ostatnich latach temat antropogenicznych zmian klimatu nie schodzi z nagłówków stron, portali internetowych. Mówią o nim wszyscy – naukowcy, politycy, aktywiści. O zagadnieniu powstało też mnóstwo książek, artykułów oraz filmów. Często jednak narracja, którą słyszymy jest przepełniona poczuciem rezygnacji, co wielu zniechęca do działania. W ramach Tygodnia Klimatu udowodnimy wam, że o zmianach klimatu można mówić inaczej – cały czas mamy szansę stworzyć lepszą przyszłość, jeśli połączymy siły i oprzemy się na naukowej wiedzy. Przekażemy wam wszystko to, co obecnie wiemy o klimacie oraz wskażemy propozycje działań na rzecz klimatu.

Tydzień Klimatu rozpoczniemy od solidnej dawki wiedzy w formie spotkań i wykładów, w tym również w szkołach. Następnie przyjrzymy się jak instytucje oraz firmy w naszym regionie realizują proklimatyczne działania, a także w jaki sposób adaptujemy się do zmian klimatu w metropolii. Naszym celem będzie też podsumowanie działań, które podjęto w ramach wszystkich 50 Tygodni w Mieście Nauki, a które skoncentrowane były na rzecz łagodzenia zmian klimatu czy poszerzania wiedzy w tym zakresie.

Planujemy również wypracować zielone kompetencje, czyli zestaw wytycznych i wskazówek dla każdego mieszkańca – dzięki nim wszyscy dowiemy się, co sami możemy zrobić dla klimatu w naszym codziennym życiu. Na koniec chcemy podjąć jedną dużą akcję dla klimatu – będzie to zwieńczenie tygodnia i przekucie dotychczas zdobytej wiedzy w praktyczne działanie.

Kuratorka tygodnia

dr hab. Edyta Sierka, prof. UŚ – biolog, specjalista ochrony środowiska w zakresie funkcjonowania ekosystemów miejsko-przemysłowych, ekonomicznym wymiarze świadczeń ekosystemów antropogenicznych oraz różnorodności biologicznej i czynników wpływających na jej kształtowanie w obrębie zielonej infrastruktury miast, szczególnie zielonych dachach.

Dyrektor Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Pełni funkcje przewodniczącej Komisji Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami PAN, członkini Polskiego Stowarzyszenia Dachy Zielone i Polskiego Towarzystwa Botanicznego oraz Stowarzyszenia Założycielskiego Elektroprosumeryzmu.

Jest wiceprezesem Human Habitat Association, a także European Brownfield Manager w zakresie rekultywacji i zagospodarowania terenów przemysłowych, specjalistą w zakresie procedury oceny oddziaływania przedsięwzięć na środowisko, auditorem systemów zarządzania środowiskowego ISO 14001. Autorka licznych publikacji naukowych. Kierowała i realizowała zadania w projektach badawczych i dydaktycznych zarówno krajowych jak i zagranicznych. Od 2000 roku promuje naukę i wyniki prowadzonych badań na wydarzeniach (Śląski Festiwal Nauki KATOWICE, Noc Biologów, Międzynarodowa Konferencja „Zieleń Miejska” Katowice), w szkołach, a także uniwersytetach dzieci.

Tydzień Energii: 25 listopada–01 grudnia 2024 r.

Kurator: dr inż. Michał Jurczyk (Politechnika Śląska)
Producent: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 47

Opis tygodnia

Tydzień Energii będzie poświęcony wielu aspektom wytwarzania i magazynowania różnych form energii. Podczas wydarzenia zaplanowano zwiedzanie licznych laboratoriów nowoczesnych technologii energetycznych, panele dyskusyjne oraz sesje wykładowe.

Uczestnicy wydarzenia będą mieli okazję zapoznać się z popularnymi obecnie tematami takimi jak transformacja energetyczna oraz energetyka jądrowa w Polsce.

Propozycja wybranych wydarzeń

  1. Zwiedzanie laboratoriów nowoczesnych technologii wykorzystywanych w energetyce
  2. Sesje wykładowe dotyczące popularnych zagadnień z zakresu energetyki, prowadzone w języku polskim i angielskim
  3. Panele dyskusyjne oraz z spotkania z ekspertami pracującymi w branży energetycznej
  4. Zwiedzanie laboratorium biomedycznego. Co łączy specjalistów w z branży energetycznej z medycyną

Kurator tygodnia

dr inż. Michał Jurczyk – adiunkt badawczo-dydaktyczny w Katedrze Maszyn i Urządzeń Energetycznych na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki w Politechnice Śląskiej. Specjalista w zakresie wytwarzania wodoru w procesie elektrolizy wody oraz technologii magazynowania energii. Zainteresowania badawcze skupia głównie na instalacjach magazynowania energii, czystych technologiach energetycznych oraz odnawialnych źródeł energii. Od 2022 roku opiekun Studenckiego Koła Naukowego Czystych Technologii Energetycznych.

Tydzień Improwizacji: 02–06 grudnia 2024 r.

Kurator: dr hab. Tomasz Bielak (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Producent: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 48

Opis tygodnia

W ramach tygodnia chcemy przyjrzeć się kategorii improwizacji w kilku aspektach i odpowiedzieć na często stawiane pytania. Czy improwizacja to brak planu, schematu działania, jasno wyznaczonych celów? Czy raczej empatyczne, pełne zaangażowania działanie, które umożliwia nie tylko realizację pomysłów czy projektu, ale również poznanie własnych potrzeb i zwiększony udział tzw. kompetencji miękkich w ramach projektowania?

Obchody EMNK 2024 są doskonałą okazją do odniesienia się do tych wątpliwości posiłkując się solidnymi ustaleniami naukowymi. To również świetny czas do „mieszania” działań: tych solidnych, opartych na fundamentach wiedzy (nauka, systematyka, badania), jak i tych, w których liczą się: zaangażowanie, emocje, talent, świadomość porażki…

Chcemy, by ten grudniowy, przedświąteczny czas był okazją do stworzenia interesującej opowieści o improwizacji, ale również (nieco) o nas samych
– uczestnikach poszczególnych zadań…

Kurator tygodnia

dr hab. Tomasz Bielak adiunkt w Instytucie Polonistyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, specjalizuje się w zagadnieniach związanych z szeroko rozumianym medioznawstwem i kulturoznawstwem. Autor kilkudziesięciu artykułów w monografiach i czasopismach (publikował m.in. w „Kulturze Współczesnej”, „Kulturze Popularnej”, „Anthroposie?” oraz „Świecie i Słowie”, „BSL”), książki poświęconej prozatorskiej twórczości Macieja Słomczyńskiego (2008) oraz zbioru esejów krytycznych Opcje odbioru. Szkice medioznawcze (2012) oraz Patchwork. Cyrkulacja obiektów medialnych (2018). Redaktor i współredaktor kilkunastu książek, w tym: Zmierzch Telewizji (2011), zawierającej tłumaczenia tekstów poświęconych telewizji oraz Media.PL. (2016). Obecnie pracuje nad monografią poświęconą polskiemu serialowi współczesnemu (2000–2020).

Tydzień Człowieka: 09–15 grudnia 2024 r.

Kurator: dr hab. Robert Wolny, prof. UE (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Producentka: Dagmara Piskorz (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
Numer tygodnia: 49

Opis tygodnia

Tydzień Człowieka to seria wydarzeń, które pozwolą na wszechstronne spojrzenie na ludzką naturę oraz miejsce człowieka w społeczeństwie w obliczu szybko rozwijających się technologii. Przez szereg różnorodnych imprez od wernisaży przez pokazy filmowe, panele dyskusyjne po warsztaty i koncerty, Tydzień Człowieka będzie platformą do dialogu na temat wieloznaczności ludzkiej egzystencji.

Tydzień Człowieka jest zaproszeniem do dyskusji nad wpływem człowieka na kształtowanie lepszego jutra, zarówno jako jednostki, jak i część większej całości.

Kurator tygodnia

dr hab. Robert Wolny, prof. UEekspert w dyscyplinie ekonomia, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego; prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach; kierownik Katedry Badań nad Gospodarką Cyfrową; kierownik studiów podyplomowych menedżer kultury; w latach 2012–2021 dyrektor Centrum Badań i Rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach; w latach 2016–2020 prodziekan Wydziału Ekonomii i Szkoły Studiów I i II Stopnia. Autor ponad 150 prac naukowych. Kierownik i wykonawca wielu projektów naukowych oraz projektów badawczych na rzecz praktyki gospodarczej. Członek: sieci badawczej ERECO-PGV; Polskiego Naukowego Towarzystwa Marketingu; Polskiego Towarzystwa Badaczy Rynku i Opinii; Rady Programowej Teatru Rozrywki w Chorzowie. Zainteresowania naukowe: e-usługi oraz zachowania podmiotów rynkowych w gospodarce cyfrowej. Zainteresowania pozanaukowe: literatura biograficzna, kino, teatr, Alpy zimą i latem, pływanie i snowboard. 

 

Tydzień Materiałów: 16–22 grudnia 2024 r.

Kurator: dr inż. Tomasz Pawlik (Politechnika Śląska)
Producent: w trakcie ustaleń
Numer tygodnia: 50

Opis tygodnia

W ramach Tygodnia Materiałów zaprezentowane zostaną zagadnienia z zakresu szeroko pojętych materiałów (nie tylko inżynierskich/konstrukcyjnych). Planowanych jest szereg wydarzeń o charakterze popularnonaukowym, podczas których w interesujący sposób zaprezentowane zostaną różne aspekty towarzyszących nam materiałów. Prowadzący wyjaśnią to, jak zmiana ich właściwości wpływa na nasze życie. W ramach tygodnia omówione zostaną materiały metaliczne, ceramiczne, polimerowe, kompozytowe w aspekcie ich wykorzystania. Zaprezentujemy materiały w nowoczesnym transporcie, wykorzystywane w sporcie czy w muzyce. Pod lupę będą wzięte również materiały włókiennicze czy te, które znajdują zastosowanie we współczesnej sztuce i wzornictwie. W ramach tygodnia przewidziane są też konkursy skierowane do dzieci oraz uczniów szkół średnich, studentów i naukowców, ale też do całych rodzin, seniorów.

Kurator tygodnia

dr inż. Tomasz Pawlik – od 1994 roku związany z Wydziałem Inżynierii Materiałowej Politechniki Śląskiej. Przez cały dotychczasowy okres pracy zajmował się szeroko pojętymi materiałami ceramicznymi (ceramika klasyczna, ceramika inżynierska, sialony, materiały luminescencyjne, kompozyty ceramiczne, ochrona środowiska, polimerobetony itp.). Obecnie pełni również rolę opiekuna Studenckiego Koła Naukowego Mater-tech oraz wydziałowego opiekuna kół naukowych. W roku 2022 uhonorowany przez środowisko studenckie nagrodą „Zębatki 2022” w kategorii „Pomocne DINOZAURY”. Jest równie z aktywnie zaangażowany w prowadzenie projektów PBL.

Funded by European Union

Finansowane ze środków Unii Europejskiej

return to top